Nâng cao năng lực tự cường của ASEAN về quốc phòng là quan trọng, cần thiết

Đại tướng Nguyễn Tân Cương (thứ 3 từ bên phải) tham dự Hội nghị hẹp Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN, tại Malaysia, ngày 26/2. (Ảnh: Bộ Quốc phòng cung cấp)

Tham dự hội nghị có Bộ trưởng Quốc phòng, lãnh đạo Bộ Quốc phòng các nước ASEAN và Phó tổng thư ký ASEAN phụ trách Cộng đồng Chính trị-An ninh Dato’ Astanah Abdul Aziz.

Đại tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Bộ Quốc phòng Việt Nam tham dự hội nghị.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Malaysia Dato’ Seri Mohamed Khaled bin Nordin nhấn mạnh, trong thời đại mà các thách thức an ninh ngày càng trở nên phức tạp và vượt qua biên giới quốc gia, sự đoàn kết của ASEAN và hợp tác khu vực vững chắc trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

ASEAN đang đối mặt với cả các mối đe dọa an ninh truyền thống và phi truyền thống mà không một quốc gia nào có thể tự giải quyết. Do đó, việc tăng cường năng lực tập thể để ứng phó hiệu quả và chủ động với những thách thức này là điều tất yếu. Đồng thời, các chiến lược an ninh của ASEAN phải mang tính bền vững, tận dụng các phương pháp hợp tác quốc phòng dài hạn và có tầm nhìn xa để duy trì sự ổn định khu vực cho các thế hệ tương lai.

Là Chủ tịch ADMM năm nay, Malaysia cam kết thúc đẩy 6 ưu tiên bao gồm: Trí tuệ nhân tạo và an ninh mạng trong quốc phòng, an ninh hàng hải, hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa, hợp tác công nghiệp quốc phòng, ứng phó các mối đe dọa an ninh từ các tác nhân phi quốc gia, rủi ro sinh học.

Tại hội nghị, các đại biểu cùng nhau trao đổi quan điểm về việc tăng cường đoàn kết ASEAN và hợp tác khu vực trong ứng phó với các thách thức an ninh đang nổi lên.

Tại hội nghị, các đại biểu cùng nhau trao đổi quan điểm về việc tăng cường đoàn kết ASEAN và hợp tác khu vực trong ứng phó với các thách thức an ninh đang nổi lên. (Ảnh: Bộ Quốc phòng cung cấp)

Phát biểu tại hội nghị, Đại tướng Nguyễn Tân Cương đánh giá cao chủ đề Bộ Quốc phòng Malaysia lựa chọn cho các hội nghị quốc phòng-quân sự ASEAN năm ASEAN 2025: “ASEAN đoàn kết vì an ninh và thịnh vượng”.

Trong bối cảnh các vấn đề an ninh phi truyền thống tiếp tục diễn biến phức tạp, Đại tướng Nguyễn Tân Cương cho rằng, ASEAN vẫn duy trì đoàn kết, thúc đẩy hợp tác và đạt được nhiều kết quả quan trọng trong việc duy trì hòa bình, ổn định và an ninh khu vực.

Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN (ADMM) và Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+), cùng các cơ chế hợp tác quốc phòng do ASEAN dẫn dắt, tiếp tục khẳng định vai trò là các diễn đàn tham vấn về chính sách quốc phòng, là cơ chế để thúc đẩy hợp tác thực chất về quốc phòng, nâng cao khả năng ứng phó với các thách thức an ninh khu vực.

Trên cơ sở đó, Đại tướng Nguyễn Tân Cương chia sẻ, đề xuất một số định hướng đối với ADMM và ADMM+ trong việc tiếp tục duy trì, củng cố đoàn kết, thống nhất trong đa dạng, kiên trì các chuẩn mực ứng xử và lập trường nguyên tắc của ASEAN trong các vấn đề quốc tế, khu vực.

