Lướt gió, xuyên mây bảo vệ bầu trời

Chúng tôi có mặt tại Trường bắn Quốc gia TB2 (Tây Sơn, Bình Định) khi Sư đoàn Không quân 372 thuộc Quân chủng Phòng không – Không quân tổ chức đợt thực hành bắn, ném bom, đạn thật cho các đơn vị.

Trong lần kiểm tra này, Đại úy phi công Nguyễn Hoàng Hải Quang – Phó Phi đội trưởng, Tham mưu trưởng Phi đội 1 (Trung đoàn 925, Sư đoàn 372) và đồng đội được giao nhiệm vụ sử dụng máy bay tiêm kích đa năng Su-27 bay biên đội hai chiếc công kích mặt đất bằng bom thông thường.

Sau khi cất cánh và thông qua trường bia, được lệnh của chỉ huy mặt đất, ở độ cao lớn, hai chiếc tiêm kích lần lượt xuyên mây bổ nhào xuống độ cao thấp với tốc độ cao và thực hành cắt bom trúng tâm bia trong tiếng hò reo cùng những tràng pháo tay không dứt vang khắp trường bắn…

Chia sẻ sau ban bay, Đại úy Quang cho biết, bay biên đội là bài bay khó, đòi hỏi tính hiệp đồng rất cao, yêu cầu phải chính xác tuyệt đối, mọi sai sót đều không có cơ hội sửa chữa. Khi huấn luyện, không phải lúc nào cất cánh lên cũng gặp thuận lợi. Có những hôm thời tiết xấu, gặp mây mù lạc nhau, khi ấy phải nhanh chóng thoát ly mây để tìm nhập vào đội.

“Bay biên đội công kích mặt đất là một trong những bài bay ứng dụng chiến đấu khó hơn. Khi thực hiện nhiệm vụ, các máy bay ở cự ly gần nhau, lại từ trên cao bổ nhào xuống thấp nên tiềm ẩn yếu tố nguy hiểm cao. Chính vì thế phi công vừa bay vừa phải giữ số liệu để các máy bay giữ được đội hình, vừa phải ngắm bắn, cắt bom trong thời gian cực ngắn (dưới 10 giây) và thoát ly an toàn”, Đại úy Quang nói.

Nói thêm về bài bay khó này, Đại úy Quang cho hay, để ném bom trúng mục tiêu là cả quá trình luyện tập khắt khe, kỹ lưỡng và phải chính xác, chi tiết về từng động tác. Chính vì thế, các phi công phải luyện tập kỹ lưỡng từ mặt đất về kỹ thuật lái, nắm thời cơ cắt bom và thoát ly cho phù hợp.

Đại úy Nguyễn Hoàng Hải Quang và nhân viên kỹ thuật kiểm tra tình trạng kỹ thuật của máy bay Su-27 trước khi thực hiện nhiệm vụ.

Đại úy Nguyễn Hoàng Hải Quang lái tiêm kích Su-27 tham gia Hội thao dẫn đường cho lực lượng Không quân toàn quân và diễn tập bắn, ném bom, đạn thật cho lực lượng Không quân năm 2023, tại Trường bắn Như Xuân (Thanh Hóa).

Quá trình luyện tập, những người lính bay đã thực hiện bắn ném khan (không mang vũ khí) nhiều lần; ôn luyện xử trí các tình huống bom không ra, đạn không nổ hay cách khử ảnh hưởng của gió và khi tầm nhìn hạn chế. Trong quá trình thực hành phải chấp hành nghiêm lệnh của chỉ huy bay và thực hiện đúng yếu lĩnh, động tác như khi luyện tập và sẵn sàng xử trí các tình huống bất trắc.

Quê ở xã Đại Hồng, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam, thời niên thiếu Hải Quang được đọc nhiều câu chuyện lịch sử về những phi công huyền thoại của Không quân nhân dân Việt Nam. Những lần theo gia đình ra Đà Nẵng chơi, nhìn những chiếc máy bay chiến đấu luyện tập với các màn lượn vòng, nhào lộn đẹp mắt và đôi lúc lại bay thấp xẹt qua đầu như một tia chớp, khiến Quang thực sự ngưỡng mộ và khát khao trở thành phi công.

Chỉ huy đơn vị chia sẻ niềm vui với Nguyễn Hoàng Hải Quang sau chuyến bay đơn đầu tiên thành công, ngày 21/4/2016.

Nhớ lại hành trình thực hiện ước mơ chinh phục bầu trời, Đại úy Quang kể: Năm 2012, khi đang học lớp 12 thì trên truyền hình có thông báo khám tuyển phi công quân sự. Anh đánh bạo sang cơ quan quân sự huyện đăng ký sơ tuyển. Một tháng sau, chuyến xe nhà binh đưa Quang cùng hơn 50 thanh niên trong huyện tới Sư đoàn 372 đóng quân ở Đà Nẵng.

Tại bệnh xá của sư đoàn, quy trình khám tuyển rất chặt chẽ, kỹ lưỡng về thể lực, chiều cao, cân nặng, chuyên khoa, chuyên ngành… Rất nhiều người bị loại ngay vì không đủ thể lực, thị lực, có người gần tới đích thì bị loại do không giữ được thăng bằng khi ngồi trên ghế xoay.

“Khi đó, tôi thầm nhủ, khám cho biết chứ dễ gì trúng, không khéo mình bị loại từ “vòng gửi xe”. May mắn là tôi đều vượt qua các mục khám nhẹ nhàng như không; kể cả những bài test khó nhất của y học hàng không như kiểm tra trí nhớ, độ nhanh nhạy của cá nhân bằng thuật toán tư duy logic hay ngồi ghế xoay nhiều vòng sau đó nhắm mắt bước đi theo một đường thẳng”, Đại úy Quang hồi tưởng lại.

