Trong cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Caribe ở Jamaica để bàn về tình hình Haiti, ông Blinken cũng công bố thêm 33 triệu USD viện trợ nhân đạo và đưa ra một đề xuất chung được các nhà lãnh đạo Caribe và “tất cả các bên liên quan của Haiti nhất trí nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi chính trị” và thành lập hội đồng tổng thống đặc biệt.
Ngoại trưởng Antony Blinken và các lãnh đạo cấp cao Jamaica họp bàn về Haiti ở Kingston, Jamaica vào ngày 11 tháng 3 năm 2024. Ảnh: AP
Ông cho biết hội đồng này sẽ thực hiện “các bước cụ thể” để đáp ứng nhu cầu của người dân Haiti và cho phép triển khai lực lượng đa quốc gia do Kenya dẫn đầu. Ông Blinken cũng lưu ý rằng Bộ Quốc phòng Mỹ đã tăng gấp đôi sự hỗ trợ cho sứ mệnh này, sau khi đã chi 100 triệu USD trước đó.
Đề xuất nhận được sự ủng hộ của CARICOM, một khối thương mại khu vực đã tổ chức cuộc họp khẩn cấp hôm thứ Hai. Tổng thống Guyan, Irfaan Ali, nói: “Tôi nghĩ tất cả chúng ta đều có thể đồng ý: Haiti đang trên bờ vực thảm họa. Chúng ta phải hành động nhanh chóng và quyết đoán”.
Trong khi đó, Thủ tướng Jamaica, Andrew Holness, cho biết: “Rõ ràng là Haiti hiện đang ở điểm bùng phát. Chúng tôi vô cùng đau buồn vì đã quá muộn đối với quá nhiều người đã mất mát quá nhiều vào tay các băng nhóm tội phạm”.
Thủ tướng Haiti Ariel Henry hiện vẫn chưa thể trở về nước và đang đối mặt với lời kêu gọi từ chức. Ông được cho rằng vẫn ở Puerto Rico và đang thực hiện các bước để quay trở lại Haiti khi khả thi.
Trong khi đó tại Haiti, Jimmy Chérizier, thủ lĩnh băng đảng quyền lực nhất nước này, nói với các phóng viên rằng nếu cộng đồng quốc tế tiếp tục đi theo con đường hiện tại, “điều đó sẽ khiến Haiti rơi vào tình trạng hỗn loạn hơn nữa”.
Thủ lĩnh băng đảng Jimmy Chérizier. Ảnh: AP
Hiện, các băng đảng hùng mạnh vẫn đang tiếp tục tấn công các mục tiêu quan trọng của chính quyền trên khắp thủ đô Port-au-Prince của Haiti. Kể từ ngày 29/2, các tay súng đã đốt phá các đồn cảnh sát, đóng cửa các sân bay quốc tế chính và đột kích vào hai nhà tù lớn nhất đất nước, thả hơn 4.000 tù nhân.
Hàng chục người đã thiệt mạng và hơn 15.000 người mất nhà cửa sau khi chạy trốn khỏi các khu dân cư bị các băng nhóm đột kích. Thực phẩm và nước uống đang cạn kiệt. Cảng chính ở Port-au-Prince vẫn đóng cửa, khiến hàng chục container chở hàng hóa quan trọng bị mắc kẹt.
Cuối ngày thứ Hai, chính quyền Haiti tuyên bố sẽ kéo dài lệnh giới nghiêm vào ban đêm cho đến ngày 14 tháng 3 trong nỗ lực ngăn chặn các cuộc tấn công tiếp theo.
Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc hôm thứ Hai kêu gọi các băng nhóm ở Haiti “chấm dứt ngay lập tức các hành động gây bất ổn”, bao gồm bạo lực tình dục và tuyển dụng trẻ em, đồng thời cho biết họ hy vọng rằng một lực lượng đa quốc gia sẽ được triển khai sớm nhất có thể để giúp chấm dứt bạo lực.
Người phát ngôn Stephane Dujarric cho biết Tổng thư ký LHQ António Guterres đang kêu gọi triển khai khẩn cấp lực lượng đa quốc gia và sứ mệnh này phải được tài trợ đầy đủ. Hiện tại, nguồn tài trợ chính thức chỉ ở mức 10,8 triệu USD, trong khi các quan chức ở Kenya yêu cầu hơn 230 triệu USD.
Bùi Huy (theo AP)
