Trang chủNewsThế giớiNhững khám phá khoa học ấn tượng năm 2023

Những khám phá khoa học ấn tượng năm 2023


Tạp chí National Geographic đã liệt kê một số khám phá ấn tượng của khoa học trong năm 2023.

Phát hiện gợn sóng trong kết cấu không-thời gian

Lần đầu tiên, các nhà khoa học dò được những gợn sóng hấp dẫn di chuyển xuyên Dải Ngân hà. Theo Albert Einstein, sóng hấp dẫn là những dao động đến từ độ cong của cấu trúc không-thời gian, mang năng lượng dưới dạng bức xạ hấp dẫn.

Những gợn sóng này nhiều khả năng xuất phát từ hoạt động tương tác của các siêu hố đen và bắt nguồn từ nhiều tỉ năm ánh sáng. Phát hiện mới cho thấy có nhiều siêu hố đen vào thời sơ khai của vũ trụ hơn vẫn tưởng.

Những khám phá khoa học ấn tượng năm 2023- Ảnh 1.

Mô phỏng sóng hấp dẫn xuyên vũ trụ

Và nỗ lực nghiên cứu dạng sóng hấp dẫn mới có thể giúp giải mã những bí ẩn về nguồn gốc của vũ trụ, cũng như mang đến lời giải về những dạng vật chất và nguồn lực cung cấp năng lượng cho vũ trụ.

Công cụ diễn dịch suy nghĩ người

Dù cái mà họ nghiên cứu vẫn chưa phải là thiết bị “đọc suy nghĩ”, đội ngũ chuyên gia của Đại học Texas (Mỹ) cho hay đã tìm ra cách diễn dịch hoạt động não bộ của một người thành dòng văn bản liên tục trong điều kiện phòng thí nghiệm.

Công nghệ mới, dựa trên các thuật toán trí thông minh nhân tạo (AI), hiện trong giai đoạn phát triển ban đầu và không cần phải cấy ghép thiết bị vào não.

Nhờ sự hỗ trợ của máy quét MRI, các nhà nghiên cứu có thể thu thập được phản ứng của não bộ trước một hình ảnh hoặc câu nói cụ thể. Thay vì cung cấp bản dịch ghi xuống từng chữ một, nhóm chuyên gia về cơ bản xây dựng một tự điển các mô hình hoạt động não, từ đó diễn dịch suy nghĩ ở người.

Cá voi cổ đại Peru có thể là động vật lớn nhất trái đất

Cá voi cổ đại là động vật lớn nhất?

Không phải cá voi xanh mà một loài cá voi cổ đại, tên khoa học Perucetus colossus, nhiều khả năng là động vật lớn nhất trong lịch sử trái đất. Kết quả phân tích xương hóa thạch 39 triệu năm của cá voi cổ đại ở vùng biển ngoài khơi Peru cho thấy con vật có lẽ nặng hơn 300 tấn, chiều dài khoảng 18 m.

Những khám phá khoa học ấn tượng năm 2023- Ảnh 2.

Tái tạo hình ảnh cá voi cổ đại cách đây hơn 39 triệu năm

Nếu thật sự có trọng lượng như thế, Perucetus colossus là động vật lớn nhất từng xuất hiện trên bề mặt địa cầu. Trong khi đó, cá voi xanh dù chiều dài đạt khoảng 30 m, trọng lượng của chúng chỉ khoảng 200 tấn.

Khủng long bạo chúa có… môi

Khủng long bạo chúa và những loài khủng long ăn thịt khác nhiều khả năng có môi trên phần miệng lởm chởm răng nhọn. Đây là kết luận được một nhóm các nhà cổ sinh vật học rút ra được sau khi nghiên cứu các loài tương tự những động vật thời tiền sử, bao gồm chim chóc và loài bò sát.

Những khám phá khoa học ấn tượng năm 2023- Ảnh 3.

Khủng long bạo chúa

Theo báo cáo trên chuyên san Science, khủng long bạo chúa và những loài khủng long ăn thịt nhiều khả năng có mô mềm bao phủ phần răng nhọn, nhằm bảo vệ phần miệng của chúng và bảo đảm răng trong trạng thái tốt nhất để tấn công.

