Chính sách miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến hết THPT công lập nhân văn, phản ánh cam kết của Đảng và Nhà nước trong việc nâng cao chất lượng giáo dục
Bắt đầu từ năm học 2025-2026, miễn toàn bộ học phí cho học sinh công lập từ mầm non đến hết THPT trên cả nước. Quyết định quan trọng này được Bộ Chính trị đưa ra trong phiên họp ngày 28-2, khi kiểm điểm, đánh giá kết quả triển khai bước đầu việc thực hiện Nghị quyết 18 của Trung ương về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Bảo đảm công bằng trong giáo dục
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) cho biết hiện có 10 tỉnh/thành phố miễn học phí mầm non, phổ thông cho năm học 2024-2025 là Vĩnh Phúc, Quảng Ninh, Hải Phòng, Yên Bái, Quảng Nam, Khánh Hòa, Đà Nẵng, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương, Long An. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều đối tượng học sinh, gia đình ở các địa phương khác đang phải đóng học phí.
Để thể hiện tính ưu việt của chế độ và chủ trương bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục, “không để ai ở lại phía sau”, Bộ GD-ĐT đã đề xuất Bộ Chính trị, Đảng ủy Chính phủ xem xét chính sách miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến giáo dục phổ thông.
Theo Bộ GD-ĐT, hiện Chính phủ đã ban hành các quy định miễn học phí cho học sinh. Cụ thể, từ ngày 1-9-2025, nhà nước sẽ thực hiện miễn học phí cho tất cả học sinh công lập từ mầm non 5 tuổi đến THCS (hết lớp 9). Ngoài ra, Chính phủ cũng đã quy định chính sách giảm 50%-70% học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho nhiều đối tượng học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh thuộc đối tượng chính sách xã hội, học sinh dân tộc (học ở trường công lập và trường dân lập, tư thục).
Học sinh công lập cả nước sẽ được miễn học phí từ năm học 2025-2026. Ảnh: THẢO NGUYỄN
Ngoài các đối tượng được miễn học phí theo quy định hiện hành nêu trên, Bộ GD-ĐT cũng đề xuất và được Bộ Chính trị đồng ý, bổ sung miễn học phí cho học sinh mầm non từ 3 tháng đến 4 tuổi và học sinh phổ thông. Theo đó, toàn bộ học sinh mầm non, học sinh tiểu học, học sinh THCS và học sinh THPT công lập sẽ được miễn học phí. Học sinh trường dân lập, tư thục được cấp bù học phí bằng mức học phí của trường công lập theo quy định của pháp luật; phần chênh lệch học phí giữa trường công lập và dân lập, tư thục sẽ do gia đình học sinh chi trả.
30.000 tỉ đồng miễn học phí
Trên cơ sở báo cáo của 46 tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương và các tài liệu, báo cáo gần đây, Bộ GD-ĐT căn cứ mức học phí tối thiểu theo quy định hiện hành để ước tính nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước phải chi trả để thực hiện miễn học phí cho toàn bộ học sinh công lập từ mầm non đến THPT.
Hiện cả nước có 23,2 triệu học sinh (chưa bao gồm học sinh học tại các trung tâm giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên), gồm: 3,1 triệu học sinh mầm non dưới 5 tuổi; 1,7 triệu học sinh mầm non 5 tuổi; 8,9 triệu học sinh tiểu học; 6,5 triệu học sinh THCS và 3 triệu học sinh THPT.
Theo đó, nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước phải chi trả là khoảng 30.000 tỉ đồng (nếu trừ ngân sách địa phương của các tỉnh/thành phố đã thực hiện miễn học phí thì ngân sách Trung ương phải thực hiện ít hơn số này). Trên thực tế, mức ngân sách cần bảo đảm sẽ phụ thuộc mức học phí cụ thể của từng tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương theo thẩm quyền của HĐND cấp tỉnh quyết định trên cơ sở quy định mức sàn, mức trần học phí của Chính phủ.
Lãnh đạo Bộ GD-ĐT đánh giá học phí ảnh hưởng tới hầu hết các gia đình và là vấn đề dư luận xã hội quan tâm mỗi khi bắt đầu năm học mới. Việc mở rộng đối tượng miễn học phí ảnh hưởng đến cân đối ngân sách nhà nước. Bên cạnh đó, việc miễn học phí đối với học sinh THPT (lớp 10 đến lớp 12) có thể ảnh hưởng tới định hướng phân luồng học sinh sau THCS trong việc lựa chọn học lên THPT hay lựa chọn học nghề. Tuy nhiên, nếu thực hiện chính sách miễn học phí cho toàn bộ trẻ mầm non đến THPT trên cả nước, việc này sẽ góp phần quan trọng làm tăng chất lượng giáo dục, được sự đồng thuận cao của xã hội, phù hợp với tính ưu việt của chế độ; chủ trương của Đảng, Nhà nước đối với giáo dục và phù hợp xu thế chung của các nước phát triển.
