Mưa trái mùa ở Đắk Lắk, nghe mừng, ngẫm ra chưa biết chừng dân thiệt, “cây tiền tỷ” e mất mùa

Đắk Lắk: Mưa trái mùa, hoa cà phê rụng, hoa sầu riêng nở lèo tèo

Giữa vườn cà phê rộng hơn 1ha phủ kín sắc trắng của hoa cà phê, ông Hoàng Viết Sơn (49 tuổi, xã Ea Kênh, huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk) không giấu nổi vẻ thất vọng. 

Ánh mắt ông Sơn nặng trĩu khi nhìn những bông hoa cà phê đang nở rộ đã bắt đầu thối rụng dưới gốc cây.

“Gia đình tôi cùng một số hộ hàng xóm đã tưới nước cho vườn cà phê cách đây 10 ngày vì thấy hoa đã cương sắp nở. 

Ai ngờ trời lại đổ mưa vào đúng lúc này. Mưa quá nhiều làm hoa không thụ phấn được, nhiều bông đã bị thối và rụng trắng dưới gốc”, ông Sơn nói với giọng đượm buồn.

Theo ông Sơn nếu trời tiếp tục mưa thêm một ngày nữa, sản lượng cà phê năm nay của gia đình anh sẽ giảm khoảng 60-70% so với mọi năm. Còn nếu mai có nắng thì cũng có lẽ sản lượng sẽ kéo lên khoảng 50%.

Ông Hoàng Viết Sơn xã Ea Kênh, huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk, chia sẻ về nỗi lo mất mùa khi vườn cà phê đang nở rộ hoa thì gặp mưa liên tục.

Ông Hoàng Viết Sơn đang kiểm tra tình trạng thụ phấn của hoa cà phê.

“Làm nông mấy chục năm, tôi chưa bao giờ thấy có mưa, và lại mưa vào thời điểm này. Với người khác, đây có thể là những cơn “mưa vàng”, “mưa tiền tỷ” vì giúp rất nhiều người tiết kiệm chi phí tưới tiêu. Nhưng với những người có vườn hoa đang nở rộ như tôi, nó chẳng khác nào cơn ác mộng”, ông Sơn thở dài.

Không chỉ ông Sơn, nhiều nông dân khác ở Đắk Lắk cũng chung cảnh ngộ. Tại buôn Ea Kao, xã Ea Kao, TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk anh Y Lyda Mlô cũng đang trải qua những ngày đầy lo lắng. 

Vườn cà phê của gia đình anh gần như đã bị hư, rụng gần hết do mưa trái mùa, trong khi vườn sầu riêng, niềm hy vọng lớn nhất của gia đình anh, cũng đang bị ảnh hưởng bởi những cơn mưa.

Cây tiền tỷ khó phân mầm hoa

“Khi đang ngắt nước để kích thích ra bông cho vườn sầu riêng, thì bất ngờ mưa lại kéo dài suốt hai ngày, làm cây không thể phân hóa mầm hoa như mong muốn. Nếu thời tiết tiếp tục bất thường như thế này, năng suất sẽ giảm mạnh”, anh Y Lyda chia sẻ.

Điều khiến anh Y Lyda lo lắng hơn là sự bất lực trước thiên nhiên khắc nghiệt: “Thời tiết năm nay thực sự quá khó lường. 

Mưa đến vào thời điểm không ai ngờ tới. Tôi đã xác định bỏ qua vườn cà phê để tập trung toàn lực vào chăm sóc sầu riêng. Thế nhưng, ngay cả sầu riêng cũng chỉ ra hoa lưa thưa, tôi thực sự không biết phải xử lý thế nào.”

Hầu hết các loại cây trồng chủ lực như cà phê, sầu riêng, hồ tiêu, hạt điều, mắc ca… đều ra hoa, đậu quả vào mùa khô. Tuy nhiên, những cơn mưa bất ngờ đổ xuống trong những ngày qua đang là nỗi lo với nhiều nông dân.

Mưa trái mùa hoa sầu riêng nở khiến hoa sầu riêng nở thưa thớt.

