Nhà Trắng đang sắp xếp hậu cần để giúp ông Biden tránh gặp sự cố vấp ngã hay nói nhầm, đồng thời nhấn mạnh tuổi cao giúp ông có lợi thế về kinh nghiệm.
Đầu tháng 6, Tổng thống Biden ngã trên sân khấu vì vấp phải bao cát nhỏ dùng để giữ máy nhắc chữ, khi phát biểu tại lễ tốt nghiệp ở Học viện Không quân, bang Colorado. Sự cố khiến công chúng một lần nữa nhớ đến việc ông Biden, 80 tuổi, là tổng thống Mỹ cao tuổi nhất trong lịch sử và ông có thể quá già để giữ ghế thêm một nhiệm kỳ.
Hai nguồn thạo tin cho biết sau sự cố, các trợ lý của ông chủ Nhà Trắng đã họp để tìm cách đảm bảo những sự cố tương tự sẽ không bao giờ xảy ra.
Họ đã nỗ lực xoa dịu lo ngại về tuổi tác của ông Biden kể từ chiến dịch tranh cử năm 2020. Nhưng thử thách này dự kiến sẽ khó khăn hơn trong chiến dịch tranh cử 2024, vì bất kỳ “bước chân hụt” nào của Tổng thống cũng sẽ thu hút nhiều chú ý và khiến các cử tri tin rằng ông nên cân nhắc nghỉ hưu.
“Về thể chất, ông ấy khá yếu. Có lần ông ấy còn ngã xe đạp”, một cựu quan chức ngoại giao phương Tây giấu tên bình luận. “Ông ấy không có thể lực như Obama hay các tổng thống trẻ hơn. Biden sẽ 86 tuổi khi kết thúc nhiệm kỳ hai. Như vậy là rất già, theo tiêu chuẩn châu Âu”.
Tổng thống Mỹ Joe Biden vấp ngã khi trở về chỗ ngồi sau bài phát biểu ở Học viện Không quân, bang Colorado, ngày 1/6. Video: Reuters
Các trợ lý, cố vấn của Tổng thống Biden dường như đang tìm cách giảm thiểu các hoạt động thể chất trong công việc của ông. Việc tổng thống Mỹ lên cầu thang Không lực Một, quay người lại và vẫy tay chào vốn được coi là hình ảnh biểu tượng. Nhưng ông Biden từng trượt chân vấp ngã khi lên Không lực Một ở Warsaw, Ba Lan hồi tháng 2. Ông chủ Nhà Trắng trước đó còn vấp ngã tới ba lần trên thang máy bay ở căn cứ không quân Andrews tháng 3/2021.
Các trợ lý gần đây sắp xếp để ông Biden không lên Không lực Một bằng cầu thang dài mà chuyển sang cầu thang ngắn hơn, lên phần bụng máy bay. Trong chuyến đi tới Philadelphia gần đây, ông Biden đã dùng cầu thang ngắn để lên Không lực Một từ căn cứ Andrews. Khi đến nơi, ông dùng cầu thang dài để bước xuống, nhưng lại dùng cầu thang ngắn khi rời Philadelphia vài giờ sau đó.
Nhà Trắng không trực tiếp trả lời câu hỏi liệu cầu thang ngắn có phải giải pháp giảm nguy cơ vấp ngã của Tổng thống Mỹ hay không. Theo thống kê của NBC News, ông Biden dùng cầu thang ngắn nhiều gấp đôi kể từ khi vấp ngã tại Học viện Không quân hồi đầu tháng 6. Trong 7 tuần qua, ông chủ Nhà Trắng đã dùng cầu thang ngắn 31 trên 37 lần lên xuống máy bay.
Tổng thống Joe Biden lên Không lực Một bằng cầu thang ngắn tại căn cứ Andrews, Mỹ, ngày 20/6. Ảnh: AFP
Tổng thống Mỹ cũng có thể đang áp dụng chiến thuật “tiết kiệm sức”. Theo thông lệ ngoại giao, khi công du nước ngoài, ông Biden sẽ trò chuyện với các nhà lãnh đạo trong tiệc tối sau loạt cuộc họp. Đây là những sự kiện ít lễ nghi, mang đến cơ hội gắn kết các lãnh đạo.
Hồi đầu tháng, ông Biden không dự bữa tối trong thời gian hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra ở Litva. Các trợ lý cho biết ông phải chuẩn bị cho các cuộc họp và một bài phát biểu quan trọng vào hôm sau.
“Tiệc tối là cơ hội để kết nối. Nhưng ông Biden từ lâu đã tạo dựng được nhiều mối quan hệ”, Jonathan Finer, phó cố vấn an ninh quốc gia tại Nhà Trắng, cho biết.