Phát hiện loài khủng long mới có cánh tay nhỏ xíu

Đã phát hiện hơn 5.500 hành tinh ngoài hệ mặt trời

Tháng 8.2023, tức sau 3 thập niên kể từ khi những nhà thiên văn học phát hiện hành tinh đầu tiên ngoài hệ mặt trời, các nhà khoa học thông báo đã tìm được thêm 6 hành tinh mới, nâng số hành tinh được tìm thấy lên hơn 5.500.

Những khám phá khoa học ấn tượng năm 2023- Ảnh 4.

Một ‘siêu trái đất’ được NASA phát hiện

Nỗ lực tìm kiếm những hành tinh ngoài phạm vi Thái Dương hệ, đã trở thành hiện thực nhờ vào những kính viễn vọng như TESS, tiếp tục mang đến những khám phá vô cùng đa dạng và kỳ thú về các thế giới mới xuyên suốt Dải Ngân hà.

Bên cạnh đó, kính viễn vọng không gian James Webb và những đài thiên văn đầy uy lực khác cũng cung cấp thêm những chi tiết mới về các thế giới này. Chẳng hạn, Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) cho hay đã tìm ra K2-18 b, một hành tinh có kích thước dao động trong khoảng trái đất và Hải Vương tinh, và có thể chứa đại dương bên dưới tầng khí quyển dày.

Tinh tinh cũng bị mãn kinh

Cuộc nghiên cứu về loài tinh tinh ở Công viên Quốc gia Kibale thuộc Uganda phát hiện con cái của loài tinh tinh vẫn trải qua giai đoạn mãn kinh như người.

Khi quan sát các đối tượng tinh tinh cái ở công viên, tuổi từ 14 đến 67, đội ngũ khoa học gia ghi nhận loài này trải qua giai đoạn mãn kinh vào khoảng 50 tuổi, có nghĩa tương tự như người.

Những khám phá khoa học ấn tượng năm 2023- Ảnh 5.

Phát hiện thú vị về loài tinh tinh

Chứng cứ này cho thấy ở một số loài cá voi và cá heo, những cá thể cái cao tuổi đóng góp vào công việc nuôi dưỡng hậu duệ. Thế nhưng, điều đó không xảy ra ở loài tinh tinh.

Một giả thuyết được đặt ra là mãn kinh giúp giảm sự cạnh tranh sinh sản giữa các loài linh trưởng, điều mà giới khoa học đặt mục tiêu tiếp tục nghiên cứu trong những năm tới.

Bộ gien mới, mang tính đại diện hơn của người

Cũng trong năm nay, Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) đã công bố bộ gien đầy đủ hơn của người, theo đó mang đến những cập nhật quan trọng cho bộ gien người ban đầu, vốn được xây dựng cách đây 20 năm và chủ yếu là dân châu Âu da trắng.

Bộ gien người mới cung cấp sự hiểu biết mang tính đại diện hơn cho những chủng người và đa dạng hơn về khía cạnh sắc tộc. Đây là bước đi cần thiết để cải thiện nỗ lực điều trị cá thể hóa của ngành y học.

Công trình mới bao gồm trình tự bộ gien của 47 người, và theo thời gian sẽ nâng lên khoảng 700 người.

Dù bất kỳ bộ gien của hai cá thể người nào cũng tương đồng hơn 99%, việc xác định những khác biệt còn lại có thể mang đến những hiểu biết then chốt về nguy cơ mắc bệnh tật, từ đó cho phép đưa ra những liệu pháp điều trị “đo ni đóng giày” cho từng bệnh nhân, theo NIH.

Phát hiện phốt pho trên mặt trăng sao Thổ

Các nhà nghiên cứu trong năm 2023 đã tìm thấy một thành tố cuối cùng cần thiết cho sự sống bên trong đại dương băng giá của Enceladus, mặt trăng lớn thứ sáu của sao Thổ.

Bên cạnh carbon, hydrô, nitơ, ôxy và lưu huỳnh, phốt pho là một trong những thành tố cần thiết để duy trì sự sống.

Những khám phá khoa học ấn tượng năm 2023- Ảnh 6.

Mô phỏng hình ảnh phi thuyền Cassini đi ngang mặt trăng Enceladus của sao Thổ

“Phốt pho được xem là một trong 6 thành tố cần thiết cho sự sống”, Tạp chí Newsweek dẫn lời giáo sư Frank Postberg, người đứng đầu phân khoa Khoa học Hành tinh và Cảm biến từ xa của Đại học Tự do tại Berlin (Đức).

