Trang chủNewsThời sựNgười chép sử bằng hình ảnh và những khoảnh khắc lịch sử...

Người chép sử bằng hình ảnh và những khoảnh khắc lịch sử trên Quảng trường Ba Đình


“Ảnh Nguyễn Bá Khoản sẽ sống mãi với thời gian, bởi người chụp ảnh luôn đứng ở góc nhìn lịch sử. Ông thực sự là một nhà viết sử bằng hình ảnh ở giai đoạn sục sôi của Cách mạng tháng Tám và thời kỳ đầu xây dựng nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa…”- góc nhìn ấy của nghệ sĩ nhiếp ảnh Hoàng Kim Đáng thực sự “rất trúng” về – nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Bá Khoản – tác giả của hàng ngàn bức ảnh lịch sử cách mạng vô giá.

Trong những bức ảnh đáng giá nhất về Cách mạng tháng Tám và ngày lễ Độc lập tại Quảng trường Ba Đình cách đây 78 năm, không thể không nhắc tới những bức ảnh ghi lại những khoảnh khắc đã đi vào lịch sử: Nhân dân Hà Nội mít tinh trước quảng trường Nhà hát Lớn ngày 17/8/1945 chuẩn bị cho việc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền vào ngày 19/8/1945, cảnh quần chúng Cách mạng tràn vào Phủ Khâm Sai Bắc Kỳ (Bắc Bộ phủ) ngày 19/8/1945, cảnh mít tinh trên quảng trường Nhà hát Lớn ngày 31/8/1945, cảnh nhân dân Hà Nội đón chào giải phóng quân, đồng chí Võ Nguyên Giáp duyệt đơn vị Giải phóng quân tại Hà Nội (8/1946), quảng trường Ba Đình và lễ đài Tuyên ngôn độc lập, cảnh quân Giải phóng – Tự vệ Hà Nội dự lễ Tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945 tại quảng trường Ba Đình – Hà Nội, cảnh đường phố Hà Nội sau Cách mạng Tháng Tám 1945 với biểu ngữ “Nước Việt Nam của người Việt Nam”; Hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tướng Trung Hoa Hà Ứng Khâm trước Phủ Toàn quyền tháng 9/1945 (nay là Phủ Chủ tịch), cảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh khai mạc “Tuần lễ vàng” ở trước cửa Nhà hát Lớn Hà Nội, cảnh Thiếu nhi Thủ đô Hà Nội tham gia diễu hành “Ngày cứu đói tại quảng trường Nhà hát Lớn” (tháng 9/1945), hình ảnh ra mắt chính phủ Cách mạng lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (1945)…

nguoi chep su bang hinh anh va nhung khoanh khac lich su tren quang truong ba dinh hinh 1

Lễ đài Tuyên ngôn độc lập ở Quảng trường Ba Đình, ngày 2/9/1945.

Và không nhiều người biết rằng, chủ nhân của các bức ảnh ấy, chớp cơ hội vào ống kính rất nhiều những khoảnh khắc một đi không trở lại ấy của dân tộc, chỉ là một con người: nhiếp ảnh gia Nguyễn Bá Khoản. Với lợi thế và kinh nghiệm của một phóng viên ảnh lâu năm (thời điểm cách mạng tháng Tám nổ ra, nhiếp ảnh gia Nguyễn Bá Khoản là phóng viên của báo Cứu Quốc, còn trước đó, ông là phóng viên của nhiều tờ báo: Tin tức, Thời thế, Thời báo), Nguyễn Bá Khoản bám sát các sự kiện xảy ra liên tiếp trong những ngày cuối tháng Tám, đầu tháng 9 lịch sử lúc bấy giờ.

Nhà báo Thọ Cao từng chia sẻ, trong một cuộc gặp gỡ với nhiếp ảnh gia Nguyễn Bá Khoản, ông đã hỏi nhiếp ảnh gia về bức ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập, nhiếp ảnh gia kể rằng: Chiều 2/9/1945, nghe Tổng biên tập Báo Cứu quốc là đồng chí Xuân Thủy dặn dò xong, ông xách chiếc máy ảnh cũ lên vườn hoa Ba Đình vào trước giờ khai mạc. Sau Lễ chào cờ, Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng đọc Tuyên ngôn độc lập trước một biển người, một rừng cờ đỏ sao vàng. Ông Khoản chọn chỗ đứng, xoay các góc độ, lựa ánh sáng – hồi ấy chưa có ống kính tê-lê và ghi được hình ảnh vị Chủ tịch nước đầu tiên giữa khung cảnh hùng tráng một ngày lịch sử trọng đại của dân tộc. Bình tĩnh, tự tin, ông bấm liền mấy kiểu với những tốc độ khác nhau. Ngoài bức ảnh lịch sử ấy, ông còn bấm được nhiều kiểu khác như đội danh dự bảo vệ lễ đài, các đoàn thể… Chiều hôm ấy, phim được tráng ngay, ảnh được in thành nhiều bức.

nguoi chep su bang hinh anh va nhung khoanh khac lich su tren quang truong ba dinh hinh 2

Đoàn chiến sĩ Giải phóng quân do ông Đàm Quang Trung dẫn đầu tại Hà Nội, ngày 2/9/1945.

