Tại buổi tiếp, Phó Thủ tướng chào mừng ông Yamada Junichi sang thăm Việt Nam và dự cuộc họp khởi động “Sáng kiến chung Việt Nam-Nhật Bản trong kỷ nghiên mới, giai đoạn 1”, do Bộ KH&ĐT phối hợp với Liên đoàn các tổ chức kinh tế Nhật Bản (KEIDANREN) và Đại sứ quán Nhật Bản tổ chức, mở ra cơ hội hợp tác mới giữa hai nước.
Phó Thủ tướng thông báo với Phó Chủ tịch JICA về cơ chế quản lý ngân sách quốc gia cũng như những nỗ lực gần đây của Việt Nam trong tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ các dự án sử dụng vốn ODA của Nhật Bản.
Phó Chủ tịch JICA cho biết trong thời gian qua tỉ lệ giải ngân vốn ODA của Nhật Bản đã tăng lên đáng kể; tỉ lệ chậm, muộn còn khoảng 1,8 tỷ Yên, ít hơn nhiều so với những năm trước nhờ sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ Việt Nam.
JICA đề xuất hai bên xem xét khả năng vay vốn ODA theo hình thức hỗ trợ tài chính để Việt Nam hòa vào ngân sách. Tuy nhiên với hình thức vay này, lãi suất khoảng 1,8% thay vì 0,01% như đối với các khoản vay khác.
Phía JICA khẳng định sẵn sàng bàn với Việt Nam về việc triển khai 11 dự án phát triển hạ tầng của các địa phương, trong đó có việc xem xét khả năng các dự án này có thể đấu thầu trong nước thay vì đấu thầu cạnh tranh quốc tế nhằm rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư.
JICA còn đề xuất Việt Nam xây dựng khung pháp lý riêng đối với những khoản vay bổ sung ngoài kế hoạch ngân sách trung hạn từ JICA cũng như các nhà tài trợ khác như Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á…
Hoan nghênh những đề xuất của JICA, Phó Thủ tướng đề nghị hai bên cùng cân nhắc, bàn bạc về tỉ lệ lãi suất và từng dự án cụ thể sao cho phù hợp nhất.
Hai bên đều khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ trong việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trên từng dự án, trong đó có nội dung về thuế đối với các nhà thầu Nhật Bản thực hiện các dự án ODA, để thúc đẩy tiến độ một số dự án còn chậm tiến độ, nhất là dự án Bệnh viện Chợ Rẫy cơ sở 2 và dự án Đại học Việt-Nhật.
Nhật Bản là đối tác cung cấp ODA lớn nhất của Việt Nam. Từ năm 1992 đến nay, đất nước mặt trời mọc đã dành cho Việt Nam trên 2.700 tỷ Yên vốn vay ODA, gần 100 tỷ Yên viện trợ không hoàn lại và gần 180 tỷ Yên hỗ trợ kỹ thuật. Viện trợ ODA của Nhật Bản chiếm trên 30% viện trợ phát triển song phương dành cho Việt Nam.
Năm 2023, tổng vốn ODA của Nhật Bản cho Việt Nam đạt hơn 100 tỷ Yên, mức cao nhất kể từ năm 2017./.
