Trang chủNewsThời sựMột số cách dạy sinh viên báo chí về AI tổng quát

Một số cách dạy sinh viên báo chí về AI tổng quát


Cách thức hoạt động của AI tổng quát

Thách thức đầu tiên trong việc giảng dạy về AI tổng quát là hầu hết mọi người hiểu sai ý nghĩa thực sự của nó – vì vậy ưu tiên hàng đầu là giải quyết những hiểu lầm đó.

Một hiểu lầm phổ biến là các công cụ AI tổng quát có thể được sử dụng theo cách các công cụ tìm kiếm: nhập câu hỏi; nhận được một câu trả lời. Tuy nhiên, các công cụ như ChatGPT được coi là người kể chuyện thì đúng hơn, tức với ưu tiên là câu chuyện hợp lý hơn là sự thật.

mot so cach tiep can ai tong quat danh cho sinh vien bao chi hinh 1

Việc tiếp cận AI tổng quát là điều cần thiết cho các sinh viên báo chí. Ảnh minh họa: GI

Điều này không có nghĩa là các câu trả lời của các công cụ AI tổng quát đều có thể nên bỏ qua, giống như cách mà một số người bảo các nhà báo không sử dụng Wikipedia. Có nghĩa nó là một nguồn thông tin để tham khảo, cần được xác minh và kiểm chứng lại.

Cũng có thể ví như câu trả lời của những chatbot như ChatGPT giống như một cuốn sách, một bộ phim “dựa trên một câu chuyện có thật”. Bạn cần phải biết yếu tố nào là thật và yếu tố nào được thêm vào để tạo hiệu ứng kịch tính.

Thứ hai, các công cụ AI tổng quát được huấn luyện. Điều này định hình phong cách và giọng điệu những câu chuyện mà chúng kể, có nghĩa chatbot được huấn luyện ở Trung Quốc sẽ có giọng điệu khác chatbot ở Mỹ, qua đó sẽ kèm theo sự thiên vị nhất định.

Ví dụ: Ở cấp độ cơ bản nhất, hầu hết các thuật toán sẽ được huấn luyện về nhiều văn bản tiếng Anh hơn các ngôn ngữ khác, cũng như được tiếp cận với nhiều hình ảnh từ phương Tây. Tại sao? Vì có nhiều tài liệu bằng tiếng Anh hơn các ngôn ngữ khác (90% là tiếng Anh với mô hình GPT-3 của ChatGPT).

Một điểm khác cần lưu ý về dữ liệu huấn luyện là tính cập nhật: Dữ liệu đào tạo của ChatGPT cho đến gần đây mới được cập nhật cho đến năm 2021.

Quy tắc sử dụng AI tổng quát

Đạo văn là một trong những mối lo ngại lớn nhất về ChatGPT và các công cụ tương tự. Vì các công nghệ này có thể cắt xén nhiều nguồn thông tin khác nhau, nên nó có thể trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho kẻ gian lận.

Nhưng yêu cầu sinh viên báo chí không sử dụng ChatGPT là vô lý, điều quan trọng là làm sao để giúp họ làm điều đó tốt và đúng đắn hơn. Nhiều trường đại học trên thế giới đã bắt đầu xuất bản hướng dẫn trên trang web của họ về cách sử dụng các công cụ như ChatGPT.

Một trong những ứng dụng được đánh giá tích cực của AI tổng quát là khả năng soát lỗi. Ví dụ bạn có thể yêu cầu các công cụ như ChatGPT “cho tôi biết bất kỳ lỗi nào tôi cần sửa trong đoạn này, giải thích những gì bạn đã thay đổi và tại sao?”. Đó là lúc AI phát huy tác dụng của mình.

Tất cả chúng ta với tư cách là nhà báo đều biết sự khác biệt lớn như thế nào khi tác phẩm của bạn được biên tập tốt. Và thật tuyệt nếu bạn có một biên tập viên sẵn sàng soát lỗi, chỉnh sửa và giải thích những thay đổi mà họ thực hiện.

