Mỹ đẩy mạnh răn đe quân sự Trung Quốc ở Biển Đông

Trung Quốc đã lên tiếng phản đối cuộc tập trận chung không quân của Mỹ và Philippines vừa tiến hành ở Biển Đông vào ngày 4.2. Bộ Tư lệnh Chiến khu Nam của quân đội Trung Quốc nhấn mạnh sẽ duy trì “mức độ báo động cao, kiên quyết” ở vùng biển này.

Thông điệp của ông Trump ?

Trước đó, Philippines thông báo ngày 4.2 đã điều động 3 chiến đấu cơ FA-50 để tập trận cùng 2 máy bay ném bom hạng nặng B-1 Lancer của Mỹ ở khu vực Biển Đông. Cuộc tập trận diễn ra ở cả khu vực bãi cạn Scarborough.

Trả lời Thanh Niên ngày 5.2, TS Satoru Nagao (Viện Nghiên cứu Hudson, Mỹ) nhận định: “Chỉ trong thời gian ngắn sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức, Washington đã điều máy bay ném bom B-1 Lancer đến Biển Đông, bao gồm cả bãi cạn Scarborough. Động thái này sẽ là bước đi mang tính biểu tượng cho thấy chính quyền của ông Trump sẽ chọn lập trường cứng rắn hơn đối với Trung Quốc”.

Phân tích thêm, TS Nagao đánh giá: “Trong chiến lược Bắc Kinh thể hiện thời gian qua, bãi cạn Scarborough là địa điểm then chốt để tạo ra một “pháo đài” ở Biển Đông. Nhiều năm qua, Trung Quốc đã xây dựng cơ sở hạ tầng và quân sự hóa nhiều đảo nhân tạo ở Biển Đông, nhưng các thực thể này chưa đủ để trở thành một “pháo đài” và Scarborough giờ đây là chọn lựa tốt nhất, hướng đến một cụm từ đảo Hải Nam đến quần đảo Hoàng Sa rồi quần đảo Trường Sa trở thành một tam giác kín để kiểm soát vùng biển rộng lớn. Nếu xây dựng thành công các quần thể nhân tạo ở bãi cạn Scarborough, Trung Quốc sẽ dễ dàng tăng cường triển khai tên lửa, máy bay chiến đấu… và thậm chí lập cả căn cứ tàu ngầm hạt nhân”.

“Giờ đây, chính quyền mới của Tổng thống Trump mới đã cử máy bay ném bom B-1 đến khu vực này. Chiến đấu cơ B-1 có thể phóng tên lửa hành trình Tomahawk tầm xa nên có ý nghĩa quân sự rất lớn. Máy bay này đã bay qua bãi cạn Scarborough mà không bị máy bay chiến đấu của Trung Quốc ngăn chặn, thì có thể hiểu là Bắc Kinh chưa muốn leo thang thêm căng thẳng”, TS Nagao nhận xét.

Mở ra giai đoạn mới

Ngoài ra, kết hợp cùng việc chính quyền của Tổng thống Trump tăng thuế nhằm vào hàng hóa Trung Quốc, TS Nagao đánh giá: “Trong tình hình như vậy, Philippines cũng đã thể hiện lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc. Mới đây, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. đã đề xuất một thỏa thuận “có đi có lại” với Trung Quốc. Đó là nếu Bắc Kinh ngừng xâm nhập, ngừng tăng cường hoạt động ở Biển Đông, thì Manila sẽ dời hệ thống tên lửa Typhon mà Mỹ đang triển khai ở Philippines. Dường như, Philippines đã mạnh dạn “ngã giá” với Trung Quốc hơn trong thời điểm ông Trump bắt đầu cầm quyền. Điều này đồng nghĩa với một giai đoạn mới bắt đầu khi Washington đã chọn lập trường mạnh mẽ hơn đối với Bắc Kinh”.

Từ năm ngoái, Mỹ đã triển khai hệ thống tên lửa Typhon đến Philippines. Đây là hệ thống phóng tên lửa chiến lược tầm trung có thể phóng cả tên lửa hành trình thông minh Tomahawk và tên lửa phòng không SM-6. Trong đó, tên lửa SM-6 không chỉ có thể đánh chặn chiến đấu cơ, máy bay không người lái mà cả các tên lửa đối hải. Chính vì thế, đây là hệ thống góp phần khắc chế chiến lược phong tỏa, chống tiếp cận (A2/AD) mà Trung Quốc đang hình thành ở Thái Bình Dương nhằm hạn chế tiềm lực quân sự của Mỹ ở khu vực. Bên cạnh đó, Philippines cũng đã công bố kế hoạch mua các hệ thống Typhon.

Mỹ đang xúc tiến triển khai mở rộng các hệ thống Typhon ở Nhật Bản, đảo Guam và Đài Loan. Kết hợp cùng việc triển khai ở Philippines, Washington có thể xây dựng một vành đai ở khắp Thái Bình Dương nhằm vào Trung Quốc. Vành đai này đủ sức tấn công vào các lực lượng quân sự chủ chốt mà Bắc Kinh đang thiết lập ở khu vực.