Những hoạt động văn hóa tín ngưỡng độc đáo đầu năm mới Ất Tỵ

Róong Pọoc – Hội xuống đồng xuân Ất Tỵ 2025 của người Giáy

Hội xuống đồng hay còn gọi là hội Roóng Poọc của người Giáy Quang Kim diễn ra đúng vào ngày đầu tiên của năm Âm lịch.

Róong Pọoc -Hội xuống đồng của người Giáy.

Đây là lễ hội cầu mùa độc đáo được giữ gìn, bảo tồn qua nhiều nhiều thế hệ, hàm chứa ý nghĩa sâu sắc, thể hiện niềm tự hào về bản sắc dân tộc, phản ánh sinh động đời sống văn hóa tinh thần của đồng bào Giáy nơi đây.

Hội xuống đồng đầu năm sẽ diễn ra từ sáng ngày 4/2/2025 tại Sân vận động xã Quang Kim, thôn An Thành, xã Quang Kim, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai.

Rước lửa thiêng đón Tết

Đến với Làng biển Cảnh Dương, huyện Quảng Trạch, Quảng Bình vào những ngày cuối năm, thấy được sự tất bật cho việc chuẩn bị những vật dụng để dân làng làm nghi lễ “rước lửa thiêng”. Đây là một trong những nghi lễ được người dân nơi đây cho rằng sẽ có được may mắn và bình an sau khi rước lửa về nhà.

Đêm 30 Tết, đúng vào thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, người dân làng biển Cảnh Dương lại cùng nhau rước ngọn lửa thiêng về nhà để cầu may mắn và bình an. Tục này bắt nguồn từ những ngày dân chài lênh đênh đánh cá trên biển. Trước thiên tai, gió bão ngoài khơi xa, ngư dân ít khi giữ được trọn vẹn ngọn lửa, việc gọi nhau giữa sóng to, gió lớn để xin lửa là chuyện bình thường, qua đó thể hiện tình đoàn kết của dân làng giữa biển khơi rộng lớn”.

Người dân tập trung tại đình làng để lấy lửa.

Người dân ở làng biển này quan niệm, ngọn lửa thiêng tựa như vị thần mang lại ấm no, hạnh phúc, nhất là trong những chuyến đi biển dài ngày.

Các vị cao niên trong làng cho hay, để chuẩn bị cho tục lấy lửa, ngay từ sáng ngày 30 Tết, trước sân đình làng Cảnh Dương được xem là trung tâm và là nơi linh thiêng nhất ở làng biển, các vị cao niên cho những thanh niên to khỏe, chưa lập gia đình chuẩn bị đốn củi dựng thàng một đống to ở giữa sân đình.

Đến chiều muộn, khi các cao niên bô lão và người dân tập trung đông đủ sẽ bắt đầu làm lễ. Đầu tiên một người có uy tính trong làng sẽ gióng lên 3 hồi trống to, sau khi ba hồi trống vang lên những cụ cao niên sẽ làm lễ cúng thần linh cầu cho mưa thuận, gió hòa, bình an để ngư dân vươn khơi bám biển. Sau đó, ngọn lửa được rước từ đình tổ ra thắp ở sân đình, nơi đống củi lớn đã được dựng sẵn. Người có uy tín nhất trong làng được cử để thực hiện nghi lễ thắp lửa. Đúng vào thời khắc Giao thừa, tất cả gia đình trong làng đều đi lấy lửa. Người đi lấy lửa thường là trai tráng khỏe mạnh hoặc chủ gia đình. Cách lấy lửa và mang ngọn lửa về nhà phải khéo léo để lửa không bị tắt. Ngọn lửa từ đình tổ của làng được đưa về sưởi ấm cho từng gia đình, cầu mong may mắn và bình an.

Ngoài ra, tại huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, ngư dân làng biển ở các xã Thanh Trạch, Hải Phú, Đức Trạch sau ngày 23 tháng Chạp đều tất bật đi chọn tre đẹp để dựng cây nêu ngày Tết. Đây không chỉ là biểu tượng thiêng liêng để đón nhận may mắn cho năm mới mà còn thể hiện tinh thần hướng biển của họ.

Với họ, cây nêu không những là biểu tượng văn hóa mang ý nghĩa chào đón năm mới, xua đuổi những điều không may mà còn thể hiện sự gắn bó với làng nước, thủy chung, cố kết dân tộc và biển cả quê hương.