Cách đặt câu hỏi và vấn đề đạo đức

Khi AI trở thành một phần của báo chí, các nhà báo sẽ phải có các kỹ năng làm việc với các công cụ AI, giống như trước khi chúng ta phải bắt đầu làm việc với máy tính và mạng internet. AI về cơ bản là một công cụ giúp sẽ tăng tốc và cải thiện công việc của các nhà báo.

mot so cach tiep can ai tong quat danh cho sinh vien bao chi hinh 2

Một bức ảnh tổng hợp về vẻ đẹp của phụ nữ do phần mềm AI Midjourney tạo ra chỉ với một vài lời nhắc. Ảnh: Twitter/Nicolas Neubert

Các công cụ như ChatGPT có thể giúp sinh viên nắm bắt được những kiến thức cơ bản trong báo chí như những nội dung mà độc giả cần, phong cách, định dạng và độ dài. Và cũng giống như Google, để tìm được thông tin chính xác, việc đưa ra câu hỏi, sử dụng các từ khóa đúng là rất quan trọng khi sử dụng các công cụ AI tổng quát.

Dạy viết đúng câu hỏi cũng giúp giải quyết các vấn đề đạo đức báo chí. Các nhà báo nên tìm kiếm một cách rõ ràng, thông qua câu hỏi, để các mô hình AI có thể đưa ra câu trả lời chính xác nhất. Nếu không có câu hỏi đúng, rất khó có câu trả lời đúng.

Hiện FlowGPT là một ứng dụng AI sở hữu một cơ sở dữ liệu về câu hỏi có thể được tìm kiếm và sử dụng. Một nguyên tắc đạo đức báo chí khác khi sử dụng AI tổng quát là chúng ta cũng nên luôn nhắc các chatbot đưa ra các nguồn mà nó sử dụng và giải thích những gì nó đã làm và tại sao?

Tạo ý tưởng cho các chủ đề

Các công cụ AI tổng quát cũng có thể cung cấp các ý tưởng khác nhau về một chủ đề nhất định nào đó. Ví dụ, một sai lầm phổ biến của các phóng viên mới ra trường là nghĩ ra ý tưởng để đưa tin về một vấn đề, thay vì một câu chuyện. Ví dụ: “Tôi sẽ viết về tình trạng vô gia cư” không phải là một câu chuyện hay.

mot so cach tiep can ai tong quat danh cho sinh vien bao chi hinh 3

ChatGPT có thể đưa ra những gợi ý mà các nhà báo có thể khai thác về một chủ đề nhất định. Ảnh: Twitter/Paul Bradshaw

Tuy nhiên, các công cụ như ChatGPT hiểu rằng các câu chuyện nổi bật phải có góc độ rõ ràng và các bài báo phải có điều gì đó mới mẻ đang diễn ra. Vì vậy, yêu cầu nó tạo ra ý tưởng về một vấn đề có thể giúp sinh viên báo chí hiểu được ‘ý tưởng nổi bật’ thực sự là gì.

Một gợi ý hữu ích khác là hỏi xem khía cạnh nào có thể phù hợp với một cuộc điều tra báo chí hoặc khía cạnh nào của một vấn đề có thể phù hợp với một câu chuyện thời sự. Khi được yêu cầu cung cấp nguồn thông tin, các mô hình AI tổng quát có thể gợi ý các loại nguồn mà sinh viên báo chí có thể chưa xem xét.

Tóm tắt, sàng lọc và sắp xếp thông tin

Một trong những cách phổ biến nhất mà mọi người sử dụng AI tổng quát là như một công cung cấp thông tin cơ bản về một chủ đề mà họ cần nắm bắt. Ví dụ: ChatGPT có thể được sử dụng để giải thích các phần khác nhau của một hệ thống phức tạp nhằm có được cái nhìn tổng quan nhanh về hệ thống đó, để sau đó bạn có thể tìm hiểu sâu hơn. Các công cụ AI cũng có thể được sử dụng để tóm tắt các tài liệu hoặc báo cáo dài.

Khả năng lọc và ưu tiên thông tin của AI cũng có tiềm năng rõ ràng đối với các nhà báo. Ngoài những thứ khác, một số công cụ AI cũng cho phép bạn trích xuất thông tin đáng đưa tin từ thông cáo báo chí hoặc bài báo khoa học.

Cuối cùng, các công cụ AI có thể tự động hóa quy trình viết. Cụ thể, người dùng có thể nhập một tập dữ liệu và yêu cầu nó tạo một câu chuyện.

Trong tất cả các trường hợp này, một lần nữa, điều quan trọng cần nhớ là AI có khả năng gây ảo giác và bịa ra những thứ không có trong dữ liệu của bạn. Bạn sẽ phải xác định mọi sự thật và kiểm tra nó.

