Một loài cá của Việt Nam “bơi” khắp thị trường Đông Nam Á

Giá cá tra lên cao nhất trong 3 năm

Theo thông tin của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP), giá cá tra thương phẩm lên 31.500 – 33.500 đồng mỗi kg, cao nhất trong 3 năm, người nuôi phấn khởi song sản lượng không còn nhiều.

Tại huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp, người nuôi phấn khởi khi cá tra tăng giá mạnh. Cụ thể, cá size dưới 1kg có giá 31.500 đồng mỗi kg, trong khi cá size lớn chủ yếu xuất sang Trung Quốc có giá 33.500 đồng, tăng gần 10.000 đồng so với cùng kỳ. Với giá này, người nuôi có lãi khoảng 7.000 đồng 1kg.

Giá tăng có thể do nguồn cung đang khan hiếm, còn thị trường XK vẫn chưa khởi sắc. Một phần người nuôi giảm mật độ để đối phó thời tiết thất thường, chênh lệch nhiệt độ ngày và đêm khá cao, cá tăng trưởng chậm. Mặt khác, năm ngoái giá thấp liên tục, nhiều nông dân thua lỗ, không còn vốn để tái đầu tư.

Sản lượng cá tra của Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục tăng mặc dù có sự cạnh tranh với các nhà sản xuất khác. Dự báo cá tra sẽ có giá trong cả năm 2025. Tuy nhiên, cần nâng cao chất lượng cá giống để giảm hao hụt, ít dịch bệnh từ đó giảm giá thành.

Năm 2025, ngành cá tra Việt Nam đặt kế hoạch duy trì sản lượng khoảng 1,65 triệu tấn, giảm khoảng 20.000 tấn so với năm 2024. Năm 2024, XK cá tra đạt 2 tỷ USD, tăng 9% và đóng góp 20% vào tổng kim ngạch XK thủy sản Việt Nam.

Triển vọng XK cá tra ở thị trường Đông Nam Á

Thông tin từ VASEP cho thấy, 2 tháng đầu năm 2025, Thái Lan nổi lên là quốc gia tiêu thụ nhiều thứ 2 cá tra Việt Nam tại châu Á, cho thấy những triển vọng sáng sủa từ thị trường các nước Đông Nam Á.

Số liệu của Hải quan Việt Nam cho thấy, nửa đầu tháng 2/2025, XK cá tra sang Thái Lan đạt hơn 3 triệu USD, tăng 280% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế XK cá tra sang thị trường này tính đến ngày 15/2/2025 đạt 9 triệu USD, tăng 24% so với cùng kỳ năm 2024.

Với sự tăng trưởng này, Thái Lan vươn lên vị trí thứ 2 trong top các quốc gia nhập khẩu nhiều nhất cá tra Việt Nam tại châu Á, đứng sau Trung Quốc. Đồng thời là thị trường đơn lẻ đứng thứ 4 về tiêu thụ cá tra của Việt Nam, sau Trung Quốc và Hongkong, Mỹ và Brazil.

Trong tháng đầu tiên của năm 2025, phi lê cá tra đông lạnh vẫn là sản phẩm cá tra chủ lực Việt Nam XK sang Thái Lan. Giá trị XK các sản phẩm HS 0304 trong tháng 1/2025 sang “xứ sở Chùa Vàng” đạt gần 5 triệu USD, giảm 6% so với tháng 1/2024.

VASEP nhận định, Thái Lan tiếp tục là một trong những thị trường tăng trưởng ổn định, với mức tiêu thụ cá tra Việt Nam ngày càng mở rộng. Với những lợi thế không thể phủ nhận như: Nhu cầu tiêu thụ cao khi ngành dịch vụ thực phẩm phát triển mạnh với hệ thống nhà hàng, khách sạn, quán ăn đa dạng. Cá tra Việt Nam được ưa chuộng trong các món ăn chế biến sẵn, buffet hải sản và các nhà hàng theo phong cách quốc tế.

Khoảng cách gần giúp giảm chi phí vận chuyển, tăng tính cạnh tranh về giá so với các nguồn cung khác; Lợi thế về Hiệp định thương mại tự do ASEAN (ATIGA) giúp giảm thuế nhập khẩu, tạo đà cho cá tra Việt Nam khi vào thị trường Thái Lan; cá tra Việt Nam tỏ ra phù hợp khẩu vị tiêu dùng khi khách hàng Thái Lan ngày càng ưa chuộng các loại cá trắng thay thế cho các nguồn thủy sản khác đang có giá cao hơn.

“Xuất khẩu cá tra sang Thái Lan trong năm 2025 có nhiều tiềm năng nhờ vào nhu cầu tiêu thụ cao, vị trí địa lý thuận lợi và các chính sách thương mại ưu đãi. Tuy nhiên, để khai thác tối đa cơ hội, doanh nghiệp cần chú trọng vào chiến lược đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao chất lượng và tăng cường xúc tiến thương mại sang thị trường này- VASEP khuyến cáo.

Ngoài Thái Lan, XK cá tra Việt Nam sang Malaysia đã có sự tăng trưởng ổn định trong những năm gần đây, được thúc đẩy bởi Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) và Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Việt Nam là nhà cung cấp cá tra đông lạnh lớn nhất cho Malaysia, chiếm 95% tổng kim ngạch nhập khẩu sản phẩm của nước này. Kể từ khi CPTPP có hiệu lực vào tháng 1/2019, hiệp định này đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thương mại giữa Việt Nam và các nước thành viên khác, đặc biệt là Canada, Malaysia, Mexico và Singapore.

Sản lượng tại Indonesia đã giảm mạnh vào năm 2024 so với năm trước đó. Tuy nhiên, nguồn cung giảm không tương ứng với việc giá cả tăng do người tiêu dùng Indonesia trung bình mua ít hơn do nền kinh tế quốc gia suy yếu.

Trong bối cảnh nhu cầu trì trệ hoặc thậm chí giảm sút, các nhà chế biến và đóng gói đã cạnh tranh gay gắt với nhau trên thị trường nội địa trong khi vẫn nỗ lực tăng XK.

Theo triển vọng nuôi trồng thủy sản toàn cầu của Rabobank cho năm 2025, sản lượng cá tra dự kiến sẽ tăng 7% so với năm trước. Việt Nam sẽ vẫn là nhà sản xuất hàng đầu, với sản lượng và kim ngạch XK trong năm 2024 đều tăng. Bất chấp sự cạnh tranh từ Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia, Việt Nam đang hướng tới tăng trưởng mạnh mẽ, dự đoán sẽ chiếm ưu thế sau khi Mỹ áp thuế đối với Trung Quốc. Trong khi đó, tại Indonesia, thời tiết khắc nghiệt do hiện tượng El Nino kéo dài từ năm 2023 đến giữa năm 2024 đã ảnh hưởng đáng kể đến sản lượng cá tra năm 2024.

Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, nửa đầu tháng 2/2025, XK cá tra đạt hơn 75 triệu USD, tăng 118% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế XK cá tra tính đến ngày 15/2/2025 đạt hơn 208 triệu USD, tăng 5% so với cùng kỳ năm 2024. Trung Quốc, Hoa Kỳ và Brazil vẫn là 3 thị trường hàng đầu, mặc dù XK sang Trung Quốc tính đến ngày 15/2 năm nay giảm 8%.