Nhà nước và tư nhân cùng đầu tư hạ tầng dữ liệu

Dự Đại hội có Tổng Bí thư Tô Lâm và các Ủy viên Bộ Chính trị: Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc; Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Duy Ngọc; Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an; cùng lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương.

Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia được thành lập theo Quyết định số 10/QĐ-BNV ngày 10-1-2025 của Bộ Nội vụ, với sứ mệnh kết nối các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực dữ liệu.

Hiệp hội hướng tới xây dựng một hệ sinh thái dữ liệu vững mạnh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số và gia tăng giá trị dữ liệu trong nền kinh tế quốc dân. Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an, được bầu giữ chức Chủ tịch Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia.

Phát biểu chỉ đạo Đại hội, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh dữ liệu là nguồn tài nguyên mới, là “không khí và ánh sáng” của kỷ nguyên mới, là tư liệu sản xuất mới; chuyển đổi số là công cụ đổi mới phương thức sản xuất, kinh doanh, đổi mới lực lượng sản xuất.

Theo Tổng Bí thư, Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã xác định vai trò quan trọng của dữ liệu cũng như các mục tiêu để xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu, tiến tới khai thác, kết nối dữ liệu một cách hiệu quả nhất.

Đối với dữ liệu, Tổng Bí thư cho rằng có 3 yếu tố rất quan trọng. Thứ nhất, cần đảm bảo dữ liệu có chất lượng cao, đó là yếu tố quan trọng. Cần quan tâm để xây dựng các ngành công nghiệp, công nghệ liên quan đến dữ liệu, để mỗi người, mỗi ngành, mỗi lĩnh vực đều nâng cao nhận thức về vai trò của dữ liệu, quan tâm đến dữ liệu.

Thứ hai là kết nối dữ liệu. Theo Tổng Bí thư, có nhiều trung tâm dữ liệu, kho dữ liệu, nhưng phải kết nối được thì mới phát huy hiệu quả.

Thứ ba là bảo mật dữ liệu, bởi dữ liệu là tài nguyên, nếu chúng ta không bảo mật thì ai cũng có. “Mình dày công xây dựng nhưng không bảo mật thì làm không công cho người khác”- Tổng Bí thư nói. 

Tổng Bí thư nhấn mạnh với 3 yếu tố trên, Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia cần lưu ý để biến thành hành động.

Tổng Bí thư chỉ rõ thực tế hiện nay, nhận thức về vai trò của dữ liệu còn chưa đầy đủ. Theo đó, muốn xã hội phát triển thì nhận thức chung phải được tăng lên. Bên cạnh đó, hạ tầng dữ liệu còn phân tán, thiếu kết nối; nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành dữ liệu còn hạn chế.

Đặc biệt, khung pháp lý cho dữ liệu chưa hoàn thiện, quyền riêng tư, quyền dữ liệu cá nhân đang đặt ra nhiều vấn đề. Tổng Bí thư Tô Lâm cũng nhấn mạnh an ninh, an toàn dữ liệu còn nhiều thách thức, nguy cơ lộ lọt thông tin, dữ liệu luôn hiện hữu. Chúng ta cũng đang đối mặt với các nguy cơ về tấn công mạng, chiến tranh mạng.

Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, nhận thức rõ giá trị của dữ liệu không chỉ là hoàn thiện chính sách, mà còn là công nghệ. Bởi nếu không có công nghệ, chúng ta không thể thu thập, lưu trữ, xử lý dữ liệu… Tổng Bí thư đánh giá cao Chính phủ, các bộ ngành, địa phương, các cơ quan liên quan trong thời gian qua đã nỗ lực trong hình thành hệ thống dữ liệu. Đồng thời khẳng định sự ra đời của Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia là rất cần thiết.

Tại Đại hội, Tổng Bí thư Tô Lâm cũng đã nêu một số nhiệm vụ trọng tâm đối với Hiệp hội trong nhiệm kỳ. Trước hết, cần nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện hành lang pháp lý về dữ liệu, để đảm bảo khai thác tối đa dữ liệu, đảm bảo an ninh, an toàn dữ liệu. Hiện Bộ Công an đang hoàn thiện dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, Tổng Bí thư yêu cầu tập trung mọi nguồn lực cho nhiệm vụ này.

Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh việc làm giàu dữ liệu; chủ động ứng dụng công nghệ, tiến tới tự chủ các công nghệ cốt lõi, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, chuỗi khối, điện toán đám mây. Tổng Bí thư yêu cầu nhanh chóng phổ cập hiểu biết cho người dân về dữ liệu, nhất là hiểu về giá trị của dữ liệu. Cùng với đó, Hiệp hội cần tổ chức các cuộc thi thách thức sáng tạo, khuyến khích người dân, cộng đồng đưa ra các sáng kiến về dữ liệu.

Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia cần tăng cường năng lực tự chủ về dữ liệu, tiến tới tạo ra các sản phẩm về dữ liệu “Make in Việt Nam” có thể cạnh tranh trên thế giới.

Nhiệm vụ quan trọng khác được Tổng Bí thư chỉ đạo là đẩy mạnh xây dựng hạ tầng dữ liệu tiên tiến, bao gồm cả Nhà nước và tư nhân cùng tham gia đầu tư. Đồng thời, học hỏi, tham gia các sáng kiến toàn cầu về dữ liệu.

Đối với nhiệm vụ về bảo mật dữ liệu, Tổng Bí thư yêu cầu xây dựng hệ thống bảo vệ sản phẩm, bảo mật dữ liệu, phát triển dịch vụ bảo mật dữ liệu, hình thành ngành công nghiệp bảo mật dữ liệu.

“Trước đây, nói về hồ sơ, chúng ta chỉ xây kho, khóa cửa lại là xong, nhưng hiện nay không thể làm điều đó, phải thay đổi tư duy, thay đổi cách làm”- Tổng Bí thư yêu cầu. 

Tại Đại hội, Tổng Bí thư Tô Lâm kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp, người dân góp sức cùng Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ về xây dựng, kết nối, phát triển, khai thác dữ liệu.

Phát biểu tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang nhấn mạnh với tầm nhìn và tư duy chiến lược vượt trội, Tổng Bí thư đã có những ý kiến chỉ đạo rất sâu sắc, thực tiễn, góp phần khai phá con đường phát triển cho Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia.

Thay mặt Đại hội, Bộ trưởng Bộ Công an nghiêm túc tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư để cụ thể hóa thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội đề ra, để hoạt động của Hiệp hội phát triển mạnh mẽ, theo đúng định hướng, chủ trương của Đảng, Nhà nước trong thời gian tới.