Điều thực sự đáng khâm phục về Nguyễn Bá Khoản cũng là may mắn lớn cho nhiếp ảnh Việt Nam là gia tài những bức ảnh quý của ông không chỉ là những bức ảnh về Cách mạng tháng Tám, và ngày lễ Độc lập tại Quảng trường Ba Đình. Với hơn 60 năm cầm máy, ông để lại di sản ảnh tư liệu thật đồ sộ. Chỉ riêng số ảnh ông và gia đình hiến tặng cho Viện Bảo tàng Cách mạng Việt Nam (tính tới thời điểm năm 2017) đã là 4.000 phim gốc và 2.700 bức ảnh. Đó là chưa kể 5 vạn phim của ông được gia đình lưu giữ và đã, đang tiếp tục chọn lọc hiến tặng.

Đúng với những gì bạn bè, đồng nghiệp thường gọi về ông – “người viết sử bằng hình ảnh”, kho ảnh của ông chụp như cuộn phim dài về nhiều giai đoạn quan trọng trong lịch sử đất nước, từ “Cao trào Cách mạng Việt Nam 1936 – 1939”, “Cách mạng Tháng Tám và Bác Hồ năm 1945 – 1946”; “Phong trào Nam Tiến, 1945” cho đến giai đoạn “Toàn quốc kháng chiến ở thủ đô Hà Nội, 1946 – 1947”…

nguoi chep su bang hinh anh va nhung khoanh khac lich su tren quang truong ba dinh hinh 3

Giải phóng quân dự lễ Độc lập tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội ngày 2/9/1945.

Những khoảnh khắc lịch sử hiện rõ trong ảnh Nguyễn Bá Khoản ở bất cứ giai đoạn lịch sử nào cũng tươi rói chất liệu cuộc sống, hừng hực khí thế chiến đấu kiên cường, bởi ông cũng anh dũng xông pha trận mạc, áp sát bộ đội ta chiến đấu, tải thương, tổ chức lễ truy điệu đồng đội ngay tại mặt trận, ghi lại hình ảnh bộ đội ta dùng chiến thuật nghi binh ghìm chân địch và ông cũng đồng cam cộng khổ, sẵn sàng hi sinh cùng đồng đội… Ảnh Nguyễn Bá Khoản sẽ sống mãi với thời gian, bởi người chụp ảnh luôn đứng ở góc nhìn lịch sử. Ông thực sự là một nhà viết sử bằng hình ảnh ở giai đoạn sục sôi của Cách mạng tháng Tám và thời kỳ đầu xây dựng nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa…” – đó là những dòng viết nhà nhiếp ảnh Hoàng Kim Đáng dành tặng cho đồng nghiệp kì cựu của mình – nhiếp ảnh gia Nguyễn Bá Khoản.

Hà Anh





Nguồn

Cùng chủ đề

Giới thiệu 300 ảnh, tư liệu tại Triển lãm “Trung đoàn 375

(Tổ Quốc) - Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày thành lập Trung đoàn 375 (28/3/1975 - 28/3/2025), chiều 7/3, Trung đoàn 375 tổ chức khai mạc triển lãm ảnh với chủ đề “Trung đoàn 375 - 50 năm Trung hiếu bên Người” tại Khu tập kết Nhân dân số 17...

Thiêng liêng lễ chào cờ mùng 1 Tết trên quảng trường Ba Đình

Ngày mùng 1 Tết Ất Tỵ (29-1), nhiều người dân có mặt tại quảng trường Ba Đình từ sớm, đem theo niềm tự hào dân tộc và mong ước bình an, dự lễ chào cờ đầu tiên của năm mới Ất Tỵ. ...

Hành trình “Về nguồn” Anh Trai “Say Hi” tại Hà Nội

(NLĐO) - Ngày 5-12, tại TP Hà Nội, chương trình Anh Trai "Say Hi" đã đến viếng Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh ...

Đài Hà Nội đặt 36 micro quanh quảng trường Ba Đình để thu âm lễ thượng cờ

Trong đĩa than Thanh âm Hà Nội có các ca khúc kinh điển về Hà Nội, có cả hiệu lệnh báo động phòng không thủ đô, tiếng tàu điện, đặc biệt lễ thượng cờ lúc 6h sáng ở quảng trường Ba Đình - một hình ảnh gắn liền với người dân Hà Nội bao lâu nay… Đĩa than Thanh âm Hà Nội lưu lại những thanh âm gắn với Hà Nội suốt 70 năm qua - Ảnh: Đài Hà Nội Đĩa...

