Mua nhà ở xã hội có khó như “leo cột mỡ”?

Mua nhà ở xã hội vất vả nhất ở khâu nộp hồ sơ

Tâm sự với phóng viên Báo điện tử Đầu tư – Baodautu.vn, anh Lưu Thắng, một cư dân tại nhà ở xã hội NHS Trung Văn (quận Nam Từ Liêm) cho biết, đến bây giờ anh vẫn cảm thấy may mắn khi bốc trúng suất mua căn hộ tại dự án.

Vào thời điểm năm 2023, chủ đầu tư chỉ mở bán 149 căn nhưng lại có tới hơn 1.300 hồ sơ đăng ký mua. Cơ hội để người dân an cư tại NHS Trung Văn chỉ là 1/9. Tỷ lệ cạnh tranh này còn cao hơn cả việc thi vào trường chuyên, lớp chọn.

Dự án nhà ở xã hội NHS Trung Văn có tỷ lệ chọi 1/9. Ảnh: Thanh Vũ

“Việc mua căn hộ là một hành trình rất vất vả. Tôi vẫn còn nhớ hình ảnh những dòng người xếp hàng dài, chờ đợi rất lâu, thức đêm, thức hôm để gửi hồ sơ tới chủ đầu tư. Đây chính là công đoạn vất vả và mệt mỏi nhất khi tôi mua nhà ở xã hội”, anh Lưu Thắng cho hay.

Chia sẻ về việc vay vốn ngân hàng, nhân vật cho hay, bản thân anh không vay gói 145.000 tỷ đồng (trước là 120.000 tỷ đồng). Thay vào đó, anh đăng ký gói vay của Ngân hàng Chính sách xã hội. Trong năm trước, mức lãi suất ưu đãi mà anh được hưởng tương đối hấp dẫn, chỉ 4,8%/năm, thời hạn vay 25 năm.

“Bây giờ lãi suất đã nâng lên thành 6,6%/năm. Trước đây, tôi chỉ cần trả cả gốc lẫn lãi khoảng 5 – 6 triệu đồng/tháng. Nay con số đã tăng lên hơn 8 triệu đồng/tháng. Đối với tôi, mức tăng này là cả một vấn đề”, anh Thắng chia sẻ.

Dẫu vậy, anh cho rằng lãi suất 6,6%/năm vẫn ở mức có thể “cố” được. Hiện nhiều ngân hàng thương mại có chính sách ưu đãi lãi suất 3 – 4% trong 2 – 3 năm đầu, sau đó lãi suất sẽ về mức thả nổi 10 – 11%/năm. Đối với những người lao động như anh Thắng, mức lãi suất cao như vậy là một gánh nặng lớn, dập tắt giấc mộng an cư.

Chính sách tạo đà giúp nguồn cung sớm bùng nổ

Chia sẻ với phóng viên, bà Phạm Thị Miền, Phó trưởng ban Nghiên cứu thị trường và Tư vấn, xúc tiến đầu tư Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) nhận định, nhiều người cho rằng việc mua nhà ở xã hội khó như “leo cột mỡ” bởi nguồn cung hiện vẫn chưa thể đáp ứng được nhu cầu của người dân, đặc biệt là tại các thành phố lớn. Chính sự thiếu hụt nguồn cung đã khiến nhiều người phải trông chờ vào “vận may” khi bốc thăm suất mua.

“Tuy nhiên, nhìn nhận một cách công tâm, hiện các chính sách về nhà ở xã hội đã trở nên thông thoáng hơn rất nhiều đối với cả chủ đầu tư và người mua nhà”, bà Miền nhấn mạnh.

Dưới góc độ người mua, Luật Nhà ở 2023 đã bỏ điều kiện về nơi cư trú khi mua nhà ở xã hội.  Ngoài ra, tiêu chí về mức thu nhập tối đa cũng đã được nới rộng, từ 11 triệu đồng/tháng lên thành 15 triệu đồng/tháng.

“Trong gia đình, nếu một trong hai vợ hoặc chồng làm nội trợ, thì người còn lại chỉ cần có thu nhập tối đa 30 triệu đồng/tháng vẫn đủ điều kiện mua nhà ở xã hội”, vị chuyên gia của VARS cho biết thêm. 

Đồng thời, Luật Nhà ở 2023 đã bổ sung thêm các nhóm đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội. Những quy định trên giúp người dân tiến gần hơn đến mục tiêu sở hữu nhà ở.

Không dừng lại ở đó, bà Miền khẳng định, phía doanh nghiệp cũng đang được hưởng nhiều chính sách ưu đãi hơn khi phát triển nhà ở xã hội.

“Trước đây, thủ tục để doanh nghiệp xin miễn tiền sử dụng đất rất phức tạp. Tuy nhiên, theo quy định mới, chủ đầu tư sẽ được mặc định miễn tiền sử dụng đất mà không cần phải làm thủ tục”, bà Miền dẫn chứng.

Bên cạnh đó, câu chuyện biên lợi nhuận, điều bị nhiều doanh nghiệp than phiền, cũng đã được điều chỉnh lại. Theo đó, mức lợi nhuận 10% trước đây được áp dụng cho các dự án nhà ở xã hội, bao gồm cả phần công trình kinh doanh, dịch vụ thương mại. Tuy nhiên, quy định này đã được thay đổi.

“Doanh nghiệp làm nhà ở xã hội sẽ được dùng 20% tổng diện tích sàn để xây dựng công trình kinh doanh, dịch vụ thương mại. Phần lợi nhuận từ hạng mục này sẽ không bị áp mức trần như trước. Điều này sẽ tạo động lực để nhiều doanh nghiệp tích cực tham gia phát triển nhà ở xã hội hơn”, bà Miền phân tích.

Trong thời gian tới, phân khúc nhà ở xã hội hứa hẹn sẽ tiếp tục bùng nổ khi có sự tham gia của nhiều “ông lớn” trong ngành bất động sản như Vingroup, Sungroup, Novaland, Hưng Thịnh Land… Bên cạnh đó, việc Thủ tướng Chính phủ giao chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội cho các địa phương cũng sẽ là “liều doping” giúp cả nước tiến gần hơn tới mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội vào năm 2030.

Trong năm 2025, số lượng dự án mà các địa phương đăng ký hoàn thành lên tới 135 dự án, với gần 101.900 căn hộ, nhiều hơn chỉ tiêu 1.625 căn. Trong năm 2026, chỉ tiêu đặt ra là hoàn thành 116.347 căn hộ; năm 2027 là 148.343 căn; năm 2028 là 172.402 căn; năm 2029 là 186.917 căn và năm 2030 là 271.161 căn.