Những lần ông Putin và ông Tập “sang nhà thăm nhau” trong 5 năm qua

Ông Vladimir Putin đã đến thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên sau khi tái đắc cử và tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Nga, hãng thông tấn nhà nước TASS đưa tin lúc rạng sáng ngày 16/5 (giờ Moscow).

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh hai nước mong muốn làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ đã không ngừng phát triển trong những năm qua, được ghi dấu ấn bởi tình bạn thân thiết giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Xi Jinping).

Ông Putin tới Trung Quốc trong chuyến thăm cấp nhà nước. Theo nghi thức ngoại giao, chuyến thăm cấp nhà nước được coi là mức cao nhất trong số các chuyến công tác nước ngoài. Ông Yury Ushakov, trợ lý chính sách đối ngoại của Tổng thống Nga, cho biết Trung Quốc không được chọn ngẫu nhiên cho chuyến công du nước ngoài đầu tiên của Tổng thống Nga mà là để đáp lại cử chỉ hữu nghị tương tự của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào năm ngoái.

Chuyến thăm Trung Quốc của ông Putin, diễn ra trong 2 ngày 16-17/5, bao gồm 2 chặng. Tổng thống Nga dự kiến thăm Bắc Kinh và Cáp Nhĩ Tân (Harbin).

Tại Bắc Kinh, ông Putin sẽ gặp ông Tập. Hai nhà lãnh đạo dự kiến sẽ tổ chức các cuộc hội đàm trực tiếp chính thức và các cuộc đàm phán có sự tham gia của các phái đoàn, cũng như các cuộc hội đàm không chính thức sau cánh cửa đóng kín.

Tổng thống Nga đã cử một phái đoàn lớn gồm 5 Phó thủ tướng, người đứng đầu các cơ quan kinh tế, ngoại giao và an ninh cũng như người đứng đầu Cơ quan Hợp tác Kỹ thuật-Quân sự Liên bang Nga, Đường sắt Nga, Rosatom và Roscosmos. Ngoài ra, các quan chức cấp cao từ 20 khu vực của Nga cũng tháp tùng Tổng thống.

Các cuộc đàm phán song phương dự kiến sẽ tập trung vào hợp tác thương mại và kinh tế. Tại cuộc gặp, ông Putin và ông Tập cũng sẽ đề cập đến các vấn đề chính trị và khu vực cấp bách nhất.

Ông Ushakov cho biết phần quan trọng nhất của cuộc hội đàm ở Bắc Kinh sẽ là một cuộc họp kín, không chính thức giữa hai nhà lãnh đạo. Theo mô hình “1+4” mỗi bên, hai nhà lãnh đạo sẽ tổ chức các cuộc đàm phán quan trọng về Ukraine.

Chặng thứ hai của chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Nga tới Trung Quốc sẽ diễn ra tại thành phố Cáp Nhĩ Tân, thủ phủ và thành phố lớn nhất của tỉnh Hắc Long Giang.

Tại đây, ông Putin sẽ tham dự lễ khai mạc Hội chợ triển lãm Nga-Trung lần thứ 8 và Diễn đàn Nga-Trung về hợp tác liên khu vực lần thứ 4, đồng thời sẽ gặp gỡ các sinh viên và giảng viên của Viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân. Ngoài ra, Tổng thống Nga dự kiến sẽ nói chuyện với các nhà báo của Điện Kremlin.

Trước chuyến đi, ông Putin, 71 tuổi, cho biết việc ông chọn Trung Quốc là điểm đến nước ngoài đầu tiên kể từ khi tuyên thệ nhậm chức Tổng thống nhiệm kỳ thứ năm đã nhấn mạnh “mức độ quan hệ đối tác chiến lược cao chưa từng thấy” giữa hai nước cũng như tình bạn thân thiết với ông Tập, 70 tuổi.

“Chúng tôi sẽ cố gắng thiết lập sự hợp tác chặt chẽ hơn trong lĩnh vực công nghiệp và công nghệ cao, vũ trụ và năng lượng hạt nhân hòa bình, trí tuệ nhân tạo, nguồn năng lượng tái tạo và các lĩnh vực đổi mới khác”, ông Putin nói với hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa Xã (Xinhua) của Trung Quốc.

Hai nhà lãnh đạo đã gặp nhau 42 lần trong thập kỷ qua. Hãng AFP điểm lại các chuyến thăm của ông Putin tới Trung Quốc và ông Tập Cận Bình tới Nga kể từ năm 2019.

Năm 2019: Ông Tập có chuyến thăm cấp nhà nước tới Nga vào tháng 6/2019, trong đó ông ca ngợi mối quan hệ kinh tế bền chặt giữa hai nước và tuyên bố nâng cấp quan hệ song phương. Ông Tập cũng gọi ông Putin là “người bạn tốt nhất” trong các bình luận với báo giới sau cuộc hội đàm tại Điện Kremlin. Ông Putin cảm ơn người đồng cấp về việc Trung Quốc cho Vườn thú Moscow mượn hai con gấu trúc, mô tả đây là dấu hiệu của “sự tin tưởng đặc biệt”.

Năm 2022: Chỉ 2 tuần trước khi Nga phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine hồi cuối tháng 2/2022, ông Putin đã có mặt tại thủ đô Trung Quốc để tham dự lễ khai mạc Thế vận hội (Olympic) mùa Đông Bắc Kinh.

Sau cuộc gặp đầu tiên của ông Tập với một nhà lãnh đạo nước ngoài kể từ khi đại dịch Covid-19 bắt đầu, ông và Putin tuyên bố quan hệ đối tác “không giới hạn”.

Năm 2023: Sau khi Trung Quốc dỡ bỏ các hạn chế nghiêm ngặt Zero-Covid và ông Tập Cận Bình đắc cử nhiệm kỳ thứ 3, ông đã tới thủ đô Moscow vào tháng 3/2023 để gặp ông Putin.

Cuộc gặp chứng kiến hai nhà lãnh đạo tái khẳng định mối quan hệ chặt chẽ của họ bất chấp áp lực ngày càng tăng từ các nước phương Tây yêu cầu Bắc Kinh sử dụng ảnh hưởng của mình đối với Moscow để ngăn chặn xung đột.

Vào tháng 10/2023, ông Putin đến Trung Quốc tham dự Diễn đàn Hợp tác Quốc tế “Vành đai, Con đường” (BRF) lần thứ 3. Chuyến công tác của nhà lãnh đạo Nga diễn ra trong bối cảnh lệnh bắt giữ Tổng thống Nga do Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành vẫn treo lơ lửng.

Bên lề sự kiện, ông Putin đã có cuộc hội đàm với ông Tập, người mà ông mô tả là một “người bạn cũ”.

Minh Đức (Theo TASS, AFP/The Standard, Al Jazeera)