Sau khi hàng chục ngàn nhân viên tự nguyện nghỉ việc, Mỹ tiếp tục kế hoạch tinh giản bộ máy khi ồ ạt sa thải nhân viên thuộc nhiều lĩnh vực.
Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa sa thải ít nhất 9.500 nhân viên liên bang trong tuần này, một nỗ lực chưa từng có và không có dấu hiệu chậm lại nhằm giảm quy mô bộ máy gồm khoảng 2,3 triệu nhân viên.
Việc tinh giản chủ yếu nhằm vào những nhân viên tuyển dụng chưa tròn 1 năm, vốn có ít quy định ràng buộc, theo Reuters. Đợt sa thải này diễn ra sau khi khoảng 75.000 nhân viên tự nguyện nghỉ việc có đền bù.
Động thái quyết liệt
Làn sóng sa thải bắt đầu từ hôm 13.2 (giờ địa phương) tại các cơ quan bao gồm Văn phòng Quản lý nhân sự liên bang và Cơ quan Quản lý doanh nghiệp nhỏ, với hàng chục nhân viên mỗi cơ quan bị sa thải.
Đến tối 13.2 và ngày hôm sau, tiến độ này được đẩy mạnh. Các nguồn tin cho hay khoảng 2.300 nhân viên tại Bộ Nội vụ bị cho nghỉ việc, trong đó có khoảng 800 người thuộc Cục Quản lý đất đai. Tại Bộ Năng lượng, có khoảng 1.200 – 2.000 người phải nghỉ việc, trong đó có hơn 300 người thuộc Cục An ninh hạt nhân quốc gia. Đáng chú ý, theo tờ POLITICO, Cục Kiểm lâm thuộc Bộ Nông nghiệp sa thải khoảng 3.400 nhân viên, tương đương gần 10% nhân sự. Ngoài ra, Bộ Nông nghiệp còn cắt giảm nhân sự tại các cơ quan nghiên cứu và cho vay, nhưng chưa rõ con số cụ thể.
Biểu tình bên ngoài Điện Capitol hôm 11.2 nhằm phản đối các chính sách của ông Trump và ông Musk
Trong các lĩnh vực phúc lợi, khoảng 45% nhân viên mới được tuyển dụng nhưng vẫn được coi là thử việc tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) đã bị sa thải. Trước đó, AP đưa tin CDC sa thải khoảng 1.300 nhân viên, tương đương 10% nhân sự. Ngoài ra, hơn 1.000 trong số tổng cộng 450.000 nhân viên tại Bộ Cựu chiến binh đã bị sa thải. Tại Bộ Giáo dục, ít nhất 160 nhân viên vừa được tuyển dụng đã nhận thông báo nghỉ việc. Ông Trump đã kêu gọi giải tán cơ quan với 4.400 nhân viên này, nhưng cần Quốc hội phê duyệt.
Bất ngờ, lo ngại
Đợt cắt giảm trong vài ngày qua gây hoang mang, bên cạnh lo ngại về những ảnh hưởng đến các lĩnh vực liên quan. Hôm 14.2, một nhân viên đang làm việc tại Bộ Nhà ở và Phát triển đô thị vừa rời khỏi nhà vệ sinh thì bất ngờ biết mình bị buộc thôi việc. Khi trở lại bàn làm việc vài phút sau đó, nhân viên này đã bị chặn tiếp cận mọi hệ thống máy tính.
Nhiều người còn lo ngại về tác động bất lợi đối với nhiều hoạt động của các cơ quan. Theo tờ The Washington Post, nhiều nghị sĩ Dân chủ và nhà bảo tồn lo ngại việc giảm nhân sự tại Cục Công viên quốc gia thuộc Bộ Nội vụ sẽ khiến các công viên quốc gia thiếu người vào mùa hè tới, khi những nơi này dự kiến đón hơn 100 triệu du khách. Tại Cơ quan Bảo vệ môi trường, các lãnh đạo cho biết 388 người đã bị sa thải. Điều này gây lo ngại ảnh hưởng nỗ lực bảo vệ người dân trước các hóa chất độc hại hoặc thảm họa thiên nhiên như đợt cháy rừng mới đây ở California.
Một số cắt giảm lại nhằm vào những lĩnh vực ưu tiên của chính quyền, khi ít nhất 5 thẩm phán về nhập cư bị cho nghỉ việc ngày 14.2, dù mỗi thẩm phán xử lý khoảng 500 – 700 vụ hằng năm, hầu hết liên quan trục xuất.
Cuộc chiến pháp lý
Thẩm phán Tanya Chutkan tại Washington DC ngày 14.2 bắt đầu nghe tranh luận từ các bên về đề nghị ngăn chặn tỉ phú Elon Musk và Ban Hiệu quả chính phủ (DOGE) do ông điều hành truy cập dữ liệu của các cơ quan liên bang và thực hiện việc sa thải nhân viên, theo AP. Hiện ông Musk và DOGE đang bị kiện tại 14 bang vì thực thi quyền hành “gần như không bị kiểm soát”. Tại New York, thẩm phán Jeanette Vargas cho biết bà sẽ tiếp tục chặn những cá nhân có liên quan DOGE truy cập vào các hồ sơ nhạy cảm của Bộ Tài chính.
Trong khi đó, một số nghị sĩ Cộng hòa tuyên bố sẽ đưa ra các điều khoản luận tội đối với những thẩm phán đã chặn các hành động của chính quyền liên bang, đồng thời ủng hộ lời kêu gọi của tỉ phú Musk về “làn sóng luận tội tư pháp”.
Theo tờ The Hill, Hạ nghị sĩ Eli Crane cho hay ông đang soạn thảo điều khoản luận tội thẩm phán Paul Engelmayer ở New York vì đã tạm ngăn ông Musk và DOGE tiếp cận hệ thống thanh toán của Bộ Tài chính. Hạ nghị sĩ Taylor Greene cam kết khiến thẩm phán Engelmayer và những người khác phải chịu trách nhiệm vì “cố gắng ngăn cản ý chí của người dân và các nhà lãnh đạo được bầu của họ”. Ngoài ra, Hạ nghị sĩ Andrew Clyde đang chuẩn bị nghị quyết luận tội thẩm phán John McConnell Jr ở Rhode Island về phán quyết ngăn chặn lệnh đóng băng nguồn tài trợ liên bang của chính phủ.
Nguồn: https://thanhnien.vn/my-o-at-cat-giam-nhan-su-lien-bang-18525021521271063.htm
