Nét mới trong lễ hội truyền thống ở Bắc Giang

Quảng bá sản phẩm đặc trưng

Tại lễ hội Chiến thắng Xương Giang (thành phố Bắc Giang) diễn ra từ mùng 5 đến mùng 7 tháng Giêng, hàng nghìn người dân địa phương và du khách hòa mình vào không gian đậm sắc màu với phần trình diễn văn hóa nghệ thuật, thi đấu thể thao sôi nổi. Điểm nhấn tại lễ hội là các gian hàng trưng bày sản phẩm OCOP của 31 phường, xã thuộc thành phố.

Bà Nguyễn Thị Tuyết, phường Cẩm Phú, thành phố Cẩm Phả (Quảng Ninh) cho biết: “Lần đầu tiên dự lễ hội Xương Giang, tôi rất ấn tượng với các gian hàng giới thiệu, quảng bá nhiều sản phẩm đặc trưng của địa phương”. Không chỉ những sản phẩm vốn nổi tiếng như: Bún, bánh Đa Mai, chè lam Tân Mỹ, chè kho Mỹ Độ mà còn có nhiều nông sản chất lượng sản xuất tại các phường, xã mới sau khi mở rộng địa giới hành chính như: Khoai lòng vàng, tương La, xã Trí Yên; đông trùng hạ thảo xã Tư Mại; các sản phẩm chế biến từ củ sen phường Nham Biền.

Theo ông Nguyễn Hữu Đính, Phó Chủ tịch UBND thành phố Bắc Giang, tại các lễ hội do thành phố tổ chức đã bố trí các gian hàng giới thiệu sản phẩm đặc trưng của các phường, xã. Qua đó tạo cầu nối để người nông dân, hộ sản xuất quảng bá sản phẩm chất lượng đến người tiêu dùng; giúp việc tiêu thụ nông sản rộng rãi hơn.

Thực tế hiện nay, việc tổ chức lễ hội không đơn thuần duy trì, bảo tồn nét đẹp văn hóa truyền thống mà còn là dịp để các địa phương giới thiệu, quảng bá di sản, tiềm năng du lịch, thúc đẩy thu hút đầu tư, phát triển kinh tế – xã hội. Do vậy, một trong những nội dung quan trọng tại nhiều lễ hội là trưng bày, quảng bá sản phẩm đặc trưng. Thông qua đó, nhiều sản phẩm chất lượng của Bắc Giang được giới thiệu đến du khách, góp phần tăng giá trị kinh tế. Ví như tại Tuần Văn hóa – Du lịch và Lễ hội Xuân Tây Yên Tử năm nay có 18 gian trưng bày hơn 300 sản phẩm OCOP, sản phẩm chủ lực trong tỉnh như: Vải thiều sấy khô, cam, bưởi (Lục Ngạn); bánh chưng Vân, rau cần (Hiệp Hòa); rượu Vân (thị xã Việt Yên); mật ong, ba kích tím (Sơn Động); trà hoa vàng, đông trùng hạ thảo Trường Thọ (Lục Nam); xúc xích gà, lợn gác bếp Cao Lan (Yên Thế).

Với chất lượng tốt, mẫu mã bắt mắt, các gian hàng thu hút hàng nghìn lượt khách đến tham quan, mua sắm. Đáng chú ý, tại các lễ hội cấp vùng tại xã Liên Chung, Việt Lập (Tân Yên), các cơ sở sản xuất giới thiệu sản vật của địa phương như nem nướng, hành tỏi, tương quê và sâm nam núi Dành. Nhờ đó, du khách thập phương đã biết đến những sản phẩm chất lượng được chế biến từ dược liệu quý của vùng đất này như: Củ sâm nam tươi, sâm nam ngâm rượu, trà hoa sâm, sâm nam chưng yến, sâm nam ngâm mật ong.