Ông Biden thường xuyên nói nhầm, gây lo ngại rằng ông không đủ minh mẫn. Hôm 28/6, ông muốn nói Tổng thống Nga đang thua cuộc chiến ở Ukraine, nhưng nói nhầm thành “cuộc chiến ở Iraq”. Ông dường như không nhận ra mình đã nói nhầm và không đính chính câu trả lời với các phóng viên.
Tối 27/6, ông Biden cũng nói sai tại một sự kiện gây quỹ vận động tranh cử, nhầm lẫn Ấn Độ với Trung Quốc khi nhắc đến việc Thủ tướng Narendra Modi thăm Nhà Trắng.
Để tránh các sự cố như vậy lặp lại, Nhà Trắng đang áp dụng các biện pháp quen thuộc với nhiều người cao tuổi, như tăng cỡ chữ hiển thị trên máy nhắc chữ. Ông Biden cũng sử dụng giấy nhớ để điểm các ý ông cần nêu trong các cuộc họp.
Tổng thống Joe Biden tham dự một cuộc họp ở Nhà Trắng ngày 19/7. Ảnh: AFP
Đảng Cộng hòa coi tuổi tác của ông Biden là một điểm yếu để họ khai thác. Cựu tổng thống Donald Trump đã đăng các video ghi lại cảnh ông Biden ngã trên mạng xã hội.
Một cựu quan chức Nhà Trắng cho biết các trợ lý của Tổng thống Biden đã vạch chiến lược đối phó với đảng Cộng hòa. Năm ngoái, các đồng minh của ông Biden từng đề xuất tổ chức tiệc sinh nhật hoành tráng để ông đón tuổi 80, nhằm thể hiện ông “công khai đón nhận cột mốc quan trọng này hơn là trốn tránh nó”. Nhưng cuối cùng, Tổng thống Mỹ chọn đón sinh nhật với gia đình như thường lệ.
Hồi tháng 5, ông Biden nêu ra những lợi thế của tuổi cao khi tranh cử. “Tôi tích lũy được rất nhiều điều hay và hiểu sự đời hơn đại đa số mọi người. Tôi có nhiều kinh nghiệm tranh cử hơn bất cứ ai. Tôi nghĩ mình đã chứng tỏ bản thân là người đáng kính trọng và làm việc hiệu quả”, ông nói.
Các cố vấn của ông Biden dự định sử dụng lập luận này trong suốt chiến dịch tranh cử. Họ nhấn mạnh rằng phe Cộng hòa chỉ “tái chế” lời công kích mà ông Trump, 77 tuổi, từng đưa ra trong cuộc đua tổng thống năm 2020. Họ khẳng định kinh nghiệm hàng chục năm trong chính trường đã giúp ông Biden giành được những chiến thắng về mặt lập pháp mà những người tiền nhiệm trẻ tuổi hơn như Bill Clinton và Barack Obama không đạt được.
Tranh cử tổng thống là một quá trình khắc nghiệt, ngay cả đối với những ứng viên nhanh nhẹn, năng động nhất. Năm 2020, đại dịch Covid-19 vô tình giúp ích cho ông Biden vì các sự kiện trực tiếp bị hạn chế, ông không cần phải di chuyển liên tục đến nhiều thành phố để gặp gỡ cử tri.
Trong chiến dịch tranh cử 2024, vị trí tổng thống đương nhiệm giúp giảm bớt gánh nặng cho ông. Ông Biden luôn có máy bay, trực thăng, đoàn xe đưa đón và đội ngũ nhân viên sẵn sàng hỗ trợ toàn thời gian.
Sức khỏe của ông cũng được chăm sóc “chu đáo nhất có thể”. Kết quả kiểm tra hàng năm cho thấy Tổng thống Mỹ không có vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe, song bác sĩ riêng Kevin O’Connor “luôn quan sát ông như một con diều hâu, dù ông muốn hay không”, một cố vấn thân cận cho biết.
Các trợ lý bác bỏ hoài nghi rằng tuổi tác, sức khỏe khiến ông không đáp ứng được công việc. Họ chỉ ra nhiều trường hợp ông Biden phải thức khuya hay dậy sớm để đối phó với vấn đề mới. Ông thường nhận vài trăm trang tài liệu từ các phụ tá vào khoảng 19-20h, trước khi nghe báo cáo thông tin vào sáng hôm sau.
Trong chuyến bay dài về Mỹ từ hội nghị NATO ở Litva, Stefanie Feldman, thư ký nhân sự Nhà Trắng, cho biết ông Biden đã đến khu vực dành cho nhân viên để cảm ơn mọi người, trong khi các trợ lý của ông đã “lịm đi vì kiệt sức”.
“Tôi phải đánh thức họ dậy. Giá như tôi có được năng lượng của một tổng thống 80 tuổi”, bà nói.
Đức Trung (Theo NBC News)
