Mỹ lo sợ và cáo buộc các công ty Trung Quốc ‘sao chép’ mô hình AI

Khó có thể chứng minh và ngăn chặn

Tuy nhiên, theo nguồn tin từ các CEO và nhà đầu tư tại Thung lũng Silicon, kỹ thuật này, bao gồm một hệ thống AI học hỏi từ một hệ thống AI khác, khó có thể ngăn chặn được.

Tháng này, DeepSeek đã làm rung chuyển ngành công nghệ với một mô hình AI mới dường như có khả năng cạnh tranh với các công ty khổng lồ của Mỹ như OpenAI, nhưng với chi phí thấp hơn nhiều. Và công ty có trụ sở tại Trung Quốc thậm chí đã tặng mã nguồn miễn phí.

Một số nhà công nghệ tin rằng mô hình DeepSeek có thể đã học hỏi từ các mô hình của Mỹ để đạt được một số thành quả. Kỹ thuật chưng cất bao gồm việc có một mô hình AI cũ hơn, được thiết lập và mạnh mẽ hơn đánh giá chất lượng câu trả lời từ một mô hình mới hơn, chuyển giao hiệu quả các bài học của mô hình cũ hơn.

Điều đó có nghĩa là mô hình mới hơn có thể tận dụng được lợi ích từ khoản đầu tư lớn về thời gian và sức mạnh tính toán để xây dựng mô hình ban đầu mà không phải chịu thêm chi phí liên quan.

Hình thức chưng cất này là một kỹ thuật phổ biến được sử dụng trong lĩnh vực AI. Tuy nhiên, nó vi phạm các điều khoản dịch vụ của một số mô hình nổi bật do các công ty công nghệ Mỹ đưa ra trong những năm gần đây, bao gồm cả OpenAI.

Nhà sản xuất ChatGPT cho biết họ biết có các nhóm ở Trung Quốc đang tích cực làm việc để sao chép các mô hình AI của Mỹ thông qua phương pháp chưng cất và đang xem xét liệu DeepSeek có chưng cất các mô hình của mình một cách không phù hợp hay không.

Việc cáo buộc các công ty “sao chép” bất hợp pháp trong thế giới AI là khó chứng minh hoặc khó bị cáo buộc về mặt pháp lý. Lý do vì nhiều sản phẩm Ai như của Llama và công ty khởi nghiệp Mistral của Pháp có thể được tải xuống miễn phí và sử dụng trong các trung tâm dữ liệu riêng.

Umesh Padval, CEO tại Thomvest Ventures cho biết: “Không thể dừng việc chưng cất mô hình khi bạn có các mô hình nguồn mở như Mistral và Llama. Chúng có sẵn cho tất cả mọi người. Họ cũng có thể tìm thấy mô hình của OpenAI ở đâu đó thông qua khách hàng”.

“Học hỏi là điều bình thường” trong AI

Tuy nhiên, Naveen Rao, phó chủ tịch AI tại Databricks có trụ sở tại San Francisco cho biết việc học hỏi từ các đối thủ là “điều bình thường” trong ngành AI. Naveen Rao ví điều này giống như cách các nhà sản xuất ô tô mua rồi kiểm tra động cơ của nhau.

“Công bằng mà nói, điều này xảy ra trong mọi tình huống. Cạnh tranh là có thật, và khi đó là thông tin có thể trích xuất, bạn sẽ trích xuất nó và cố gắng giành chiến thắng”, Rao nói. “Tất cả chúng ta đều cố gắng trở thành công dân tốt, nhưng chúng ta đều đang cạnh tranh cùng một lúc”.

Howard Lutnick, người được Tổng thống Donald Trump đề cử làm Bộ trưởng Thương mại và sẽ giám sát các biện pháp kiểm soát xuất khẩu trong tương lai đối với công nghệ AI, đã nói với Thượng viện Mỹ trong phiên điều trần phê chuẩn hôm thứ Tư rằng có vẻ như DeepSeek đã chiếm dụng sai công nghệ AI của Hoa Kỳ và tuyên bố sẽ áp đặt các hạn chế.

“Tôi không tin rằng DeepSeek được thực hiện một cách minh bạch. Điều đó thật vô lý”, Lutnick nói. “Tôi sẽ quyết liệt trong việc theo đuổi các hạn chế và thực thi các hạn chế đó để giữ chúng ta ở vị trí dẫn đầu”.

OpenAI cho biết họ sẽ hợp tác với Chính phủ Mỹ để bảo vệ công nghệ của Hoa Kỳ, mặc dù không nêu chi tiết cách thức thực hiện. “Là đơn vị xây dựng AI hàng đầu, chúng tôi thực hiện các biện pháp đối phó để bảo vệ IP của mình, bao gồm một quy trình cẩn thận để đưa các khả năng tiên tiến vào các mô hình đã phát hành”, công ty cho biết trong một tuyên bố.

Trong cuộc cạnh tranh công nghệ đang rất gay gắt giữa hai cường quốc, Mỹ gần đây đã áp đặt các hạn chế đối với loại chip và công cụ sản xuất có thể được vận chuyển đến Trung Quốc và đang xem xét việc hạn chế hoạt động trên một số công nghệ mở.

Huy Hoàng (theo WH, OpenAI, Reuters, AFP)