Lan tỏa nét đẹp hội xuân

Hằng năm, trên địa bàn tỉnh diễn ra gần 800 lễ hội truyền thống. Thời điểm này đã có hơn 600 lễ hội được tổ chức. Đánh giá của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, những năm gần đây, nhất là dịp Xuân Ất Tỵ 2025, các địa phương trong tỉnh quan tâm phát huy vai trò tự quản của cộng đồng, huy động hiệu quả nguồn lực xã hội hóa cho việc tổ chức lễ hội; bảo tồn có chọn lọc những phong tục tập quán tốt đẹp; khôi phục các nghi lễ, trò chơi dân gian lành mạnh tạo nên bản sắc riêng.

Theo ông Nguyễn Sĩ Cầm, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở đã tập trung chỉ đạo, phối hợp với các địa phương tổ chức tốt các lễ hội nhằm tạo ấn tượng với du khách, trở thành điểm nhấn về văn hóa, du lịch trong dịp đầu xuân. Quy mô tổ chức mở rộng, nhiều hoạt động đặc sắc được khôi phục nên các lễ hội năm nay thu hút đông đảo nhân dân và du khách tham dự.

Tại Tuần Văn hóa – Du lịch có nhiều hoạt động thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch”. Đó là: Liên hoan hát then, đàn tính của người Tày – Nùng Sơn Động; hội hát Sloong hao và phiên chợ xuân vùng cao Tân Sơn (Lục Ngạn); liên hoan “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” tại Khu du lịch sinh thái Suối Mỡ (Lục Nam); lễ hội mở cửa rừng tại xã Hương Sơn (Lạng Giang).

Những hoạt động nghệ thuật, thể thao sôi động thu hút đông người hưởng ứng góp phần lan tỏa những nét văn hóa đặc sắc của tỉnh. Trong đó liên hoan “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” có sự tham gia của nghệ nhân, thanh đồng của tỉnh Bắc Giang và 5 tỉnh lân cận là dịp tuyên truyền, phát huy giá trị của di sản đã được UNESCO vinh danh. Giải đua xe đạp mở rộng quy tụ hơn 200 vận động viên trong cả nước tham dự đã quảng bá hình ảnh, vùng đất Bắc Giang, sản phẩm du lịch đặc trưng của tỉnh là “Con đường hoằng dương phật pháp của các Phật tổ Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử”.

Tại nhiều lễ hội, các địa phương quan tâm bố trí hợp lý khu vực trưng bày, bán hàng, vui chơi, đỗ phương tiện giao thông; tăng cường vệ sinh môi trường. Do đó dù đông người dự hội song an ninh, trật tự, môi trường tại các lễ hội được duy trì. Nhờ đẩy mạnh tuyên truyền nên người dân nâng cao ý thức, ứng xử văn minh khi tham gia lễ hội. Cùng đó tại thành phố Bắc Giang, huyện Sơn Động, huyện Lục Ngạn, lực lượng thanh niên, cựu chiến binh tích cực tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường, trông xe miễn phí cho du khách tạo những hình ảnh đẹp trong lễ hội xuân.

Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, bên cạnh lễ hội quy mô làng, xã vẫn được duy trì thường niên, một số nơi nâng tầm lễ hội quy mô cấp huyện gắn với những sự kiện quan trọng tại địa phương để có sự đầu tư, chỉ đạo bài bản. Qua đó ôn lại truyền thống, niềm tự hào quê hương, kết nối giữa lịch sử, quá khứ và hiện tại; góp phần quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Bắc Giang. Ví như trong tháng 3 tới đây, thành phố Bắc Giang tổ chức lễ hội chùa Vĩnh Nghiêm gắn với công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận bộ tượng Tam tổ Trúc Lâm tại chùa Vĩnh Nghiêm là bảo vật quốc gia.

Các lễ hội Tiếu Mai (Hiệp Hòa); bơi chải An Châu (Sơn Động); Tiên La (thành phố Bắc Giang); Tiên Lục (Lạng Giang) gắn với đón bằng chứng nhận của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận lễ hội là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Cùng đó, nhiều lễ hội cấp xã, thị trấn tại các huyện Tân Yên, Lục Ngạn kết hợp tổ chức đại hội thể dục thể thao giúp không khí ngày hội thêm sôi động.