Mối lo lây nhiễm chéo sởi trong bệnh viện

Điều này cho thấy nếu các bệnh viện không thực hiện nghiêm túc các hướng dẫn phân luồng, thu dung, điều trị và cách ly bệnh nhân của Bộ Y tế, nguy cơ dịch bệnh sởi hiện nay có thể lan rộng và khó kiểm soát.

Ảnh minh họa.

Hiện nay, dịch sởi đang diễn biến phức tạp, đặc biệt tại một số địa phương có số ca mắc tăng cao. Từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước đã ghi nhận hơn 42.000 trường hợp nghi mắc sởi tại 63 tỉnh, thành phố. Đáng chú ý, hầu hết bệnh nhân mắc sởi là trẻ em từ 9 tháng tuổi đến dưới 15 tuổi, trong đó nhiều trẻ chưa được tiêm chủng đầy đủ.

Tại các bệnh viện nhi lớn, số lượng bệnh nhi mắc sởi đang gia tăng. Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, trong năm 2024, bệnh viện đã điều trị cho 796 ca mắc sởi, trong khi gần ba tháng đầu năm 2025, con số này đã lên tới 1.367 ca. Tỷ lệ trẻ mắc sởi chưa tiêm chủng vẫn chiếm một phần lớn trong tổng số ca mắc.

Tại Bệnh viện Nhi Hà Nội, tình hình cũng không khả quan hơn. Các bác sỹ cho biết, khoảng 70% ca mắc sởi phải nhập viện và nhiều trường hợp có biến chứng nghiêm trọng.

Đặc biệt, sởi là bệnh có khả năng lây lan rất mạnh. Chỉ cần tiếp xúc trong một thời gian ngắn, khoảng 15 phút, trong phòng kín, 90% người chưa có miễn dịch sẽ bị nhiễm bệnh.

Sởi là một trong những bệnh dễ lây nhiễm nhất thế giới, và tốc độ lây lan của nó thậm chí còn nhanh hơn cả Covid-19. Vi-rút sởi có thể tồn tại trong không khí hoặc trên bề mặt nhiễm bệnh trong vòng 2 giờ sau khi bệnh nhân rời đi.

Trung bình, một người mắc bệnh có thể lây cho 12-18 người khác. Điều này khiến các bệnh viện trở thành môi trường dễ dàng lây lan vi-rút nếu không có biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt.

Một trong những bài học đau lòng từ dịch sởi năm 2014 là hơn 100 trẻ đã tử vong, chủ yếu do lây nhiễm chéo trong bệnh viện. Theo TS.Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), các cơ sở y tế có phòng khám nhỏ, khu điều trị kín, lại tập trung đông bệnh nhân, sẽ dễ dàng trở thành “ổ dịch” nếu không áp dụng đúng quy trình phòng chống lây nhiễm.

Để kiểm soát và giảm thiểu lây nhiễm chéo trong bệnh viện, các chuyên gia y tế khuyến cáo các cơ sở y tế cần thực hiện nghiêm túc các biện pháp phân luồng bệnh nhân ngay từ khi họ đến đăng ký khám.

Việc bố trí các khu vực khám và điều trị riêng biệt cho bệnh nhân mắc sởi hoặc nghi ngờ mắc sởi là rất quan trọng. Các phòng khám và khu điều trị phải đảm bảo tiêu chuẩn thông khí, vệ sinh và cách ly hiệu quả.

Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, một trong những biện pháp được triển khai là phân loại bệnh nhân ngay từ khi vào khám. Nếu bệnh nhân có dấu hiệu nghi mắc sởi, các bác sỹ sẽ đưa họ vào khu vực khám riêng biệt và phòng bệnh có tiêu chuẩn cách ly cao. Tuy nhiên, vấn đề vẫn còn không ít khó khăn, đặc biệt là khi số lượng bệnh nhân nhập viện quá đông và phòng cách ly còn hạn chế.

Theo các bác sỹ, tiêm chủng là biện pháp duy nhất để bảo vệ trẻ em và người lớn khỏi bệnh sởi. Các quốc gia trên thế giới đều yêu cầu duy trì tỷ lệ bao phủ vaccine sởi trên 95%, và tỷ lệ tiêm chủng này phải được duy trì ổn định để đảm bảo miễn dịch cộng đồng.

Bác sỹ Nguyễn Tuấn Hải, hệ thống tiêm chủng Safpo/Potec, cho biết, tỷ lệ tiêm chủng cao là yếu tố quyết định trong việc giảm nguy cơ bùng phát dịch sởi. Các bậc phụ huynh cần chủ động đưa trẻ đi tiêm phòng đầy đủ, đặc biệt là mũi vaccine nhắc lại để đảm bảo hiệu quả phòng bệnh lâu dài.

Ngoài tiêm chủng, mỗi người cần chủ động vệ sinh cá nhân, như rửa tay thường xuyên và vệ sinh mắt, mũi, họng bằng nước sát khuẩn mỗi ngày.

Đồng thời, hạn chế tụ tập đông người và tránh tiếp xúc gần với những người có triệu chứng bệnh sởi hoặc nghi ngờ mắc bệnh. Việc giữ vệ sinh không gian sống và bổ sung thực phẩm giúp tăng cường hệ miễn dịch cũng là những biện pháp hữu hiệu để ngăn ngừa bệnh.

Nếu có các triệu chứng của bệnh sởi, như sốt, chảy nước mũi, ho khan, mắt đỏ, phát ban khắp cơ thể, mọi người cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

Sự gia tăng các ca mắc sởi đang là mối lo ngại lớn, đặc biệt đối với nhóm trẻ em chưa được tiêm phòng đầy đủ. Tiêm vắc-xin là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Việc thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng chống lây nhiễm chéo trong bệnh viện và tiêm chủng rộng rãi sẽ giúp kiểm soát và ngăn ngừa sự bùng phát của dịch bệnh sởi trong thời gian tới.