Phốt pho đóng vai trò thiết yếu cho ADN và được tìm thấy bên trong ATP, vốn được gọi là “tiền tệ năng lượng” cho mọi tế bào.

Đến nay vẫn chưa thể xác định liệu có sự sống ngoài trái đất trên Enceladus hay không, nhưng phát hiện mới cho phép các nhà nghiên cứu tập trung sự chú ý vào mặt trăng sao Thổ, hiện là ứng viên hàng đầu trong nỗ lực tìm kiếm sự sống ngoài hành tinh.



Source link

Cùng chủ đề

Lộ diện 2 hành tinh mới, bao gồm “Trái Đất tử thần”

(NLĐO) - Quanh một ngôi sao cách Trái Đất 250 năm ánh sáng, 2 hành tinh mới đã khơi lại câu hỏi chưa có lời giải về hệ Mặt Trời của chúng ta. ...

Kính viễn vọng James Webb chụp cận cảnh các hành tinh trong hệ sao trẻ

(CLO) Các nhà thiên văn học vừa sử dụng Kính viễn vọng không gian James Webb ghi lại hình ảnh trực tiếp của 4 hành tinh trong hệ sao HR 8799, cách Trái đất 130 năm ánh sáng.  ...

Phát hiện 4 hành tinh trong hệ sao láng giềng của trái đất

Nhờ vào sự hỗ trợ của một số đài thiên văn uy lực nhất hiện nay, các nhà thiên văn học đã xác nhận sự tồn tại của 4 hành tinh xoay quanh một ngôi sao cách trái đất chưa đầy 6 năm...

Hai vật thể hình đĩa va chạm, bắn ra các siêu hành tinh

(NLĐO) - Nguồn gốc của một loại vật thể lang thang bí ẩn, nặng hơn toàn bộ hành tinh trong hệ Mặt Trời cộng lại, vừa được vén màn. ...

Bốn “tiểu Trái Đất” lộ diện, có thể đã 10 tỉ năm tuổi

(NLĐO) - Quanh một ngôi sao cổ đại cách Trái Đất chưa đầy 6 năm ánh sáng, các nhà khoa học đã phát hiện dấu hiệu của 4 hành tinh đá. ...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Tên lửa quỹ đạo của châu Âu rơi và phát nổ sau khi phóng

Tên lửa Spectrum phóng lên thất bại trong thử nghiệm vốn được trông đợi sẽ là bước tiến mới của châu Âu trong lĩnh vực không gian. ...

Israel quyết gây áp lực với Hamas, triển khai kế hoạch của ông Trump ở Gaza

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho hay nội các Israel đồng ý gia tăng áp lực với Hamas, đồng thời tuyên bố nỗ lực thực hiện kế hoạch của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc khuyến khích người dân Dải Gaza 'di...

Bài đọc nhiều

Khai mạc Hội nghị Thị trưởng thủ đô các nước ASEAN và Diễn đàn Thị trưởng ASEAN

Sáng 18-9, Hội nghị Thị trưởng thủ đô các nước ASEAN (MGMAC) và Diễn đàn Thị trưởng ASEAN (AMF) đã diễn ra tại thủ đô Vientiane, Lào. Phát biểu khai mạc, ông Atsaphangthong Siphandone, Đô trưởng thủ đô Vientiane, cho biết MGMAC và AMF được tổ chức từ năm 2012 trở thành diễn đàn cho các lãnh đạo cấp địa phương có dịp gặp gỡ và trao đổi; tăng cường thắt chặt...

Tìm giải pháp cho ô nhiễm nhựa

SGGP 05/06/2023 11:06 Ngày Môi trường thế giới 5-6 năm nay có chủ đề “Các giải pháp cho ô nhiễm nhựa” và khẩu hiệu hành động “Đánh bại ô nhiễm rác thải nhựa”. Sự kiện chính sẽ được tổ chức tại Bờ Biển Ngà với sự hợp tác của Hà Lan. Một địa điểm phân loại rác thải nhựa để tái chế ở Bangladesh Rất ít rác thải nhựa được tái chế Bờ Biển Ngà và Hà Lan...

Tăng cường quản lý lao động đi làm việc tại nước ngoài

Nhằm nâng cao trách nhiệm của các cấp, các ngành trong công tác quản lý người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum ban hành Công văn số 1298/UBND-KGVX về việc tăng cường công tác quản lý người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Điều kiện đưa lao động đi làm việc tại nước ngoài...

