Ngoại trưởng Mỹ yêu cầu Panama chấm dứt ảnh hưởng của Trung Quốc tại kênh đào, lo ngại trường hợp xảy ra xung đột

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tuyên bố, Bắc Kinh có thể sử dụng các cảng nhằm phong tỏa kênh đào trong trường hợp xảy ra xung đột với Washington. (Nguồn: Reuters)

Sau cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Mỹ tại Panama City, Tổng thống Mulino cho biết sẽ xem xét lại các thỏa thuận liên quan Trung Quốc và doanh nghiệp nước này, đồng thời tuyên bố tăng cường hợp tác với Washington trong vấn đề di cư.

Tuy nhiên, ông Mulino nhấn mạnh, chủ quyền của Panama đối với tuyến đường thủy nhộn nhịp thứ hai thế giới không phải bàn cãi.

Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã truyền đạt thông điệp của Tổng thống Donald Trump rằng: Sự hiện diện của Bắc Kinh thông qua một công ty có trụ sở tại Hongkong (Trung Quốc) đang vận hành hai cảng gần các cửa ngõ của kênh đào là mối đe dọa đối với tuyến đường thủy này và vi phạm Hiệp ước Mỹ-Panama.

“Ngoại trưởng Rubio khẳng định, hiện trạng này là không thể chấp nhận được và nếu không có thay đổi ngay lập tức, Mỹ sẽ phải thực hiện các biện pháp cần thiết nhằm bảo vệ quyền lợi của mình theo Hiệp ước”, ông Bruce tuyên bố.

Tuy nhiên, ông Rubio không nêu rõ Panama cần thực hiện những quy trình nào hay phản ứng của Mỹ sẽ ra sao.

Bên cạnh đó, trong chương trình The Megyn Kelly Show của Sirius XM vào tuần trước, Ngoại trưởng Marco Rubio, vốn là chính trị gia có lập trường cứng rắn với Trung Quốc, đã tuyên bố Bắc Kinh có thể sử dụng các cảng nhằm phong tỏa kênh đào – tuyến đường huyết mạch của ngành vận tải biển Mỹ – trong trường hợp xảy ra xung đột với Washington.

Theo Tổng thống Mulino, cuộc gặp với ông Rubio diễn ra trong bầu không khí tôn trọng và hòa nhã. Nhà lãnh đạo Panama đã bày tỏ thiện chí xem xét lại một số doanh nghiệp Trung Quốc tại quốc gia này, bao gồm cả hợp đồng nhượng quyền quan trọng kéo dài 25 năm với công ty CK Hutchison Holdings (0001.HK) có trụ sở tại Hongkong (Trung Quốc).

Hợp đồng này đã trở thành mục tiêu chỉ trích của các nhà lập pháp và chính phủ Mỹ, khi xem đây là một phần trong chiến lược mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc tại Panama, đi ngược lại Hiệp ước trung lập mà hai nước đã ký năm 1977.

Chính phủ Panama và một số chuyên gia bác bỏ nhận định này, cho rằng các cảng không thuộc phạm vi vận hành của kênh đào. Hiện tại, kênh đào Panama do Cơ quan quản lý kênh đào Panama thuộc chính phủ Panama điều hành.

“Chúng tôi sẽ xem xét khả năng chấm dứt thỏa thuận này sớm hơn”, ông Mulino tuyên bố, đồng thời cho rằng cần một cuộc gặp trực tiếp với Tổng thống Trump.

Ngay sau khi trở lại Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump đã đe dọa giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama – công trình do Mỹ xây dựng vào đầu thế kỷ 20 và bàn giao cho Panama vào năm 1999, với lý do kênh đào đang nằm dưới sự vận hành của Bắc Kinh.

Ông Trump cũng nhấn mạnh về khả năng sử dụng vũ lực đối với Panama, khẳng định nước này đã vi phạm thỏa thuận và Mỹ sẽ giành lại quyền kiểm soát kênh đào.