Tuyệt vời!
Chị Phan Hoài Giang, phụ huynh có con học tại Trường THPT Phan Đình Phùng (TP Hà Nội), nhận định quyết định miễn học phí cho học sinh công lập là “tuyệt vời”. “Số tiền có thể không lớn với những người có điều kiện nhưng với phần đông người lao động hoặc người nghèo thì chính sách miễn học phí có ý nghĩa rất lớn” – chị Giang nhận xét.
Trong khi đó, hiệu trưởng một trường THCS đóng tại quận Cầu Giấy, TP Hà Nội cho rằng đây thật sự là một tin vui cho phụ huynh cả nước cũng như đối với các trường dân lập. Theo hiệu trưởng này, trước đây, chính sách miễn học phí được một số địa phương thực hiện nhưng chỉ ở phạm vi trường công lập, chưa có chính sách cho trường tư. Trên thực tế, vì thiếu trường công nên nhiều phụ huynh phải cho con học trường tư với mức học phí và đóng góp cao hơn trường công lập.
“Quy định học sinh trường dân lập, tư thục được cấp bù học phí bằng mức học phí của trường công lập cũng sẽ giúp các gia đình giảm phần nào gánh nặng tài chính do phải đóng học phí cao” – hiệu trưởng này nhìn nhận.
TS giáo dục NGUYỄN HOÀNG CHƯƠNG:
Trường học trả về đúng nghĩa
Thông tin Bộ Chính trị đồng ý với đề xuất của Bộ GD-ĐT miễn học phí từ mầm non đến THPT hệ công lập từ năm học tới thật sự làm nức lòng người dân.
Từ 20 năm trở lại đây, lần đầu tiên có một chủ trương miễn học phí cho toàn bộ các cấp học. Đây là chủ trương rất nhân văn để lan tỏa điều tích cực trong toàn xã hội, thể hiện sự thấu hiểu, chia sẻ khó khăn với người dân của Đảng và Nhà nước.
Với chủ trương miễn học phí này, trường học đang dần được trả về đúng nghĩa với câu nói “Tiên học lễ” – học sinh đến trường là để được giáo dục, được học tập, không phải là đối tượng để thu tiền; đồng thời tạo thêm năng lượng tích cực cho thầy cô giáo.
Đảng và Nhà nước đã có chủ trương nhân văn như vậy thì tự mỗi thầy cô sẽ thay đổi thế nào? Thông tư 29/2024 của Bộ GD-ĐT về dạy thêm, học thêm có quy định không được thu tiền chính học sinh mình dạy, thầy cô ở một góc độ nào đó cũng được trả về thiên chức của nghề giáo.
Từ những điều đẹp đẽ, tích cực đó sẽ là năng lượng lan tỏa ra mọi ngõ ngách khác của cuộc sống, lan tỏa sang các ngành nghề khác.
Miễn học phí đồng nghĩa với việc ngân sách nhà nước sẽ gánh, nghĩa là đã giảm nhẹ đóng góp cho các trường rất nhiều. Khi đã miễn học phí, nếu nhà trường muốn tổ chức thêm hoạt động giáo dục thì cũng chỉ nên cân đối làm sao để lấy thu bù chi, đừng lấy học sinh làm đối tượng để đóng thêm khoản này, khoản kia.
Là giải pháp an sinh, khuyến học mang ý nghĩa quan trọng, theo tôi, chủ trương miễn học phí góp phần tạo nên những điều tốt đẹp trong nhà trường. Và mỗi nhà trường bằng các giải pháp cụ thể cần phải lan tỏa các giá trị này.
Bà NGUYỄN THỊ NHẬT HẰNG, Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Bình Dương:
Tiếp thêm sức cho lao động nhập cư
Trước đó, khi có thông tin HĐND TP HCM thông qua nghị quyết miễn học phí cho học sinh từ mầm non tới THPT từ tháng 9-2025, lãnh đạo tỉnh Bình Dương đã chỉ đạo Sở GD-ĐT nghiên cứu cách làm này.
Việc Bộ Chính trị ban hành quyết định nói trên rất nhân văn, đặc biệt đối với một địa phương đông dân số như Bình Dương (gần 3 triệu người), công nhân – lao động nhập cư chiếm khoảng 70%.
Cuộc sống của công nhân – lao động còn khó khăn. Vì thế, việc miễn học phí cho học sinh sẽ giúp họ giảm được một phần chi phí, tiếp sức cho họ bám trụ Bình Dương và tạo động lực để con em họ được đến trường, học tập tốt hơn.
Đ.Trinh – Ng.Thảo ghi
Nguồn: https://nld.com.vn/mien-hoc-phi-cho-hoc-sinh-cong-lap-196250228225158723.htm
