Phát triển đội ngũ nhà giáo đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực trong thời kỳ mới

Góp ý về dự thảo Luật Nhà giáo, ĐB Lê Thanh Hoàn (Đoàn Thanh Hoá) đề nghị, cần làm rõ chế độ nghỉ hưu của nhà giáo khi tại dự thảo luật cho phép nhà giáo tại các cơ sở giáo dục mầm non nếu có nguyện vọng có thể nghỉ hưu thấp hơn nhưng không quá 5 tuổi, không giảm tỷ lệ % hưởng lương hưu khi có đủ 20 đóng bảo hiểm trở lên.

Ông Hoàn phân tích rằng: Tại khoản 3 điều 169 của Bộ Luật lao động quy định người lao động bị suy giảm khả năng lao động làm nghề công việc nặng nhọc, độc hại nguy hiểm làm việc ở vùng điều kiện kinh tế khó khăn có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 5 tuổi so với quy định và giao Chính phủ quy định chi tiết. Do đó nếu cho rằng giáo viên cơ sở giáo dục mầm non là ngành nghề nặng nhọc thì Chính phủ hoàn toàn có quyền quy định nội dung này.

Về chế độ nghỉ hưu ở tuổi cao hơn đối với nhà giáo tại điều 29 của dự thảo luật quy định, thời gian làm việc khi nghỉ hưu của đối tượng có thể hưởng chế độ hưu trí cao hơn không quá 5 tuổi đối với cả nhà giáo có trình độ tiến sĩ, không quá 7 tuổi đối với nhà giáo là phó giáo sư, và không quá 10 tuổi với nhà giáo là giáo sư, và trong thời gian này nhà giáo không giữ chức vụ quản lý. Theo Nghị quyết 28 khoá XII nêu rõ đối với ngành nghề đặc biệt người lao động có quyền nghỉ hưu sớm, hoặc muộn hơn 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu chung. Quán triệt tinh thần Nghị quyết 28, Bộ Luật lao động đã có quy định người lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao và một số trường hợp đặc biệt có thể nghỉ hưu cao hơn nhưng không quá 5 tuổi, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

“Bên cạnh đó, tại Nghị định 50 hướng dẫn Bộ Luật lao động và Luật Viên chức quy định về tuổi nghỉ hưu cao hơn đối với viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập thì đối tượng áp dụng khi có trình độ tiến sĩ, phó giáo sư, giáo sư đang công tác là không quá 5 năm mà không phân biệt 3 mức như dự thảo luật. Do đó dự thảo luật cần quy thời gian làm việc của nhà giáo là viên chức khi nghỉ hưu ở tuổi cao hơn không quá 5 tuổi để thống nhất với Nghị quyết 28”, ông Hoàn kiến nghị.

Theo ĐB Dương Khắc Mai (Đoàn Đắc Nông), tại Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã đưa ra một số nhiệm vụ, giải pháp rất quan trọng liên quan đến nhà giáo, cơ sở giáo dục như: phát triển đội ngũ giảng viên, các nhà khoa học đủ năng lực, trình độ đáp ứng việc giảng dạy lĩnh vực khoa học cơ bản, công nghệ chip bán dẫn, vi mạch, kỹ thuật và công nghệ then chốt; đẩy mạnh hợp tác với các đại học uy tín nước ngoài; đổi mới mạnh mẽ chương trình đào tạo theo chuẩn quốc tế; hiện đại hoá phương thức đào tạo và ứng dụng công nghệ tiên tiến, nhất là trí tuệ nhân tạo; xây dựng một số trường trung tâm đào tạo tiên tiến chuyên sâu về trí tuệ nhân tạo; có cơ chế đặc thù về hợp tác công tư trong đào tạo công nghệ số; xây dựng nền tảng giáo dục đào tạo trực tuyến, mô hình giáo dục đại học số, nâng cao chất lượng năng lực số trong xã hội.

Từ phân tích trên, ông Mai đề nghị: “Dự thảo luật cần cụ thể sâu sắc các quan điểm tại Nghị quyết 57 liên quan đến nhà giáo để bổ sung những chính sách, quy định phù hợp trong tình hình hiện nay”.

Bên cạnh đó về chính sách tiền lương và phụ cấp đối với nhà giáo, theo ông Mai, lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Tuy nhiên để chính sách thực thi hiệu quả, việc xếp lương cao nhất trong hệ thống thang bậc lương phải đi kèm với chất lượng của nhà giáo. Bởi tầm quan trọng vai trò quyết định của đội ngũ nhà giáo đối với nâng cao chất lượng giáo dục, yếu tố có ý nghĩa quyết định đối với sự phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, phát triển con người đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế.

“Đi đôi với việc thực hiện chính sách đặc thù về tiền lương thì trong quá trình thi hành luật cần phải có các quy định để nâng cao chất lượng của đội ngũ nhà giáo, từng bước xây dựng đội ngũ thực sự giỏi về chuyên môn, đáp ứng toàn diện các quy định về đạo đức nhà giáo, tận tâm, trách nhiệm với nghề nghiệp. Dự thảo luật nên giao cho Chính phủ có lộ trình, rà soát, sắp xếp, tuyển chọn, thu hút để nâng cao chất lượng của nhà giáo”, ông Mai kiến nghị.

Trong khi đó, ĐB Vương Quốc Thắng (Đoàn Quảng Nam) nêu rõ, với tinh thần của Nghị quyết 57 thì giáo dục đại học sẽ là nơi được nhà nước chú trọng điều chỉnh cơ chế để phát huy mạnh mẽ tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm, tạo động lực trong việc huy động nguồn lực để phát triển đột phá về đào tạo đột phá nguồn nhân lực trình độ cao đáp ứng nhu cầu phát triển đột phá về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Vì vậy đề nghị dự thảo luật cần bổ sung các chính sách để phát triển nhà giáo, đáp ứng yêu cầu về đào tạo, phát triển nguồn nhân lực trong thời kỳ mới, đặc biệt là đáp ứng yêu cầu đề ra tại Nghị quyết 57.