Nhà Trắng đảm nhận vai trò chưa từng có tiền lệ trong vụ bán TikTok

Điều hiếm có trong lịch sử

Luật sư trưởng của ông Vance, Sean Cooksey – cựu Chủ tịch Ủy ban Bầu cử Liên bang, là người liên lạc chính với các bên đấu giá tài sản của TikTok tại Mỹ. Theo Reid Rasner, một doanh nhân đến từ Wyoming tham gia đấu giá, Cooksey cung cấp phản hồi và đề xuất điều chỉnh các lời chào giá.

Tổng thống Mỹ, Donald Trump gần đây cho biết, có 4 nhóm khác nhau đang cạnh tranh mua ứng dụng video ngắn nổi tiếng này, với 170 triệu người dùng tại Mỹ và đối mặt với nguy cơ bị đóng cửa vào tháng tới nếu công ty mẹ Trung Quốc ByteDance không tìm được người mua Mỹ. “Rất nhiều người muốn sở hữu nó và quyết định cuối cùng thuộc về tôi”, ông Trump nói vào ngày 9/3.

Theo luật sư Richard Briffault, chuyên về đạo đức chính phủ và giảng viên tại Trường Luật Columbia, mặc dù việc Washington can thiệp vào các giao dịch tư nhân của các công ty niêm yết vì lý do chiến lược không phải là điều bất thường, nhưng sự giám sát trực tiếp của Nhà Trắng đối với quá trình đấu giá là điều hiếm có. “Tôi thực sự chưa từng biết đến trường hợp nào như thế này. Đây là cấp cao nhất của chính phủ và không rõ liệu công ty này có thực sự mang ý nghĩa chiến lược quan trọng hay không”, luật sư Briffault nói.

Các nhà đầu tư Mỹ của ByteDance bao gồm: Susquehanna International Group của Jeff Yass, General Atlantic, Kohlberg Kravis Roberts (KKR) và Sequoia Capital. Thương vụ này cũng thu hút sự quan tâm từ nhiều tỷ phú và doanh nhân khác.

Đồng sở hữu CLB Olympique de Marseille, Frank McCourt – người sáng lập Project Liberty, đang hợp tác với nhà đầu tư Canada Kevin O’Leary và đồng sáng lập Reddit Alexis Ohanian để đưa ra một lời chào giá. Một nguồn tin thân cận cho biết ngôi sao mạng xã hội Jimmy Donaldson cũng đang đàm phán để tham gia nhóm này. Ông Trump từng gợi ý Mỹ có thể nắm giữ 50% cổ phần trong hoạt động kinh doanh của TikTok tại Mỹ.

Theo ông McCourtQuá trình đấu giá không hề diễn ra theo cách thông thường. Không có danh sách tài sản cụ thể, không có định giá rõ ràng và ByteDance cũng không thuê ngân hàng đầu tư để dẫn dắt thương vụ. Ông McCourt nhận định, Bắc Kinh có tiếng nói trong việc bán TikTok và ByteDance có thể chọn đóng cửa ứng dụng tại Mỹ. Công ty mẹ Trung Quốc chỉ tham gia đàm phán một cách hời hợt, không giống như thái độ của một bên bán tích cực.

Các cuộc thương lượng vẫn đang diễn ra, theo nhiều nhà đầu tư tiềm năng, những người có thời hạn đến ngày 5/4 để đạt thỏa thuận. Các quan chức cho biết, ông Vance kỳ vọng sẽ có được các điều khoản chung của một thỏa thuận trước thời hạn này.

Những can thiệp trước đây của chính quyền Mỹ

Các quan chức Mỹ từng can thiệp vào hoạt động của các công ty tư nhân trước đây, nhưng chủ yếu nhằm ngăn chặn độc quyền lạm dụng, đảm bảo nhà đầu tư nước ngoài không kiểm soát các công ty Mỹ, hoặc ngăn các công ty tài chính sụp đổ.

Bộ Tài chính Hoa Kỳ thường xuyên xem xét các khoản đầu tư nước ngoài vào các công ty Mỹ sở hữu hoặc kiểm soát công nghệ nhạy cảm, dữ liệu hoặc cơ sở hạ tầng, như thương vụ 14,9 tỷ USD của Nippon Steel (Nhật Bản) mua U.S. Steel. Trong cuộc khủng hoảng tài chính 2008, Cục Dự trữ Liên bang đã môi giới nhiều thương vụ, bao gồm việc JPMorgan mua lại công ty môi giới đang thất bại Bear Stearns.

Tuy nhiên, động cơ của Nhà Trắng trong vụ bán TikTok vẫn chưa rõ ràng. Quốc hội đã cấm ứng dụng này dưới thời chính quyền ông Joe Biden sau khi nó bị coi là mối đe dọa an ninh quốc gia, yêu cầu ByteDance bán tài sản tại Mỹ cho người mua Mỹ. Ông Trump đã ký sắc lệnh gia hạn thời hạn 19/1 thêm 75 ngày, dù ông cũng nói có thể tiếp tục kéo dài thời gian.

“Điều khác biệt ở đây dường như công ty này không có ý nghĩa chiến lược quan trọng tại Mỹ, hay việc nó rời đi hoặc không bán được sẽ gây thiệt hại lớn về tài chính hoặc chiến lược cho nền kinh tế hoặc đất nước”, luật sư Briffault giải thích.

Tổng thống Trump không ngần ngại bảo vệ các công ty yêu thích, cảnh báo rằng hành vi phá hoại các đại lý Tesla sẽ bị coi là khủng bố trong nước. Ông Trump từng ghi nhận TikTok – ứng dụng mà ông hạn chế trong nhiệm kỳ đầu – đã giúp ông giành được cử tri trẻ trong cuộc bầu cử 2024.

Giá bán của TikTok, vốn có mức định giá rất khác nhau, sẽ phụ thuộc vào việc có bao gồm thuật toán đặc trưng của nó hay không. Một số nhà phân tích cổ phần ước tính TikTok có thể trị giá từ 50 tỷ đến 100 tỷ USD nếu bao gồm thuật toán – yếu tố thu thập dữ liệu người dùng và được xem là xương sống của doanh nghiệp. ByteDance gần đây thông báo với nhân viên rằng chương trình mua lại cổ phần mới nhất định giá toàn công ty hơn 315 tỷ USD. Cá nhân ông Trump cho rằng công ty này có thể trị giá tới 1 nghìn tỷ USD.

Theo ước tính của nhà phân tích Dan Ives từ Wedbush, nếu không có thuật toán, TikTok chỉ được bán với giá từ 40 tỷ đến 50 tỷ USD.

Doanh nhân Reid Rasner, người đã đưa ra lời chào giá 47,45 tỷ USD cho hoạt động TikTok tại Mỹ và thuật toán cho biết, các luật sư của ông đã liên lạc với các nhà vận động hành lang của ByteDance tại Washington, cố vấn pháp lý của công ty và Nhà Trắng. “Chúng tôi muốn làm mọi thứ cần thiết để hoàn tất thương vụ này. Chúng tôi sẵn sàng làm bất cứ điều gì”, ông Rasner cho biết nhưng từ chối tiết lộ danh tính các nhà đầu tư đứng sau.

(Nguồn Reuters)