Giải quyết mọi vướng mắc, bất đồng bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, lợi ích chính đáng của các quốc gia; không đe dọa sử dụng vũ lực hoặc sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế; tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982, thực thi nghiêm túc các cam kết quốc tế, khu vực như Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC); ủng hộ việc thiết lập các cam kết pháp lý rõ ràng, thực chất, hiệu quả hơn như Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Không ngừng củng cố đoàn kết, sự chân thành, lòng tin, đề cao nguyên tắc đồng thuận, trên cơ sở tôn trọng sự khác biệt giữa các quốc gia thành viên ADMM cũng như ADMM+, để ADMM và ADMM+ luôn là cầu nối, là điểm đến của đối thoại và hợp tác cho các bên.

Đại tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng tham dự Hội nghị. (Ảnh: Bộ Quốc phòng cung cấp)

Đại tướng Nguyễn Tân Cương cũng nêu rõ, việc nâng cao năng lực tự cường của ASEAN về quốc phòng, kết hợp giữa nguồn lực bên trong và bên ngoài, trong đó nguồn lực bên trong là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, nguồn lực bên ngoài là quan trọng, cần thiết. Phối hợp hiệu quả, hài hòa các sáng kiến và hoạt động hợp tác trong ADMM và ADMM+, cũng như với các cơ chế hợp tác khác, đặc biệt trong xử lý các vấn đề liên ngành, liên lĩnh vực và ứng phó kịp thời trước mọi thách thức an ninh đang nổi lên. Bảo đảm các hoạt động gắn kết, bổ trợ lẫn nhau, sử dụng hiệu quả nguồn lực để nâng cao năng lực tự chủ, tự cường, góp phần thúc đẩy hòa bình, an ninh, thịnh vượng ở khu vực và thế giới.

Lãnh đạo Bộ Quốc phòng nhấn mạnh, Việt Nam đánh giá cao Tuyên bố chung chuyên đề về Hợp tác trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo trong kênh quốc phòng do Chủ tịch Malaysia đề xuất thông qua tại Hội nghị lần này, thể hiện sự chủ động, phản ứng kịp thời của ADMM trong bối cảnh vấn đề quản trị trí tuệ nhân tạo đang thu hút sự quan tâm của cả thế giới cũng như khu vực.

Đại tướng Nguyễn Tân Cương khẳng định, giữ vững vai trò trung tâm, độc lập, cân bằng và ứng xử có nguyên tắc trong triển khai quan hệ đối ngoại, mở rộng và đa dạng hóa quan hệ với các đối tác trên cơ sở bảo đảm hiệu quả, thực chất và cùng có lợi ADMM+ là cơ chế hợp tác mở và dung nạp. Do đó, Việt Nam ủng hộ việc tiếp tục triển khai Chương trình quan sát viên các Nhóm chuyên gia ADMM+ theo lộ trình và hình thức phù hợp.

Đối với các cuộc gặp không chính thức Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN+1, cần nghiên cứu việc tăng số lượng các cuộc gặp lên từ 2 đến 3 cuộc để đáp ứng tối đa mong muốn của các nước đối tác; gắn việc nâng cao năng lực ứng phó các thách thức an ninh chung với tăng cường hợp tác về giáo dục – đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Trong vai trò nước đầu mối phụ trách lĩnh vực giáo dục đào tạo của ADMM và ADMM+, Đại tướng Nguyễn Tân Cương nhấn mạnh, Bộ Quốc phòng Việt Nam mong muốn các nước phát huy vai trò, thế mạnh của mình, chia sẻ kinh nghiệm, đóng góp nhiều hơn nữa, góp phần nâng cao năng lực chung của ASEAN.

Nhân dịp này, Đại tướng Nguyễn Tân Cương gửi lời cảm ơn trân trọng tới Bộ Quốc phòng các nước, và các doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng của ASEAN đã tham dự Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam lần thứ hai vào cuối năm 2024, góp phần vào thành công chung của Triển lãm. Đại tướng Nguyễn Tân Cương tin tưởng chắc chắn rằng, Malaysia nói chung, Bộ Quốc phòng Malaysia nói riêng sẽ đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN 2025.

Hội nghị ADMM hẹp đã thông qua Tuyên bố chung chuyên đề của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về hợp tác trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo trong kênh quốc phòng.