Nguồn cung tăng, giá gạo giảm, Vinafood 1 và Vinafood 2 kinh doanh thế nào trong 2 tháng đầu năm?

Lợi nhuận doanh nghiệp xuất khẩu gạo ‘lao dốc’, kinh doanh khó khăn

Báo cáo kết quả kinh doanh quý IV/2024 và năm 2024 của đa phần doanh nghiệp gạo niêm yết trên sàn chứng khoán đều cho thấy lợi nhuận sụt giảm so với cùng kỳ năm trước. Và với giá gạo giảm như hiện nay, tình hình kinh doanh của các doanh nghiệp gạo trong quý I và năm nay dự báo càng khó khăn hơn.

Tổng Công ty Lương thực Miền Nam – CTCP (Vinafood II; UPCoM: VSF) dù ghi nhận doanh thu tăng trưởng năm qua nhưng đi cùng với đó cũng là sức ép từ chi phí dẫn đến lợi nhuận của doanh nghiệp này chịu ảnh hưởng đáng kể.

Trong quý IV/2024, Vinafood II ghi nhận doanh thu đạt 4.955 tỷ đồng, tăng 13,5% so với cùng kỳ, lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 2,2 tỷ đồng, giảm tới 92,8% so với cùng kỳ. Trong đó, biên lợi nhuận gộp giảm từ 7,1% về còn 6,4%.

Lý giải lợi nhuận lao dốc trong quý cuối năm 2024, Vinafood II cho biết do những tháng cuối năm tình hình thị trường xuất khẩu gạo và tỷ giá đồng USD có nhiều biến động ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của các công ty con Vinafood II.

Với kết quả này, luỹ kế trong năm 2024, Vinafood II ghi nhận doanh thu đạt 21.460 tỷ đồng, giảm 6,8% so với năm 2023, lợi nhuận sau thuế ghi nhận lãi 29,73 tỷ đồng, giảm 52,3% so với cùng kỳ năm trước.

Trong năm 2024, Vinafood II đặt kế hoạch tổng doanh thu 17.105 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 105,16 tỷ đồng. Tuy nhiên, kết thúc năm 2024 lợi nhuận trước thuế đạt 58,71 tỷ đồng, Vinafood II không hoàn thành kế hoạch năm và chỉ đạt tỷ lệ 55,8% so với kế hoạch đề ra.

Dù có lãi nhẹ trong năm 2024, tính tới 31/12/2024, Vinafood II vẫn còn lỗ luỹ kế 2.789 tỷ đồng, bằng 55,8% vốn điều lệ.

Với CTCP Tập đoàn Giống cây trồng Việt Nam (Vinaseed, Mã: NSC), theo báo cáo tài chính quý IV/2024, doanh thu thuần của Vinaseed đạt 969 tỷ đồng, tăng 24% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, giá vốn hàng bán cũng tăng mạnh 29%, lên 675,7 tỷ đồng, làm biên lợi nhuận thu hẹp. Trong khi đó, doanh thu tài chính gần như không đổi, nhưng áp lực từ các khoản chi phí gia tăng khiến lợi nhuận thuần giảm xuống còn, còn 116 tỷ đồng.

Hệ quả là lợi nhuận sau thuế trong quý IV/2024 của Vinaseed chỉ còn 93,5 tỷ đồng, giảm 14% so với cùng kỳ năm 2023. Lũy kế cả năm 2024, Vinaseed đạt 2.448 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng 20%, nhưng lợi nhuận sau thuế lại giảm 2%, về 225 tỷ đồng, cho thấy áp lực chi phí đang ảnh hưởng rõ rệt đến hiệu quả kinh doanh.

