Nêu bật nỗi đau do xung đột, nỗ lực vì thế giới không có vũ khí hạt nhân, nói gì về tình hình Ukraine?

Các nhà lãnh đạo tham gia Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Rio de Janeiro chụp ảnh kỷ niệm vào ngày 18/11. (Nguồn: Folha Press)

Hội nghị thượng đỉnh G20 đã họp tại Rio de Janeiro từ 18-19/11 để giải quyết các thách thức và cuộc khủng hoảng toàn cầu lớn cũng như thúc đẩy tăng trưởng mạnh mẽ, bền vững, cân bằng và toàn diện.

Tuyên bố chung dài 22 trang của các nhà lãnh đạo tham dự hội nghị đã tái khẳng định cam kết xây dựng một thế giới công bằng và một hành tinh bền vững, ưu tiên đấu tranh chống bất bình đẳng ở mọi khía cạnh, không bỏ lại bất kỳ ai phía sau.

Văn kiện này đưa ra các hành động hướng tới kết quả cụ thể, dựa trên những ưu tiên của nước Chủ tịch G20 năm 2024 là Brazil, bao gồm hòa nhập xã hội và đấu tranh chống đói nghèo; phát triển bền vững, chuyển đổi năng lượng và hành động vì khí hậu; cải cách các thể chế quản trị toàn cầu.

Theo hãng tin Sputnik, các lãnh đạo đã kêu gọi tất cả các quốc gia phải kiềm chế sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực vi phạm toàn vẹn lãnh thổ cũng như chủ quyền hoặc độc lập chính trị của bất kỳ quốc gia nào.

Bên cạnh đó, ủng hộ việc loại bỏ vũ khí hạt nhân, tuyên bố nhấn mạnh: “Chúng tôi tái cam kết thúc đẩy mục tiêu về một thế giới không có vũ khí hạt nhân và một nơi an toàn hơn cho tất cả mọi người và sẽ thực hiện nghĩa vụ của mình về vấn đề này”.

Tài liệu của G20 cũng nêu bật nỗi đau do xung đột ở Gaza và Ukraine gây ra. Liên quan cuộc xung đột Nga-Ukraine, các nhà lãnh đạo hoan nghênh mọi sáng kiến mang tính xây dựng hướng đến mục tiêu đạt được hòa bình tại Ukraine, đồng thời lưu ý đến tác động đối với an ninh lương thực và năng lượng toàn cầu.

Tuyên bố nêu rõ: “Chúng tôi hoan nghênh mọi sáng kiến ​​có liên quan và mang tính xây dựng nhằm hỗ trợ một nền hòa bình toàn diện, công bằng và lâu dài, đồng thời duy trì mọi mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc nhằm thúc đẩy quan hệ hòa bình, hữu nghị và láng giềng tốt đẹp giữa các quốc gia”.

Về tình hình Trung Đông, G20 quan ngại về tình hình nhân đạo ở Dải Gaza và diễn biến leo thang tại Lebanon, nhấn mạnh sự cần thiết phải mở rộng nguồn viện trợ nhân đạo và kêu gọi ngừng bắn toàn diện ở cả hai khu vực xung đột này.

Đối với “điểm nóng” biến đổi khí hậu, trong Tuyên bố chung, các nhà lãnh đạo nhất trí rằng, thế giới cần đạt được thỏa thuận về số tiền mà các quốc gia giàu có phải cung cấp cho các quốc gia đang phát triển nghèo hơn vào cuối Hội nghị lần thứ 29 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc (LHQ) về biến đổi khí hậu (COP29) tại Azerbaijan (11-22/11).

Dù chưa thể đưa ra cam kết rõ ràng về tài trợ cho các quốc gia đang phát triển nhằm tăng khả năng ứng phó với tác động của biến đổi khí hậu, Tuyên bố chung ghi nhận, nguồn tài chính cần thiết sẽ đến từ “tất cả các nguồn lực”. Tuy nhiên, văn kiện không nêu rõ cách thức phân bổ nguồn tiền.

Các quan chức COP29 đã kêu gọi các nhà lãnh đạo G20 đưa ra tín hiệu mạnh mẽ để giúp phá vỡ bế tắc về tài chính khí hậu này.

Một trong những kết quả nổi bật của Hội nghị là cam kết hợp tác để đảm bảo rằng những người siêu giàu, đặc biệt là các tỷ phú, sẽ bị đánh thuế công bằng hơn.

Trong Tuyên bố chung, các nhà lãnh đạo G20 khẳng định sẽ xây dựng các cơ chế chống “lách thuế” hiệu quả và thúc đẩy việc thu thuế đối với những người có tài sản lớn. Đây là một động thái quan trọng, phản ánh xu hướng toàn cầu nhằm giảm bất bình đẳng và tái phân phối tài nguyên.

Với tư cách là nước chủ nhà của các cuộc họp G20 năm nay, Brazil đã mở rộng trọng tâm của hội nghị vào tình trạng bất bình đẳng và nghèo đói cùng cực, đồng thời đưa ra cuộc tranh luận về việc hợp tác để đánh thuế công bằng đối với những người giàu nhất thế giới.

Brazil cũng đã ra mắt Liên minh toàn cầu chống đói nghèo, với sự ủng hộ của hơn 80 quốc gia, cùng với các ngân hàng đa phương và các tổ chức từ thiện lớn.

Hội nghị thượng đỉnh G20 năm nay diễn ra trong bối cảnh có nhiều căng thẳng địa chính trị. Sự chia rẽ giữa các nước phương Tây và các quốc gia khác đã đang làm thay đổi trật tự thế giới.

Trong khi đó, nước Mỹ dưới sự lãnh đạo sắp tới của Tổng thống đắc cử Donald Trump đang có xu hướng quay về chính sách “Nước Mỹ trước tiên”, với các biện pháp bảo hộ thương mại có thể tạo ra thách thức cho hệ thống thương mại toàn cầu, ảnh hưởng tới tương lai của các tổ chức đa phương và làm suy yếu các cam kết chung.

Trong Tuyên bố chung kết thúc hội nghị, các nhà lãnh đạo G20 tái khẳng định cam kết đối với các mục tiêu phát triển bền vững, đồng thời nhấn mạnh những thách thức hiện nay, từ biến đổi khí hậu đến xung đột và bất bình đẳng toàn cầu, chỉ có thể được giải quyết thông qua hợp tác đa phương.