Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Australia Anthony Albanese khẳng định vị thế quan trọng của mảnh đất hình chữ S trong chính sách đối ngoại của quốc gia Nam Thái Bình Dương và được kỳ vọng sẽ thắt chặt hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược.
 |
| Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Thủ tướng Australia Anthony Albanese tại thủ đô Phnom Penh, Campuchia, ngày 12/11/2022. (Nguồn: TTXVN) |
Ý nghĩa thực chất, kỳ vọng đong đầy
Chuyến thăm diễn ra đúng thời điểm hai nước kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (1973-2023) và năm năm xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược (2018-2023).
Đây là lần đầu tiên Thủ tướng Anthony Albanese thăm chính thức Việt Nam, lần thứ hai thăm một nước Đông Nam Á kể từ ngày ông nhậm chức và là chuyến thăm chính thức Việt Nam thứ ba của một Thủ tướng Australia. Chuyến thăm diễn ra không lâu sau chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Toàn quyền Australia David Hurley hồi đầu tháng Tư. Điều này cho thấy sự đặc biệt coi trọng và mong muốn làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Australia của chính quyền Thủ tướng Albanese.
Theo thông cáo báo chí về chuyến thăm của Đại sứ quán Australia tại Việt Nam, Việt Nam là đối tác kinh tế và chiến lược ngày càng quan trọng đối với Australia tại Đông Nam Á, một khu vực trọng tâm trong chính sách đối ngoại của Chính phủ Thủ tướng Albanese.
Trước thềm chuyến thăm, Thủ tướng Albanese cho biết: “Chuyến thăm chính thức đầu tiên của tôi tới Việt Nam là dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước và thống nhất các lĩnh vực mới về kinh tế, thương mại cũng như những hợp tác khác nhằm mang lại một mối quan hệ bền chặt hơn nữa trong tương lai”.
Trong bối cảnh cả hai nước chủ động thúc đẩy thực chất quan hệ song phương, Đại sứ Việt Nam tại Australia Nguyễn Tất Thành bày tỏ tin tưởng rằng, chuyến thăm sắp tới của Thủ tướng Albanese có ý nghĩa quan trọng tạo cơ sở cho quan hệ đối tác chặt chẽ hơn giữa hai nước trong giai đoạn mới cả trên bình diện song phương và đa phương, đồng thời góp phần thắt chặt quan hệ cá nhân giữa Lãnh đạo cấp cao hai nước.
Đại sứ Nguyễn Tất Thành nhấn mạnh rằng, trong bối cảnh quan hệ hai nước đang phát triển mạnh mẽ và toàn diện, tình hình khu vực, quốc tế có nhiều diễn biến mới, các cuộc trao đổi của Thủ tướng Albanese với Lãnh đạo cấp cao Việt Nam được trông đợi sẽ có nhiều nội dung thực chất, thiết thực cả về song phương và đa phương.
Theo đó, các nhà Lãnh đạo có thể sẽ điểm lại những thành tựu nổi bật trong quan hệ song phương, nhất là việc triển khai Kế hoạch hành động thực hiện quan hệ Đối tác chiến lược, theo kế hoạch sẽ hoàn tất trong năm nay. Việc triển khai Chiến lược tăng cường hợp tác kinh tế tới năm 2025 đã đạt nhiều kết quả cụ thể về thương mại, giáo dục-đào tạo, giao lưu nhân dân… nhưng rất cần những ý kiến chỉ đạo mới của lãnh đạo cấp cao hai nước để có thể đạt được tất cả những mục tiêu đã đề ra, nhất là về đầu tư, lao động và văn hóa.
Cuộc hội đàm chính thức giữa Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Thủ tướng Anthony Albanese được trông đợi sẽ xác định đường hướng mới cho hợp tác song phương và đa phương, chốt lại những lĩnh vực và trọng tâm hợp tác trong giai đoạn mới. Trong bối cảnh hiện nay, khả năng hai nước sẽ ưu tiên hợp tác trong những lĩnh vực cùng có lợi, có tính bổ sung lẫn nhau cao như ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi số, phát triển xanh, năng lượng sạch, chuỗi cung ứng bền vững và phối hợp tại tiểu vùng Mekong, ASEAN cũng như các diễn đàn khu vực, quốc tế khác. Đây có thể sẽ là những trụ cột hợp tác mới để đưa quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Australia lên tầm cao mới.
Ngoài ra, hai Thủ tướng dự kiến chứng kiến lễ ký kết một số thỏa thuận hợp tác quan trọng trong các lĩnh vực thương mại, tài chính, khoa học-công nghệ, giáo dục-đào tạo và khai trương một số đường bay trực tiếp mới giữa hai nước.
Sự vun đắp tích cực từ hai phía
Quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Australia thời gian qua phát triển mạnh mẽ, thực chất và hiệu quả trên nhiều lĩnh vực.
Về chính trị-ngoại giao, quan hệ song phương ngày càng tin cậy, nhất là thông qua việc trao đổi các chuyến thăm, tiếp xúc cấp cao và các cấp. Những năm gần đây, trao đổi đoàn các cấp diễn ra thường xuyên, nhịp nhàng với sự chủ động, tích cực từ cả hai phía.