Bi đát nhất là CTCP Xuất nhập khẩu An Giang (HOSE: AGM). Ngày 22/1, AGM đã nhận được thông báo của Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM về khả năng bị hủy niêm yết bắt buộc. Cụ thể, HOSE cho biết nhận được báo cáo tài chính hợp nhất quý IV/2024 của AGM. Trong đó, lợi nhuận sau thuế lũy kế của cổ đông công ty mẹ âm 251,4 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối âm 417,3 tỷ đồng, vượt quá vốn điều lệ thực góp là 182 tỷ đồng, và vốn chủ sở hữu âm 235,3 tỷ đồng. Do đó, HOSE lưu ý về việc cổ phiếu AGM có khả năng bị hủy niêm yết bắt buộc nếu báo cáo tài chính hợp nhất kiểm toán năm 2024 có kết quả kinh doanh thua lỗ hoặc tổng số lỗ lũy kế vượt quá vốn điều lệ thực góp hoặc vốn chủ sở hữu âm.

Angimex rơi vào cảnh kiệt quệ tài chính, buộc phải thanh lý hàng loạt tài sản, bao gồm các kho bãi và vốn góp tại công ty liên kết. Doanh thu sụt giảm mạnh, vốn chủ sở hữu âm, trong khi nợ phải trả đạt 1.280 tỷ đồng.

Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp này bắt đầu xuống dốc từ năm 2022. Năm 2022, Angimex lỗ sau thuế 233 tỷ đồng; năm 2023 lỗ 221 tỷ đồng và tiếp tục lỗ 251 tỷ đồng vào năm 2024. Điều đáng báo động là doanh thu doanh nghiệp sụt giảm mạnh, từng duy trì mức trên 2.000 tỷ đồng suốt nhiều năm, nay chỉ còn 241 tỷ đồng.

Tính đến ngày 31/12/2024, tổng tài sản của Angimex ở mức 1.044 tỷ đồng, giảm 193 tỷ đồng so với đầu năm. Lượng tiền mặt cạn kiệt, chỉ còn 6 tỷ đồng. Phần lớn tài sản nằm ở các khoản phải thu và tài sản cố định.

Đáng chú ý, toàn bộ tài sản của công ty được hình thành từ nợ vay. Nợ phải trả lên tới 1.280 tỷ đồng, trong khi vốn chủ sở hữu âm gần 236 tỷ đồng và lỗ lũy kế chạm mốc 417 tỷ đồng. Riêng nợ vay chiếm đa số, lên tới 954 tỷ đồng.

Hai “ông lớn” ngành lúa gạo nữa là Công ty Cổ phần Công nghệ cao Trung An (HNX: TAR) và Công ty Cổ phần Tập đoàn Lộc Trời (UPCoM: LTG) cũng đang chật vật trước những khó khăn tài chính, thậm chí vẫn chưa thể công bố báo cáo tài chính quý IV/2024 – tín hiệu cho thấy tương lai bất định sau hàng loạt biến cố.

Trung An đang lún sâu trong khủng hoảng khi lợi nhuận lao dốc từ năm 2022, lỗ ròng 16 tỷ đồng vào năm 2023 và tiếp tục âm 31 tỷ đồng trong 9 tháng năm 2024, chủ yếu do chi phí sản xuất và lãi vay tăng cao. Trước đó, kiểm toán đã từ chối đưa ý kiến với báo cáo tài chính năm 2023 và bán niên 2024, khiến cổ phiếu TAR bị hủy niêm yết trên HNX, chỉ còn được giao dịch hạn chế trên UPCoM.

Tương tự, Lộc Trời cũng liên tục trì hoãn công bố báo cáo tài chính với lý do “bất khả kháng”, dẫn đến việc cổ phiếu LTG bị đưa vào diện hạn chế giao dịch trên UPCoM. Cùng với đó, công ty chứng kiến sự xáo trộn liên tục trong đội ngũ lãnh đạo cấp cao, thậm chí kế hoạch tổ chức Đại hội đồng cổ đông bất thường vào ngày 20/12/2024 cũng bị hoãn do thiếu hồ sơ ứng cử thành viên Ban Kiểm soát.

Về kết quả kinh doanh, theo báo cáo tài chính quý I/2024, doanh thu của Lộc Trời có dấu hiệu cải thiện nhưng lợi nhuận gộp lại suy giảm, kéo theo khoản lỗ ròng 96 tỷ đồng. Trước đó, trong năm 2023, lợi nhuận sau kiểm toán của công ty sụt giảm tới 96% so với năm 2022, chỉ còn chưa đầy 17 tỷ đồng.