Hoàng Hải (theo OJB)





Nguồn

Cùng chủ đề

Perplexity AI hợp tác với hơn một chục đối tác truyền thông mới

(CLO) Công ty khởi nghiệp Perplexity AI thông báo hôm thứ Năm (5/12) rằng họ đã bổ sung hơn một chục đối tác truyền thông mới, bao gồm Los Angeles Times và The Independent, vào chương trình chia sẻ doanh thu quảng cáo với các nhà xuất bản. ...

Báo chí Mỹ và Canada kêu gọi Google ngừng mở rộng dịch vụ tìm kiếm AI

Tập trung vào tính năng AI Overviews (Tổng quan AI) mới của Google, bức thư lưu ý rằng Google đang chiếm dụng tài sản, sự đầu tư của các tổ chức báo chí và các phương tiện truyền thông kỹ thuật số khác, đồng thời “bỏ đói” lưu lượng truy...

Thỏa thuận của News Corp với OpenAI là tự bắn vào chân mình?

Về mặt thực tế, điều này có nghĩa là khi người dùng hỏi ChatGPT một câu hỏi, kết quả có thể được thông báo bằng các bài báo trước đó trên các hãng tin của News Corp, bao gồm cả các tờ báo lớn trên toàn thế giới như Wall Street...

Ngày càng nhiều các công cụ AI hữu ích dành cho nhà báo

Nhà báo Nikita Roy, thành viên Trung tâm Nhà báo Quốc tế (ICFJ) cho biết: "Tôi nghĩ các nhà báo cần phải là một trong những công dân có hiểu biết nhất về AI. Chúng ta nợ độc giả của mình điều đó". Sự phát triển nhanh chóng của...

Trí tuệ nhân tạo đang định hình lại các tòa soạn trên thế giới

Gần 70% nhân viên tòa soạn từ nhiều nền tảng và tổ chức khác nhau được khảo sát vào tháng 12 năm ngoái cho biết họ đang sử dụng công nghệ này để tạo các bài đăng, bản tin và tiêu đề trên mạng xã hội; dịch thuật và ghi...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Trump sắp sa thải các đặc vụ FBI điều tra vụ bạo loạn Điện Capitol

(CLO) Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump chuẩn bị mở rộng chiến dịch sa thải những viên chức chống lại mình, với hàng chục đặc vụ FBI từng làm việc vào ngày 6 tháng 1 năm 2021 trong vụ bạo loạn Điện Capitol và các cuộc điều tra liên quan...

Độc đáo nghề đục mõ tại xứ Huế

(CLO) Lẫn trong tiếng mưa rơi nặng hạt trên mái tôn là tiếng đục đẽo và thi thoảng là tiếng mõ cốc cốc đều đều vọng lên giữa không gian thanh vắng của khu xóm nhỏ nằm khá hẻo lánh trên một vùng đồi thuộc tổ 11, khu vực 6, phường...

Ý nghĩa việc Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi

(CLO) Theo dân gian xưa, việc “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi” nói lên ý nghĩa khái quát một phong tục lâu đời. Xuất phát từ nhu cầu và thực tế cuộc sống, phong tục này còn mang nhiều ý nghĩa văn hóa, tâm linh sâu sắc khác. ...

Bắc Cực đang dần trở thành ‘nhà máy’ thải carbon

(CLO) Băng vĩnh cửu ở Bắc Cực đang tan, giải phóng hàng tỷ tấn carbon vào khí quyển. ...

Hố tử thần ‘nuốt chửng’ một xe tải ở Nhật Bản đang mở rộng

(CLO) Chính quyền Nhật Bản đã yêu cầu hàng trăm cư dân gần Tokyo sơ tán sau khi một hố sụt rộng hơn 40 mét xuất hiện tại một ngã tư, cản trở lực lượng cứu hộ tiếp cận một tài xế xe tải lớn tuổi bị mắc kẹt khi chiếc...

Bài đọc nhiều

Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 1/2024: Tình hình kinh tế

Chiều 1/2, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn, Người phát ngôn của Chính phủ, chủ trì buổi họp báo thường kỳ tháng 1/2024.