Gia đình và giáo viên chúc mừng Nguyễn Hoàng Hải Quang sau chuyến bay đơn đầu tiên thành công, ngày 21/4/2016.

Tưởng chừng đã êm xuôi, song một sự cố xảy ra khiến Quang suýt bị loại vì lý do lãng xẹt. Số là khi vào phòng khám thị lực, lúc che mắt trái để mắt phải đọc các chữ cái trên tấm bảng đằng xa, vô tình Quang đè chặt vào nhãn cầu quá mức, nên khi đổi qua kiểm tra mắt trái thì mắt hoa lên không đọc được gì. Lúc đó bác sĩ cho ra ngoài và gọi người tiếp theo vào khám.

“Ngỡ bị loại vì lý do ngớ ngẩn ấy, tôi buồn muốn khóc. 15 phút sau, bác sĩ gọi vào kiểm tra lại thì tôi đã hoàn thành bài test này, các vòng khám sau cũng đều suôn sẻ. Khi biết tin mình là người duy nhất trúng tuyển, tôi mừng rơn, gọi điện báo ngay cho gia đình và cô bạn thân cùng lớp. Sau đó tôi ôn tập, thi vào Trường Sĩ quan Không quân học chuyên ngành lái máy bay quân sự”, Đại úy Quang tâm sự.

Đang là học viên năm thứ 3 tại Trường Sĩ quan Không quân, Đại úy Quang có chuyến bay đơn đầu tiên vào ngày 21/4/2016. Hôm đó, đơn vị tổ chức bay thả đơn cho 4 phi công trên máy bay Yak-52 với bài bay cất hạ cánh bay vòng kín, Quang được giao nhiệm vụ thả đơn đầu tiên.

Lần đầu tiên một mình ngồi trên buồng lái không có giáo viên bay kèm, anh khá lo lắng và hồi hộp. Song khi lăn bánh ra đường băng, đối chuẩn dừng chờ cất cánh, được sự động viên của chỉ huy bay qua thông thoại, anh thấy vững dạ hơn.

Đại úy Nguyễn Hoàng Hải Quang tham gia hội thi của đơn vị.

Đại uý Nguyễn Hoàng Hải Quang tại căn cứ của Trung đoàn 925 sau một ban bay trong tháng 2/2025.

“Sau hơn 30 phút bay lượn trên bầu trời, tôi được lệnh hạ cánh. Khi về bãi đỗ, vừa xuống máy bay thì chỉ huy, đồng đội vây quanh tặng hoa chúc mừng. Bất ngờ hơn cả là ba má và cô ruột tôi cũng có mặt ở sân bay lúc đó. Nhìn thấy người thân, tôi chạy lại ôm chầm mọi người và vui sướng nói: “Con thành công rồi, ba má ơi”. Thì ra nghe tin tôi chuẩn bị bay đơn, ba má cùng cô đã bắt xe khách từ Quảng Nam vào, sợ tôi bị phân tâm nên đợi bay xong thì mọi người mới ra gặp mặt”, Đại úy Quang kể.

Sau lần thả đơn thành công đó, Quang được tiếp tục đào tạo bay đề cương trên máy bay có tính năng, tốc độ cao hơn là máy bay phản lực tốc độ cận âm L-39. Anh tốt nghiệp vào năm 2019 với quân hàm trung úy rồi về Trung đoàn Không quân 925, thực hiện nhiệm vụ trên dòng tiêm kích đa năng Su-27.

Hơn 5 năm gắn bó với trung đoàn, anh đã thực hành bay hơn 300 chuyến với các loại hình như bay khí tượng phức tạp, bay đêm, bay biển, làm nhiệm vụ trực ban tiêm kích phòng không cấp 2 ban ngày, ban đêm.

Đồng thời, anh cũng tham gia hội thi, hội thao các cấp; tham gia bắn, ném bom đạn thật mục tiêu mặt đất tại Trường bắn TB2 (Bình Định), mục tiêu mặt biển tại Trường bắn TB5 (Bà Rịa – Vũng Tàu) và các cuộc diễn tập quan trọng…

Đại úy Nguyễn Hoàng Hải Quang (bên phải) cùng đồng đội rút kinh nghiệm sau chuyến bay.

Đại úy Nguyễn Hoàng Hải Quang cùng đồng đội trao đổi về một bài bay khó.

“Với phi công quân sự, để bay được và thực hiện nhiệm vụ thì phải huấn luyện, luyện tập suốt cả quá trình công tác, không được để giãn cách. Ở mỗi bài bay, sau khi huấn luyện xong chỉ có giá trị trong một thời gian nhất định. Chính vì thế, để đảm bảo kỹ thuật lái liên tục, chống giãn cách và nâng cao kỹ thuật lái cho phi công, đơn vị phải tổ chức huấn luyện thường xuyên với nhiều bài bay”, Đại úy Quang chia sẻ.

Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2024: Vững chí tiên phong trong kỷ nguyên vươn mình

05/03/2025

Báo Tiền Phong tổ chức tọa đàm giao lưu với các đề cử Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2024

04/03/2025

Chuyện ‘học thêm’ và ‘tự học’ của 3 đề cử Giải thưởng Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2024

04/03/2025

Nội dung: Nguyễn Minh – Hữu Lệ | Đồ họa: Kiều Tú