Những di tích sống mãi với Hà Nội

Quảng trường Ba Đình, Phủ Chủ tịch, Tháp Rùa, Văn Miếu - Quốc Tử Giám... là những di tích đã và sẽ sống mãi với người dân Thủ đô. Những địa chỉ này khiến người dân nơi xa mơ ước ít nhất một lần được ghé thăm.   Thủ đô Hà Nội - trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước có rất nhiều địa danh, di tích lịch sử, di tích văn hóa và cách mạng, trong...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Khai mạc du lịch Cát Bà

(CLO) Chiều 30/3 tại Quần đảo Cát Bà - Di sản thiên nhiên thế giới, huyện Cát Hải tổ chức Khai mạc du lịch Cát Bà năm 2025 và Giải Marathon Cát Bà Amatina 2025 - Heritage Road (Sải bước trên miền di sản). ...

Tổng thống lâm thời Syria công bố thành lập chính phủ chuyển tiếp

(CLO) Ngày 29/3, Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa đã công bố chính phủ chuyển tiếp với 23 bộ trưởng, đánh dấu giai đoạn mới sau khi chế độ của Bashar al-Assad sụp đổ vào tháng 12 năm ngoái. ...

Houthi tấn công tàu sân bay Mỹ ba lần trong 24 giờ

(CLO) Trong vòng 24 giờ qua, lực lượng vũ trang Houthi tại Yemen đã ba lần tấn công nhóm tàu chiến do tàu sân bay USS Harry S. Truman của Mỹ dẫn đầu tại Biển Đỏ. ...

Mùi tử khí và cảnh tượng hoang tàn khắp khu vực động đất ở Myanmar

(CLO) Mùi tử khí nồng nặc lan khắp đường phố Mandalay, Myanmar vào ngày 30/3 khi người dân tuyệt vọng tìm kiếm người sống sót giữa đống đổ nát, hai ngày sau trận động đất khiến hơn 1.600 người thiệt mạng. ...

Nét văn hóa truyền thống độc đáo có tại Lễ hội điện Huệ Nam

(CLO) Sáng ngày 30/3, Lễ hội truyền thống điện Huệ Nam (tên dân gian là điện Hòn Chén) được tổ chức tại địa điểm chính là điện Huệ Nam tọa lạc tại làng Hải Cát, phường Long Hồ, thành phố Huế. ...

Bài đọc nhiều

Hạ tầng pháp lý nào cho TP HCM sau Nghị quyết 131?

(NLĐO)- Sau Nghị quyết 131 là luật đô thị đặc biệt hay góp ý vào hệ thống pháp luật hiện nay để có hạ tầng pháp lý phù hợp cho sự phát triển của TP HCM ...

Nước lớn nể trọng Việt Nam hơn

Khoảnh khắc cả phòng họp Đại hội đồng với đại diện của hơn 190 nước vỗ tay không ngớt khi kết quả số phiếu kỷ lục dành cho Việt Nam được công bố vẫn khiến nhiều người tự hào về hai chữ Việt Nam trên trường quốc tế. Đại sứ Đặng Đình Quý giơ ngón tay cái sau khi kết quả Việt Nam trúng cử Hội đồng Bảo an với số phiếu kỷ lục vào tháng 6-2019. Ngồi cạnh ông...

Tổng Bí thư Tô Lâm trải nghiệm thực tế Tuyến Metro Bến Thành-Suối Tiên

Trải nghiệm Tuyến Metro số 1, Tổng Bí thư Tô Lâm gặp gỡ, trò chuyện với nhân dân trên tàu, nghe người dân phấn khởi chia sẻ cảm nhận về phương tiện giúp rút ngắn thời gian di chuyển trong nội thành. Ngày 22/2, trong chương trình công tác tại Thành phố Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư Tô Lâm đã trải nghiệm thực tế Tuyến Metro số 1 (Bến Thành-Suối Tiên) - tuyến tàu điện ngầm đầu tiên của...

Thống nhất “ý Đảng, lòng dân,” đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới

Thực tiễn 95 năm qua đã chứng minh "ý Đảng, lòng dân" hòa quyện, thống nhất tạo nên sức mạnh vô địch, đưa đất nước ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Nói “ý Đảng, lòng dân” là nói đến hai yếu tố cội nguồn, sâu xa, then chốt và cũng là trực tiếp nhất quyết định mọi quá trình cách mạng. Vai trò của Đảng - Đảng lãnh đạo và nhân dân - trên dưới một...