Khen ông Donald Trump dũng cảm, Tổng thống Nga làm gì vào ngày ông chủ Nhà Trắng nhậm chức?

Ngày 20/1, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chủ trì cuộc họp Hội đồng An ninh Liên bang. Đáng chú ý, đây là lần đầu tiên cuộc họp này trùng với thời điểm Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên thệ nhậm chức.

Cùng chuyên mục

Tên lửa quỹ đạo của châu Âu rơi và phát nổ sau khi phóng

Tên lửa Spectrum phóng lên thất bại trong thử nghiệm vốn được trông đợi sẽ là bước tiến mới của châu Âu trong lĩnh vực không gian. ...

Israel quyết gây áp lực với Hamas, triển khai kế hoạch của ông Trump ở Gaza

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho hay nội các Israel đồng ý gia tăng áp lực với Hamas, đồng thời tuyên bố nỗ lực thực hiện kế hoạch của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc khuyến khích người dân Dải Gaza 'di...

Thủ tướng Israel nêu rõ điều kiện cho giai đoạn đàm phán tiếp theo với Hamas, khẳng định không giấu giếm

Ngày 30/3, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết nước này sẵn sàng thảo luận về giai đoạn tiếp theo của thỏa thuận nhằm chấm dứt xung đột ở Dải Gaza với điều kiện Hamas phải hạ vũ khí và rời khỏi vùng đất này.

Tổng thống Donald Trump tự tin về sáng kiến sáp nhập Greenland

Tổng thống Mỹ Donald Trump tin chắc 100% rằng sáng kiến sáp nhập Greenland của ông sẽ thành công.

Houthi phóng tên lửa vào Israel, tấn công tàu sân bay Mỹ 3 lần trong 24 giờ

Quân đội Israel ngày 30/3 xác nhận đã chặn được một tên lửa phóng từ Yemen, sau khi kích hoạt còi báo động không kích trên nhiều khu vực của Israel.

Mới nhất

Xây dựng Không gian văn hóa Hồ Chí Minh ở nước ngoài

VHO - Trong khuôn khổ Hội thảo quốc tế “Xây dựng không gian văn hoá Chủ tịch Hồ Chí Minh tại cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài”, chiều ngày 9.6, phiên 2 của Hội thảo đã diễn ra tại Hà Nội. Trong phiên 2 của Hội thảo quốc tế, các đại biểu đã trình bày tham luận xung...

Bùng nổ ưu đãi dịp hè, săn deal cực chất trên SAIGONBANK Smart Banking

Mở ngay SAIGONBANK Smart Banking để nhận combo ưu đãi lên đến 600.000 đồng cho di chuyển, mua sắm, giải trí Mùa hè rực rỡ đã đến, đây là thời điểm lý tưởng để lên kế hoạch cho những chuyến đi khám phá, vui chơi thú vị. Để tiếp thêm năng lượng cho kỳ nghỉ, Công ty Cổ phần...

Kế hoạch lựa chọn nhà thầu của Gói thầu: Biên tập, xuất bản, in và phát hành cuốn sách “Lịch sử truyền thống Tập...

Kế hoạch lựa chọn nhà thầu của Gói thầu: Biên tập, xuất bản, in và phát hành cuốn sách “Lịch sử truyền thống Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam”1. Tên Gói thầu: Biên tập, xuất bản, in và phát hành cuốn sách “Lịch sử truyền thống Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam”2. Bên mời thầu: Tập đoàn Xăng...

Tin tức doanh nghiệp-VNG Vinh Dự 5 Năm Liên Tiếp Được Công Nhận Là “ACCA Approved Employer”

VNG tự hào được Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh Quốc (ACCA) công nhận là “ACCA Approved Employer” năm thứ 5 liên tiếp, khẳng định cam kết xuất sắc trong phát triển nhân lực tài chính – kế toán và vị thế tiên phong về môi trường làm việc chuẩn quốc tế.Trong năm 2025, VNG được ACCA...

Đại hội Đảng Cảng Đà Nẵng XIII: Nâng cao chất lượng đảng viên

Ngày 9-6, phát biểu tại Đại hội Đảng bộ Công ty CP Cảng Đà Nẵng lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2025-2030, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Đà Nẵng Lê Văn Trung đề nghị Đảng bộ Công ty CP Cảng Đà Nẵng tiếp tục coi trọng việc nâng cao chất lượng đảng viên và công...

Mới nhất