Mỹ đề xuất tiếp quản Gaza, biến thành trung tâm ‘thịnh vượng’

Tại buổi họp báo chung với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ở Nhà Trắng ngày 4/2, Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ sẽ đảm nhận việc tái thiết Dải Gaza sau khi dân cư tại đây được tái định cư ở nơi khác. Ông nhấn mạnh, Mỹ sẽ phát triển kinh tế khu vực này, biến nó thành một trung tâm thịnh vượng của Trung Đông.

Phát biểu của ông Trump gây chấn động vì đi ngược lại chính sách đối ngoại của Mỹ suốt nhiều thập kỷ qua liên quan đến xung đột Israel – Palestine. Ông Trump mô tả Gaza là một “bãi chiến trường bị tàn phá” và khẳng định Mỹ sẽ chịu trách nhiệm dọn dẹp bom mìn, vũ khí nổ tại đây.

“Nếu cần thiết, chúng tôi sẽ tiếp quản khu vực này, phát triển nó và tạo ra hàng nghìn việc làm. Gaza sẽ trở thành niềm tự hào của toàn Trung Đông”, ông Trump nói.

Khi được hỏi ai sẽ sống tại Gaza sau khi Mỹ tiếp quản, ông gợi ý rằng khu vực này có thể đón nhận “người dân từ khắp nơi trên thế giới” và thậm chí còn so sánh nó với “Riviera của Trung Đông” – một khu nghỉ dưỡng sang trọng.

Ông Trump không làm rõ Mỹ sẽ dựa vào cơ sở pháp lý nào để tiếp quản Gaza cũng như cách thức thực hiện. Tuy nhiên, ông khẳng định đã trao đổi với các nhà lãnh đạo khu vực và nhận được sự ủng hộ.

“Tôi đã nghiên cứu kỹ vấn đề này trong nhiều tháng qua. Tôi thấy Mỹ có thể sở hữu Gaza trong dài hạn, điều này sẽ mang lại sự ổn định lớn cho khu vực”, ông nói.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu không bình luận sâu về kế hoạch của ông Trump nhưng ca ngợi Tổng thống Mỹ vì “tư duy đột phá” và “sẵn sàng thách thức lối mòn trong ngoại giao”.

Trước đó, ông Trump cũng nhiều lần kêu gọi Jordan, Ai Cập và các quốc gia Ả Rập khác tiếp nhận người Palestine từ Gaza. Lần này, ông tuyên bố ủng hộ việc tái định cư người Palestine “vĩnh viễn”, một lập trường cứng rắn hơn so với các đề xuất trước đây. Cả Ai Cập và Jordan đều đã từ chối kế hoạch tái định cư này.

Quan chức cấp cao của Hamas Sami Abu Zuhri lên án tuyên bố của Trump là “một kế hoạch trục xuất người Palestine khỏi vùng đất của họ” và “người dân Gaza sẽ không bao giờ chấp nhận kế hoạch này”.

Ả Rập Xê Út đã ra tuyên bố bác bỏ mọi ý định trục xuất người Palestine khỏi Gaza, đồng thời khẳng định sẽ không thiết lập quan hệ với Israel trừ khi một nhà nước Palestine độc lập được thành lập.

Cao Phong (theo AJ, Reuters, CNN, BBC)