Khi thời tiết không chiều lòng người: Vườn vải, vườn điều thất thu, hoa rụng trắng gốc

Không chỉ cà phê hay sầu riêng, người trồng vải, trồng điều ở Đắk Lắk cũng đang đối mặt với nguy cơ mất trắng do thời tiết thất thường.

Gia đình anh Lê Văn Thưởng, ở thôn 5, xã Ea Sar, huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk, sở hữu hơn 25 ha vải. Thời tiết diễn biến bất thường, đặc biệt là những trận mưa đột ngột trong những ngày qua, đã khiến gia đình anh đứng trước nguy cơ mất mùa.

Anh Lê Văn Thưởng, ở thôn 5, xã Ea Sar, huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk, kiểm tra tỷ lệ đậu quả cũng những cây vải giống u trứng.

Đáng lo ngại nhất là hơn 3 ha vải giống u trứng của gia đình, dù đang trong thời kỳ nở hoa rực rỡ đầy hứa hẹn, lại liên tục hứng chịu mưa kéo dài suốt ba ngày. Theo anh Thưởng ước tính, sản lượng có thể giảm nghiêm trọng, từ 50% đến 90%.

Phần diện tích còn lại trồng giống vải u hồng hiện chưa bị ảnh hưởng nhiều, do mới chỉ bắt đầu bước vào giai đoạn “hoa đực”. Tuy nhiên, với tình hình thời tiết bất lợi như hiện nay, nỗi lo mất mùa vẫn thường trực.

“Nếu đến đợt vải u hồng trổ hoa cái mà gặp mưa kéo dài như thế này, mùa vụ chắc chắn sẽ bị đe dọa nghiêm trọng,” anh Thưởng chia sẻ đầy trăn trở.

Năm 2024, nắng nóng kéo dài đã khiến năng suất vải ở Đắk Lắk giảm mạnh, nhiều vườn bị sụt giảm năng suất từ 30% đến 50%. Tuy nhiên, nhờ áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất và tích cực chăm sóc, vườn vải của gia đình anh Thưởng vẫn sinh trưởng và phát triển đồng đều, cho năng suất cao và chất lượng trái đẹp.

Thậm chí, nhờ chủ động trong kỹ thuật chăm sóc, sản lượng vải của gia đình anh Thưởng đạt gần 20 tấn/ha, gần gấp đôi so với mức năng suất trung bình.

Dù vậy, trước tình trạng mưa bất thường như hiện tại, anh Thưởng cho biết gia đình gần như không có cách nào để đối phó. Nếu thời tiết tiếp tục diễn biến xấu, nguy cơ mất mùa vẫn luôn hiện hữu, bất chấp mọi nỗ lực chăm sóc trước đó.

Những vườn điều cũng không tránh khỏi ảnh hưởng của mưa trái mùa, ông Trần Văn Hùng (55 tuổi, xã Ea Sol, huyện Ea H’leo, tỉnh Đắk Lắk) đứng giữa vườn điều gần 2ha của mình, nhìn những chùm hoa điều vàng nhạt dần rụng xuống đất mà không khỏi xót xa.

“Mưa kéo dài gần một tuần, hoa điều ướt sũng, không kết trái được. Chỗ nào chưa rụng thì cũng bị nấm, thối đen. Tôi trồng điều hơn 15 năm rồi, chưa bao giờ thấy thời tiết kỳ lạ như năm nay”, ông Hùng chia sẻ.

Theo ông Hùng, điều là loại cây trồng phù hợp với khí hậu khô hạn, ra hoa và đậu quả tốt nhất khi trời nắng kéo dài. Những cơn mưa trái mùa xuất hiện đúng thời điểm điều đang ra hoa không chỉ làm giảm tỷ lệ đậu trái mà còn tạo điều kiện cho sâu bệnh phát triển.

“Nếu cứ kéo dài tình trạng này, tôi ước tính sản lượng điều năm nay của nhà tôi sẽ mất ít nhất 60%. Đến lúc đó, coi như cả vụ mùa chẳng còn lại bao nhiêu,” ông Hùng thở dài.