Có nhiều chuyên gia cho rằng VinFast không thực sự là 1 chiếc ô tô Việt, vì động cơ Đức, thiết kế Ý cùng rất nhiều thiết bị, linh kiện ngoại nhập… Ông có ý nghĩ gì khi nghe nhận xét này?
Tôi tin chắc những người đưa ra nhận định này chưa thực sự ngồi lên một chiếc xe VinFast để cảm nhận thiết kế dành riêng cho người Việt cũng như tinh thần Việt Nam in đậm dấu ấn trong từng chi tiết nội ngoại thất. Họ cũng chưa được thấy hình ảnh Vịnh Hạ Long hiện lên trên màn hình điều khiển khi xe lăn bánh. Tôi muốn nói rằng, hãy thử trải nghiệm VinFast để hiểu rõ “chất Việt Nam” cùng tâm huyết của hàng ngàn con người chứa đựng trong đó.
Hãng ô tô General Motors đã từng có thời được coi là biểu tượng của nền công nghiệp tư bản Mỹ, với 82 tỉ USD doanh số/năm và hơn 200.000 công nhân trên toàn thế giới. Ông hãy kể mình đã vào làm việc cho General Motors như thế nào?
Khi còn nhỏ, tôi từng ước mơ trở thành một bác sĩ. Nghề bác sĩ rất được trọng vọng tại Mỹ. Lớn lên một chút, người ta bảo tôi rằng General Motors có một học viện riêng tại Lind’s Linden, New Jersey (nay là Đại học Kettering), chuyên đào tạo những ngành khoa học, công nghệ, kỹ sư lắp ráp… và tất nhiên cả ngành công nghiệp ô tô. Sinh viên tốt nghiệp từ học viện sẽ được nhận công tác tại tập đoàn, điều đó khiến tôi hứng thú. Khi tôi chia sẻ với cha tôi – cũng là một kỹ sư của General Motors, ông lập tức ủng hộ ngay: Đó là một giấc mơ tuyệt vời đấy con trai!” Thế là tôi đến New Jersey.
Và tôi bị ấn tượng ngay lập tức khi vừa bước chân vào nhà máy lắp ráp General Motors, để rồi nhận ra mình không thực sự thích ngành y. Tôi muốn cuộc sống của tôi gắn bó với ô tô, tôi muốn cùng tham gia với những con người nhiệt huyết trong ngành công nghiệp ấy. Năm 1979, tôitrở thành sinh viên học viện General Motors. Năm 1984, tôi tốt nghiệp chuyên ngành Kỹ sư điện và quyết định tiếp tục theo học ngành quản lý sản xuất tại đây. Năm 1987 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng khi tôi hoàn thành chương trình học và chính thức đầu quân cho General Motors.Và tôi cứ thế làm việc cho General Motors cho đến khi chuyển sang VinFast.
Hơn 3 thập kỷ cống hiến cho General Motors, ông có thể chia sẻ với độc giả Dân Việt những kỷ niệm tuyệt vời nhất nơi đây?
Suốt hơn 30 năm làm việc tại General Motors, tôi đã có cơ hội làm việc, tiếp xúc với hàng trăm ngàn con người ở các chi nhánh GM trên toàn thế giới, từ Trung Quốc cho đến Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ… Thật khó để nói rằng kỷ niệm nào tuyệt vời nhất, khi bạn có quá nhiều hồi ức tuyệt vời.
Nếu phải nói về một điều ấn tượng nhất, thì tôi ấn tượng với tập thể những con người đầy nhiệt huyết, tận tụy và xuất sắc ở General Motors. Họ là những kỹ sư lành nghề đã dạy tôi cách lắp ráp một chiếc ô tô, những chuyên gia chỉ cho tôi những yếu tố quan trọng trong một thiết kế xe hơi đẳng cấp, tập thể đã dạy tôi làm thế nào để trở thành người lãnh đạo. Thành công của tôi ngày hôm nay được tạo nên từ bóng dáng hàng trăm ngàn con người ấy.
Tôi nghỉ hưu năm 2016. Những năm tháng làm việc cùng các cộng sự tại New Jersey là những năm tháng tuyệt vời nhất trong cuộc đời tôi.
Vậy ông có buồn không khi người khổng lồ General Motors sa sút những năm gần đây?