DeepSeek là gì và vì sao nó đang gây chấn động ngành AI toàn cầu

(CLO) DeepSeek, một startup công nghệ AI giá rẻ từ Trung Quốc, đã khiến thị trường chứng khoán toàn cầu rung chuyển khi tung ra các mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) mới nhất. ...

Hội Luật gia Khánh Hòa đóng góp tích cực cho sự phát triển của tỉnh

Ông Lê Xuân Thân tái đắc cử Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Khánh Hòa Sáng 5/7, Hội Luật gia tỉnh Khánh Hòa tổ chức đại hội Đại biểu Hội Luật gia Khánh Hòa nhiệm kỳ 2024-2029. Tham dự đại hội có ông Lê Hữu Hoàng - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Khánh Hòa; ông Trần Đức Long - Phó chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam cùng lãnh đạo hội luật gia tỉnh, đông đảo...

Tổng thống Mỹ tiếp tục ký sắc lệnh hạn chế chuyển đổi giới tính

(CLO) Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Ba đã ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu chấm dứt toàn bộ tài trợ và hỗ trợ liên bang đối với các dịch vụ y tế giúp trẻ vị thành niên chuyển đổi giới tính. ...

Ngắm chim, thú hoang dã trong “lá phổi xanh” của Đông Nam Bộ

(NLĐO)-“Lá phổi xanh” của Đông Nam Bộ hiện có hơn 1.400 loài thực vật, hơn 2,2 ngàn động vật, trong đó nhiều loài thuộc nhóm nguy cấp, quý, hiếm. ...

Cùng chuyên mục

7 ngày, Huế đón trên 118.000 lượt khách du lịch

(NLĐO) - Trong số hơn 118.000 lượt khách du lịch đến Huế vào dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, có gần 51.000 lượt khách lưu trú. ...

Đầu năm nhìn lại tiến độ triển khai hai cao tốc lớn khu vực phía Nam

Hai dự án cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành và Biên Hoà - Vũng Tàu đang được triển khai và chờ tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc để tăng tốc tiến độ. ...

Thủ tướng dự lễ khởi công cao tốc TP HCM – Thủ Dầu Một

(NLĐO) - Đường cao tốc TP HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, đoạn qua địa bàn tỉnh Bình Dương, có tổng chiều dài khoảng 52 km ...

Trump sắp sa thải các đặc vụ FBI điều tra vụ bạo loạn Điện Capitol

(CLO) Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump chuẩn bị mở rộng chiến dịch sa thải những viên chức chống lại mình, với hàng chục đặc vụ FBI từng làm việc vào ngày 6 tháng 1 năm 2021 trong vụ bạo loạn Điện Capitol và các cuộc điều tra liên quan...

Đảng tiên phong tinh gọn bộ máy

Tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị là vấn đề đã được đề cập trong nhiều nhiệm kỳ Đại hội Đảng. 8 năm trước, tại Hội nghị lần thứ sáu, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017, "Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức...

Mới nhất

Sử dụng rượu bia ngày Tết đúng cách để an toàn

Uống có chừng mực Chúng ta cần biết giới hạn của bản thân, không cố uống quá sức. Hạn chế số lượng rượu bia trong một lần uống. Hạn chế rượu bia như sau: Uống ≤ 2 đơn vị cồn/ngày ở nam; Uống ≤ 1 đơn vị cồn/ngày ở nữ và người nhẹ cân. 01 đơn vị cồn = 14 gram...

Tỷ giá USD hôm nay 01/02/2025: Tăng giá

Tỷ giá USD hôm nay 01/02/2025: Đồng USD tăng giá sau khi Nhà Trắng nhắc lại lời đe dọa áp thuế của Trump. Trong khi Yen cũng tăng nhờ kỳ vọng BOJ giảm lãi suất Tỷ giá USD hôm nay 01/02/2025 Tại thời điểm khảo sát lúc 5h ngày 01/02, tỷ giá trung tâm tại Ngân...

Chùa Hương đón hơn 1,9 vạn lượt khách ngày đầu năm

(NLĐO)- Tính đến 15 giờ chiều 31-1, tức mùng 3 Tết Ất Tỵ, hơn 1,9 vạn lượt khách đến tham quan thắng cảnh chùa Hương ...

7 ngày, Huế đón trên 118.000 lượt khách du lịch

(NLĐO) - Trong số hơn 118.000 lượt khách du lịch đến Huế vào dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, có gần 51.000...

Mới nhất