Người phụ nữ tiên phong trong nghiên cứu xóa mù chữ

Jeanne Sternlicht Chall (1/1/1921 – 27/11/1999) là một nhà tâm lý học, nhà văn và nhà giáo dục người Ba Lan. Là một nhà nghiên cứu có ảnh hưởng sâu rộng về các giai đoạn phát triển của việc đọc, bà là một trong những người đầu tiên đi sâu vào các ý tưởng, phương pháp phức tạp về cách trẻ em học đọc cũng như cách các yếu tố môi trường tác động đến khả năng đọc của trẻ. Bà đã cống hiến hơn 50 năm cho việc phát triển và phổ biến phương pháp được sử dụng trong việc dạy đọc chữ, giúp xoá bỏ mù chữ.

Jeanne Sternlicht Chall sinh ra tại thị trấn Shendishov, Ba Lan. Bà nhập cư vào Mỹ khi mới 7 tuổi. Dù tiếng Anh không phải tiếng mẹ đẻ của mình nhưng bà đã học được ngôn ngữ này rất nhanh và sớm bộc lộ sự sự xuất sắc trong học tập. Bà tốt nghiệp loại xuất sắc tại Cao đẳng Thành phố New York vào năm 1941, sau đó lấy bằng Thạc sĩ và Tiến sĩ của Đại học bang Ohio lần lượt vào các năm 1947 và 1952. 

Trong thời gian tại Đại học bang Ohio, sự nghiệp trong lĩnh vực giáo dục của Jeanne bắt đầu khi bà hợp tác với Edgar Dale để phát triển “Công thức khả năng đọc hiểu Dale-Chall” vào năm 1948. Đây là một công thức được thiết kế để đánh giá mức độ phức tạp của văn bản và xét độ phù hợp của văn bản đó với khả năng của người đọc. Công thức này đã trở thành một trong những biện pháp được sử dụng rộng rãi để xác định khả năng đọc hiểu văn bản và hiện còn được áp dụng tới ngày nay. 

Năm 1965, Jeanne gia nhập Trường Cao học Giáo dục Harvard với tư cách là giáo sư chính thức. Bà thành lập Phòng thí nghiệm Đọc hiểu Harvard vào năm 1966 và giữ chức giám đốc trong hơn 2 thập kỷ. Dưới sự lãnh đạo của bà, phòng thí nghiệm đã trở thành trung tâm thúc đẩy nghiên cứu đọc hiểu và đào tạo các nhà giáo dục.

Vị nữ giáo sư luôn hết lòng với công việc giảng dạy và nghiên cứu. Bà luôn hướng tới việc đọc hiểu ở trẻ em và mong muốn giúp đỡ những người gặp vấn đề trong việc đọc hiểu thông tin. Quyển sách nổi tiếng của bà, “Học cách đọc: Cuộc tranh luận lớn” (1967), là một lời phản hồi về lý do tại sao nhiều trẻ em không học đọc tốt. Thông qua việc phân tích nhiều nghiên cứu và quan sát trong lớp học, bà kết luận rằng hướng dẫn ngữ âm sớm và có hệ thống là điều cần thiết để phát triển khả năng đọc hiểu hiệu quả. Quan điểm này ban đầu gây tranh cãi nhưng sau đó được chấp nhận rộng rãi, định hình nền giáo dục về khả năng đọc viết đương đại. Sau thành công này, các nghiên cứu của bà mở rộng sang giáo dục người lớn, cũng như nhu cầu của trẻ em nghèo và trẻ em dân tộc thiểu số.

Jeanne Sternlicht Chall nghỉ hưu vào năm 1991 nhưng vẫn tiếp tục nghiên cứu về giáo dục xóa mù chữ cho đến khi qua đời vào năm 1999. Những nghiên cứu tiên phong và sự kiên định của nữ giáo sư trong việc xoá mù chữ đã trở thành một di sản học thuật mang lại hy vọng cho vô số trẻ em lẫn người lớn trong lĩnh vực giáo dục.