Nhiều doanh nghiệp ‘bốc hơi’ hết lợi nhuận sau báo cáo kiểm toán

Tình trạng các doanh nghiệp niêm yết chênh lệch số liệu trong báo cáo tài chính trước và sau kiểm toán vẫn liên tục diễn ra. Chẳng hạn, Công ty CP Tập đoàn F.I.T (mã chứng khoán FIT) vừa công bố báo cáo soát xét bán niên năm 2023 do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn A&C thực hiện với lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ bốc hơi xuống còn 7 tỉ đồng, giảm 97% so với số lãi 225,5 tỉ đồng trong báo cáo tự lập. 

Trong đó, khoản mục thay đổi lớn nhất là doanh thu tài chính giảm 71% xuống còn 94,4 tỉ đồng so với mức lãi 323,3 tỉ đồng trong báo cáo tự lập. Theo giải trình từ phía FIT, nguyên nhân khiến lợi nhuận giảm mạnh sau soát xét là vì điều chỉnh các bút toán hợp nhất kinh doanh trong nửa đầu năm. Trong đó, tác động lớn nhất là việc hủy các bút toán hợp nhất đánh giá lại khoản đầu tư vào công ty liên kết là Công ty CP Cap Padaran Mũi Dinh, khiến lợi nhuận giảm gần 225 tỉ đồng. Ngoài ra, đơn vị kiểm toán hủy các bút toán phân bổ giá trị tài sản, cùng bút toán hợp nhất liên quan đến loại trừ giao dịch nội bộ…

Một đơn vị khác là Công ty CP Tập đoàn Điện Quang (DQC) cũng giảm mạnh lợi nhuận sau thuế trong báo cáo tài chính có kiểm toán soát xét. Lợi nhuận hợp nhất của DQC từ 3,9 tỉ đồng trong báo cáo tự lập giảm xuống còn gần 1,73 tỉ đồng. Doanh nghiệp này cho biết, nguyên nhân dẫn đến chênh lệch này do các công ty con điều chỉnh số liệu sau kiểm toán, dẫn đến kết quả kinh doanh hợp nhất bị thay đổi.

Tương tự, báo cáo tài chính hợp nhất sau soát xét của Công ty CP Kho vận Miền Nam (STG) cũng cho thấy lợi nhuận sau thuế giảm 26,3 tỉ đồng, xuống còn 99 tỉ đồng trong khi báo cáo tự lập có lãi hơn 125,3 tỉ đồng. Theo giải trình, lợi nhuận sau soát xét giảm 21% do điều chỉnh khoản chênh lệch do đánh giá lại tài sản tại thời điểm công ty mua lại cổ phần của Công ty Vận tải Đa phương thức Vietranstimex. Việc điều chỉnh này làm tăng chi phí thanh lý tài sản khoảng 29 tỉ đồng của nhóm công ty, tương ứng với mức giảm lợi nhuận.

Nặng hơn là Công ty CP Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (HBC) với báo cáo soát xét bán niên 2023 được thực hiện bởi Công ty TNHH Ernst & Young Việt Nam cho ra kết quả lỗ sau thuế 73 tỉ đồng trong khi báo cáo tự lập trước đó vẫn lãi 101 tỉ đồng. Nguyên nhân chủ yếu do trên báo cáo soát xét doanh thu hoạt động tài chính điều chỉnh giảm, chi phí quản lý doanh nghiệp tăng cao và khoản mục lợi nhuận khác giảm mạnh… Chẳng hạn, việc gia tăng của chi phí quản lý doanh nghiệp là đến từ khoản trích lập dự phòng nợ khó đòi gần 421 tỉ đồng trong khi báo cáo tự lập chỉ 325 tỉ đồng. Hoặc HBC trước đó ghi nhận lợi nhuận khác là 660 tỉ đồng từ việc bán tài sản cố định, vật tư nhưng báo cáo soát xét chỉ ghi nhận đạt hơn 8 tỉ đồng…