Giá gạo xuất khẩu vẫn thấp, diễn biến thị trường đầu ra chưa có gì mới

Giá lúa gạo hôm nay ngày 4/3 tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có biến động, thị trường lượng khá, gạo nguyên liệu các loại tăng trở lại, lúa tươi vững giá.

Theo cập nhật từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang, hiện gạo nguyên liệu OM 380 tăng 250 đồng/kg dao động ở mức 7.800 – 8.000 đồng/kg; gạo nguyên liệu OM 18 tăng 100 đồng/kg dao động ở mức 9.300 – 9.500 đồng/kg; gạo nguyên liệu IR 504 tăng dao động ở mức 8.100 – 8.200 đồng/kg; gạo nguyên liệu 5451 dao động ở mức 8.500 – 8.600/kg; gạo thành phẩm OM 380 dao động ở 8.800 – 9.000 đồng/kg; gạo thành phẩm IR 504 dao động ở 9.500 – 9.700 đồng/kg.

Với mặt hàng lúa, theo cập nhật từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang, hiện giá lúa OM 18 (tươi) dao động ở mốc 6.300 – 6.600 đồng/kg; lúa Đài Thơm 8 (tươi) dao động ở mốc 6.300 – 6.600/kg; giá lúa OM 5451 (tươi) dao động mốc 6.000/kg; giá lúa IR 50404 (tươi) dao động ở mức 5.500 – 5.700 đồng/kg; lúa OM 380 (tươi) dao động ở mốc 5.000 – 5.200 đồng/kg; lúa Nhật ở mốc 7.800 – 8.000 đồng/kg; lúa Nàng Hoa 9 ở mức 9.200 đồng/kg.

Trên thị trường xuất khẩu, theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), hiện gạo tiêu chuẩn 5% ở mức 393 USD/tấn; gạo 25% tấm ở mức 367 USD/tấn; gạo 100% tấm ở mức 310 USD/tấn.

Gạo 5% tấm của Việt Nam đã nhích nhẹ so với giá của tuần trước nhưng không đáng kể. Ông Đỗ Hà Nam – Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Intimex Group cho biết, giá gạo xuất khẩu vẫn chưa có nhiều thay đổi, diễn biến thị trường đầu ra chưa có gì mới.

Hiệp hội Lương thực Việt Nam nhận định, tình trạng giá gạo xuống quá thấp hiện nay rất đáng lo ngại. Trong suốt những năm 2016 – 2022, giá gạo xuất khẩu 5% tấm của Việt Nam luôn dao động ở mức 420 – 535 USD/ tấn. Năm 2023, giá gạo xuất khẩu tăng cao nhờ việc Ấn Độ dừng xuất khẩu gạo, khiến giá gạo 5% tấm của Việt Nam đạt đỉnh cao nhất 15 năm (tính từ năm 2008) là 663 USD/tấn vào tháng 11/2023.

Đến thời điểm này, giá gạo 5% tấm xuất khẩu đứng ở mức 393 USD/tấn, đã giảm 270 USD, tương đương 40% so với cuối năm 2023. Với mức giá hiện tại, giá gạo xuất khẩu 5% tấm của Việt Nam đang ở mức thấp nhất trong nhóm các quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới như Thái Lan, Ấn Độ, chỉ nhỉnh hơn Pakistan.

Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo xuất khẩu gạo của Việt Nam năm 2025 sẽ chỉ đạt 7,5 triệu tấn, giảm so với mức kỷ lục hơn 9 triệu tấn vào năm ngoái. Xuất khẩu gạo của Việt Nam trong năm nay sẽ đối mặt với thách thức do nguồn cung tăng từ Ấn Độ và nỗ lực cắt giảm nhập khẩu của Indonesia. Nếu không sớm có các giải pháp kinh doanh phù hợp, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo năm nay sẽ lại có một năm khó khăn hơn nhiều…