Gần đây nhất vào tháng 4/2023, Toàn quyền David Hurley thăm Việt Nam, đây là chuyến thăm cấp Nhà nước duy nhất của ông tới một nước Đông Nam Á. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng Richard Marles thăm Việt Nam tháng 11/2022, triển khai Đối thoại Quốc phòng thường niên lần đầu tiên ở cấp Bộ trưởng. Ngoại trưởng Penny Wong cũng chọn Việt Nam là nước ASEAN đầu tiên tới thăm chính thức tháng 6/2022, Bộ trưởng Thương mại Don Farrell đã thăm Việt Nam tháng 4/2023.
Ở chiều ngược lại, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là Lãnh đạo cấp cao đầu tiên của Việt Nam thăm Australia trong vòng năm năm qua (tháng 11/2022). Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc đã có một chuyến thăm ý nghĩa (tháng 11/2022), trong khi Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã thăm Australia (tháng 9/2022) để triển khai cơ chế hàng năm giữa hai người đứng đầu ngành Ngoại giao. Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, sau cuộc điện đàm tháng 10/2022, đã hai lần gặp trực tiếp Thủ tướng Albanese dịp Cấp cao ASEAN 41 tại Phnom Penh, Campuchia (tháng 11/2022) và Hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng tại Tokyo, Nhật Bản (tháng 5/2023). Nhân dịp dự lễ đăng quang của Nhà vua Anh Charles III (tháng 5/2023), Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng cũng đã gặp Thủ tướng Albanese.
Đáng chú ý, Lãnh đạo hai nước đã nhất trí về phương hướng sẽ nâng cấp khuôn khổ quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào thời điểm thích hợp. Các văn kiện hợp tác giữa hai nước, nhất là Chương trình hành động Đối tác chiến lược Việt Nam-Australia giai đoạn 2020-2023 đang được tích cực triển khai và đạt được nhiều kết quả cụ thể.
Về thương mại-đầu tư, kim ngạch thương mại hai chiều năm 2022 đạt 15,7 tỷ USD, tăng 26,7% so với năm 2021. Kim ngạch quý I/2023 đạt 3,41 tỷ USD. Hiện Australia là đối tác thương mại lớn thứ bảy của Việt Nam và Việt Nam là đối tác lớn thứ 10 của Australia.
Tính đến hết tháng 4/2023, Australia có 596 dự án đầu tư với tổng vốn đầu tư 1,99 tỷ USD, đứng thứ 20/143 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam, tập trung ở các lĩnh vực chế biến, chế tạo, dịch vụ lưu trú, y tế, trợ giúp xã hội và nông, lâm, thủy sản. Tính đến tháng 2/2023, Việt Nam đầu tư sang Australia 88 dự án với tổng vốn đầu tư là 592,3 triệu USD, đứng thứ 10/79, chủ yếu trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp, bán buôn bán lẻ, chế biến chế tạo.
Về an ninh-quốc phòng, hai nước tiếp tục hợp tác thực chất và hiệu quả, hai bên nâng cấp cơ chế trao đổi thường kỳ cấp Bộ trưởng Quốc phòng (năm 2022). Hợp tác trong các lĩnh vực giáo dục-đào tạo, lao động, nông nghiệp, du lịch… phát triển tốt đẹp và còn nhiều tiềm năng. Australia luôn dành cho Việt Nam nguồn vốn Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) ổn định; tích cực hỗ trợ Việt Nam phòng chống Covid-19; quan tâm thúc đẩy một số lĩnh vực hợp tác mới như ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng.
Về hợp tác khu vực và quốc tế, Australia là thành viên quan trọng, có tiếng nói tại các diễn đàn đa phương và trên trường quốc tế, đóng góp hiệu quả cho hợp tác ASEAN và tiểu vùng Mekong; tích cực ủng hộ Việt Nam tại các diễn đàn khu vực và quốc tế. Hai nước hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, trong đó có vấn đề Biển Đông; thúc đẩy hợp tác tại các tổ chức, diễn đàn đa phương (Liên hợp quốc, ASEAN, APEC…); Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực RCEP mà cả hai nước cùng tham gia, ký kết.
Trên cơ sở quan hệ Đối tác chiến lược vững chắc không ngừng được vun đắp trong thời gian qua, tầm nhìn chung và nỗ lực thúc đẩy từ cả hai phía, chuyến thăm sắp tới của Thủ tướng Anthony Albanese được kỳ vọng sẽ tạo động lực mới cho quan hệ trên tất cả các kênh, tiếp tục làm sâu sắc lòng tin chiến lược, hướng tới tầm nhìn chung của hai nước cho 50 năm tới; đồng thời tạo xung lực cho hợp tác trong những lĩnh vực tiềm năng đưa quan hệ hai nước phát triển toàn diện hơn, đáp ứng mong muốn của lãnh đạo cũng như nhân dân hai nước.
