Ông Trump không bác bỏ dùng vũ lực để kiểm soát Greenland, kênh đào Panama

Tổng thống đắc cử Trump ngày 7.1 có cuộc họp báo kéo dài hơn một giờ tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở bang Florida của ông. Trong chiến dịch tranh cử năm 2024, ông Trump thường tập trung vào các vấn đề trong nước và tránh nhắc đến đối ngoại. Tuy nhiên, trong ngày 7.1, ông tỏ vẻ nghiêm túc về việc mở rộng lãnh thổ của Mỹ, theo Reuters.

Trong cuộc họp báo, ông Trump nói “không thể đảm bảo” rằng ông sẽ không sử dụng sức ép quân sự hoặc kinh tế nhằm kiểm soát kênh đào Panama và đảo Greenland. “Không, tôi không thể đảm bảo với bạn về bất cứ chuyện nào trong 2 chuyện đó nhưng tôi có thể nói thế này, chúng ta cần chúng (kênh đào Panama và Greenland) vì an ninh kinh tế”, ông Trump nói.

Mỹ từng kiểm soát kênh đào Panama nhưng chính quyền Tổng thống Jimmy Carter đã ký thỏa thuận trao trả quyền kiểm soát hoàn toàn cho Panama từ năm 1999. Chính quyền Panama chưa bình luận về tuyên bố mới nhất nhưng Tổng thống Jose Raul Mulino trước đó bác bỏ ý tưởng của Mỹ.

Tổng thống đắc cử Trump còn gợi ý sẽ đánh thuế lên Đan Mạch nếu nước này từ chối đề nghị hỏi mua Greenland của ông. Greenland là vùng lãnh thổ tự trị của Đan Mạch và nước châu Âu này trước đó tuyên bố Greenland không phải để bán. “Tôi không cho rằng sẽ là cách tốt để chiến đấu với nhau bằng các phương tiện tài chính khi chúng ta là đồng minh và đối tác thân thiết”, Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen nói sau cuộc họp báo của ông Trump.

Theo CNN, ông Trump còn tuyên bố sẽ đổi tên vịnh Mexico thành vịnh Mỹ. “Nó bao phủ rất nhiều lãnh thổ, vịnh Mỹ – một cái tên đẹp. Và điều này phù hợp”, ông nói và lặp lại kêu gọi Mexico giúp ngăn người nhập cư trái phép tại biên giới. Hạ nghị sĩ Cộng hòa Marjorie Taylor Greene sau đó thông báo sẽ đưa ra dự luật để đổi tên vịnh Mexico thành vịnh Mỹ.

Trong cuộc họp báo, ông Trump lại nhắc về ý tưởng biến Canada thành một tiểu bang của Mỹ, chỉ trích việc Washington chi tiêu cho hàng hóa Canada và hỗ trợ quân sự cho Ottawa. Ông cho rằng Mỹ không thu được lợi ích gì từ những việc đó và gọi đường biên giới giữa hai nước là “đường vẽ nhân tạo”.

“Các bình luận của Tổng thống đắc cử Trump cho thấy sự thiếu hiểu biết hoàn toàn về điều giúp Canada trở thành một nước mạnh. Nền kinh tế của chúng tôi mạnh. Người dân chúng tôi mạnh. Chúng tôi sẽ không bao giờ lùi bước trước những mối đe dọa”, Ngoại trưởng Canada Melanie Joly đáp trả ông Trump.

Cảnh báo NATO, Hamas

Mặt khác, ông Trump nói sẽ yêu cầu các đồng minh NATO chi tiêu cho quốc phòng nhiều hơn mức 2% GDP như mục tiêu hiện nay. “Tôi nghĩ NATO nên chi 5%. Họ hoàn toàn có thể làm điều đó. Nên là 5%, không phải 2%”, ông nói.

NATO ước tính 23/32 thành viên đáp ứng chỉ tiêu chi 2% GDP cho quốc phòng trong năm 2024. Không có nước nào, kể cả Mỹ, chi ở mức 5%. Ba Lan là nước chi ở tỷ lệ cao nhất cho quốc phòng với 4,12% GDP, kế tiếp là Estonia (3,43%) và Mỹ (3,38%).

Về tình hình Trung Đông, ông Trump cảnh báo cánh của địa ngục sẽ mở ra tại khu vực này nếu lực lượng Hamas không thả con tin bắt từ Israel trước khi ông nhậm chức ngày 20.1. “Sẽ không tốt cho Hamas và rõ ràng là sẽ không tốt cho bất cứ ai”, Tổng thống đắc cử khẳng định.

Tại cuộc họp báo, Đặc phái viên về Trung Đông Steve Witkoff của ông Trump bày tỏ kỳ vọng sẽ có tin tốt về cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas vào thời điểm ông Trump nhậm chức.