Việt Nam phản đối Trung Quốc đặt trạm nhận dạng tàu thuyền ở Hoàng Sa

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao phản đối Trung Quốc lắp đặt trạm nhận dạng tàu thuyền tự động ở quần đảo Hoàng Sa, gọi đây là hành vi xâm phạm chủ quyền. "Việc Trung Quốc lắp đặt và đưa vào sử dụng hai trạm nhận dạng tàu thuyền tự động tại Đá Bắc và Đá Bông Bay thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam là vi phạm chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa",...

Cùng chuyên mục

Gọn trong bộ máy, rộng trong kết nối

Sáp nhập xã, phường đã và đang mang lại những lợi ích cốt lõi, nổi bật như tinh gọn bộ máy quản lý và tăng cường kết nối cộng đồng dân cư. Sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã, phường là một giải pháp quan trọng trong công cuộc cải tổ bộ máy hành chính hiện nay, nhằm tái cấu trúc tổ chức, tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý và...

Cú hích chiến lược làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Những trụ cột phát triển bền vững –...

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã đi gần hết chặng đường 5 năm của giai đoạn I. Với những kết quả đã đạt được, đây không chỉ là chương trình giảm nghèo đơn thuần, mà còn là chiến lược toàn diện với mục tiêu thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền, tạo ra những đột phá rõ nét...

Tuyên Quang: Ưu tiên đầu tư hạ tầng thiết yếu cho vùng khó

Xác định công trình thiết yếu được đầu tư sẽ là động lực giúp người dân vùng khó khăn phát triển kinh tế, xã hội, nhiều năm qua tỉnh Tuyên Quang đã luôn tập trung nguồn lực, ưu tiên đầu tư hạ tầng thiết yếu cho vùng khó. Qua đó, tạo động lực cho vùng khó phát triển, đời sống Nhân dân ngày càng được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm dần qua các năm.Sáng 3/4, tại Hà...

Lại xảy ra động đất ở Kon Tum

Ngày 30/3, Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần - Viện Vật lý địa cầu cho biết đang theo dõi một trận động đất xảy ra tại vùng núi Kon Tum có độ lớn 3,3 độ Richter. ...

Xe mất phanh trước tai nạn?

(NLĐO) - Vụ xe khách rơi vực đèo Bảo Lộc đến hiện tại xác định 1 người chết và 3 người bị thương nặng. ...

Mới nhất

Bất ngờ với cấu trúc đắp dựng thành Dền

Phục hồi giá trị từ một di tích bị lãng quên Phát hiện tại thành Dền nối tiếp chuỗi bằng chứng khảo cổ về kỹ thuật đắp thành thời Đinh - Tiền Lê, vốn đã được khẳng định qua các đợt khai quật tại thành Đông (1969), thành phía Đông Bắc (2024) và một phần thành phía Nam....

Phát hiện khu vực cư trú ở di sản thế giới Mỹ Sơn

VHO - Tại khu đền tháp Mỹ Sơn (huyện Duy Xuyên, Quảng Nam) đang triển khai song song hai dự án khai quật khảo cổ, bảo tồn nhóm tháp L và nhóm E, F, với mục tiêu quan trọng là bảo tồn các yếu tố gốc của di sản, tiếp tục nhận diện giá trị còn tiềm ẩn...

Giữ lại thanh âm xứ sở

VHO - Giữa nhịp sống sôi động và dòng chảy hiện đại hóa mạnh mẽ, việc bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa nghệ thuật dân gian luôn là một bài toán không dễ có lời giải. Tại Đà Nẵng, thành phố trẻ năng động đang vươn mình trên bản đồ du lịch...

TC Group thông báo kết quả bán hàng Hyundai tháng 5/2025 – Tập đoàn Thành Công

Hà Nội ngày 13/06/2025, Tập đoàn Thành Công (TC GROUP) thông báo kết quả bán hàng tháng 5/2025. Theo đó, tổng doanh số xe Hyundai tháng 5 đạt 4.063 xe, đưa tổng luỹ kế 5 tháng bán hàng của năm 2025 đạt 20.007 xe. Hyundai Accent là mẫu xe có số lượng bán hàng tốt nhất...

CHOLIMEX FOOD ĐẾN VỚI NGÀY HỘI TUYỂN DỤNG TÍCH HỢP – JOB FAIR UFM 2025

Ngày hội Tuyển dụng Tích hợp – Job Fair UFM 2025 đã diễn ra vào ngày 14/6/2025 tại Trường đại học Tài chính – Marketing với nhiều cảm xúc và cơ hội quý giá được trao đi.Đã có gần 60 doanh nghiệp tích cực tham gia tuyển dụng, chia sẻ cơ hội việc làm và tạo điều kiện...

Mới nhất