Tôi buồn lắm chứ. Cả tuổi thanh xuân của tôi cũng như của hàng nghìn gia đình khác gắn bó với General Motors. Khi hãng xe này suy sụp, cả một thành phố trở nên tiêu điều – như Detroit – thủ phủ của General Motors. Nhưng biết làm thế nào được. Cái gì cũng có lúc thịnh lúc suy…
Thôi, hãy chuyển sang câu chuyện gì vui hơn một chút. Ngoài thời gian làm việc tại VinFast, ông có thường đi du lịch, khám phá đất nước và con người Việt Nam?
Phần lớn thời gian của tôi ở VN chỉ diễn ratại nhà máy VinFast Hải Phòng. Tuy nhiên, tôi cũng từng đi đến nhiều địa danh nổi tiếng của Việt Nam như Đà Nẵng, Đà Lạt, Nha Trang, TP.HCM, Hà Nội, Hạ Long…Nếu có thời gian, tôi nhất định sẽ đi thăm thú nhiều nơi hơn nữa.
Đã gần 2 năm sống tại Việt Nam, ông thích món ăn Việt nào nhất?
Tôi cho rằng ẩm thực VN phong phú hơn nhiều so với Hàn Quốc – đất nước mà tôi cũng đã từng sống 6 năm. Đồ ăn VN không quá cay như đồ ăn Hàn. Còn món ăn Việt mà tôi thích nhất chắc chắn là Phở.
Ông có từng ăn Tết tại Việt Nam?
Tết thì chưa nhưng năm ngoái tôi đã cùng gia đình qua một Lễ Tạ ơn tại VN rất tuyệt vời.
Gia đình ông cũng yêu thích Việt Nam chứ?
Nói đến gia đình tôi, đó lại là một câu chuyện thú vị. Bật mí nhé, con gái thứ hai của tôi hiện đang làm việc tại nhà máy VinFast Hải Phòng cùng tôi, cô ấy là một kỹ sư môi trường. Hồi tốt nghiệp trường đại học bang Colorado, con gái tôi từng đau đầu vì không thể tìm được bất cứ công việc nào tại Mỹ, các nhà tuyển dụng luôn yêu cầu kinh nghiệm. Tôi đã gợi ý về một công ty sản xuất ô tô tại Việt Nam nơi tôi làm việc, và con gái tôi ngay lập tức tỏ ra hứng thú.
Gần 2 năm ở VinFast, con bé giờ đây đang tham gia vào công việc thiết kế những mẫu xe thân thiện với môi trường đầy triển vọng. Công việc và cuộc sống của tôi ở VN cũng trở nên dễ dàng hơn vì tôi thấy như có một nửa gia đình mình đang ở đây.
Hai con trai tôi, một là nhà sản xuất phim tại Hollywood, một đang làm việc ở Michigan. Còn vợ tôi, cô ấy phải di chuyển giữa Việt Nam, Los Angeles và nhà tôi tại Michigan. Phải nói rằng họ rất yêu thích nhịp sống yên bình tại Việt Nam.
Ông trông rất cân đối và khá trẻ so với tuổi. Bí quyết giữ gìn phong độ của ông là gì?
Tôi đi bộ hàng ngày. Mỗi tuần tôi cũng đến phòng gym một vài lần. Là một người gốc Ý tôi rất mê bóng đá nhưng tuổi tác và điều kiện công việc hiện không cho phép tôi chơi bóng như thời trai trẻ.
Cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton có nói rằng: Mối quan hệ Việt Nam – Mỹ là một trường hợp khá đặc biệt. Chúng ta đã từng là cựu thù trong chiến tranh, nhưng nay lại là đối tác chiến lược trong hoà bình, cùng nhau hợp tác phát triển kinh tế. Là một người Mỹ trực tiếp tham gia vào thúc đẩy mối quan hệ giữa hai nước, ông có suy nghĩ gì?
Tôi sinh năm 1961. Tôi lớn lên vào những năm cuộc chiến tranh Việt – Mỹ đang bước vào hồi căng thẳng nhất. Nhưng khi đó, tôi còn quá nhỏ để hiểu được tại sao lại xảy ra chiến tranh, tại sao những người lính một đi không trở lại. Quá nhiều đau thương, mất mát cho cả hai đất nước ngay cả khi chiến tranh đã lùi vào dĩ vãng. Giờ đây, hai quốc gia đã bước qua bóng tối chiến tranh, hợp tác cùng nhau mở ra một thời kỳ tốt đẹp hơn. Tôi thấy vui mừng vì được đóng góp một phần nhỏ bé công sức của mình vào việc vun đắp tình hữu nghị hợp tác giữa hai đất nước.
Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện này! Chúc những chiếc xe VinFast do ông và các cộng sự sản xuất sẽ được người tiêu dùng VN đón nhận.
