Mỹ tiếp tục thống trị xuất khẩu vũ khí, hưởng lợi lớn từ châu Âu

Thị phần xuất khẩu vũ khí toàn cầu của Mỹ đã tăng lên 43%, gần bằng tổng thị phần của 8 quốc gia xuất khẩu hàng đầu tiếp theo cộng lại. Các công ty vũ khí Mỹ đã cung cấp vũ khí cho 107 quốc gia trong giai đoạn này, khẳng định sự thống trị tuyệt đối trong lĩnh vực.

Một trong những yếu tố quan trọng góp phần vào sự gia tăng xuất khẩu vũ khí của Mỹ là nhu cầu tăng mạnh từ châu Âu. Nhập khẩu vũ khí của khu vực này đã tăng 155% trong giai đoạn 2020 – 2024 so với giai đoạn 2015 – 2019. Nguyên nhân chính là cuộc xung đột Nga – Ukraine từ năm 2022 khiến nhiều nước châu Âu gấp rút tăng cường năng lực quốc phòng.

Đặc biệt, Ukraine đã trở thành nước nhập khẩu vũ khí lớn nhất thế giới trong cùng kỳ, chiếm 8,8% tổng lượng vũ khí nhập khẩu toàn cầu. Mỹ đóng vai trò quan trọng khi cung cấp gần một nửa số vũ khí cho Ukraine, trước khi tạm dừng viện trợ quân sự dưới thời Tổng thống Donald Trump.

Sự phụ thuộc của châu Âu vào vũ khí Mỹ tiếp tục thể hiện rõ khi hơn 50% lượng vũ khí nhập khẩu của khu vực này đến từ Mỹ. Anh, Hà Lan và Na Uy là những quốc gia mua nhiều nhất. Tuy nhiên, các nước châu Âu đang từng bước giảm sự phụ thuộc vào Mỹ bằng cách củng cố ngành công nghiệp quốc phòng nội địa.

Trong khi Mỹ củng cố vị trí dẫn đầu, Nga lại đối mặt với sự sụt giảm nghiêm trọng trong lĩnh vực xuất khẩu vũ khí. Xuất khẩu vũ khí của Nga giảm xuống còn 7,8% thị phần toàn cầu trong giai đoạn 2020 – 2024, so với mức 21% của 4 năm trước đó. Nguyên nhân chính là do các lệnh trừng phạt quốc tế liên quan đến cuộc chiến Ukraine và nhu cầu sử dụng vũ khí trong nước tăng cao.

Hoài Phương (theo SIPRI, DW, Reuters)