Mexico chuẩn bị ra tòa kiện các hãng súng Mỹ bán vũ khí cho băng đảng

Ông Arrocha nhấn mạnh vụ kiện hiện vẫn đang trong giai đoạn xem xét tính hợp lệ, chưa đi sâu vào nội dung chính.

Chính phủ Mexico đã khởi kiện các nhà sản xuất vũ khí Mỹ từ năm 2021, cáo buộc họ cung cấp vũ khí cho các băng đảng ma túy và yêu cầu bồi thường thiệt hại kinh tế – xã hội do bạo lực vũ trang gây ra.

Mexico cho biết từ 70 đến 90% số súng thu được tại hiện trường các vụ án ở nước này có nguồn gốc từ Mỹ. Một báo cáo năm 2024 của Cục Rượu, Thuốc lá và Súng đạn Mỹ (ATF) chỉ ra rằng 72% súng bị buôn lậu từ Mỹ có đích đến là Mexico.

Tòa án Tối cao Mỹ đã chấp nhận xem xét vụ kiện sau khi một tòa án cấp dưới từng bác bỏ hồ sơ của Mexico, viện dẫn Đạo luật Bảo vệ Thương mại Vũ khí Hợp pháp – một đạo luật miễn trừ trách nhiệm dân sự cho các nhà sản xuất súng khi sản phẩm của họ bị tội phạm sử dụng.

Các công ty sản xuất vũ khí, bao gồm Smith & Wesson, bác bỏ cáo buộc của Mexico, lập luận rằng họ không vi phạm luật liên bang Mỹ. Họ cũng viện dẫn phán quyết năm 2023 của Tòa án Tối cao Mỹ bảo vệ Twitter khỏi trách nhiệm pháp lý khi nội dung của nhóm khủng bố ISIS xuất hiện trên nền tảng này.

Bên cạnh vụ kiện này, Mexico còn đệ đơn tại tòa án Arizona vào tháng 10/2022 nhằm vào 5 cửa hàng bán súng, cáo buộc họ cẩu thả và tiếp tay cho buôn lậu vũ khí. Theo ATF, đường dây buôn lậu súng từ Arizona vào Mexico chỉ đứng sau đường dây từ Texas.

Vụ kiện diễn ra trong bối cảnh căng thẳng ngoại giao giữa hai nước gia tăng. Tuần trước, Mỹ chính thức chỉ định 6 băng đảng ma túy Mexico là tổ chức khủng bố, khiến Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum phản đối mạnh mẽ, cho rằng điều này có thể ảnh hưởng đến chủ quyền quốc gia.

Bà Sheinbaum tuyên bố sẽ thúc đẩy cải cách để truy tố bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào tham gia vào hoạt động buôn lậu vũ khí vào Mexico.

Ngọc Ánh (theo CNN, WSJ)