Giành huy chương vàng Olympic toán quốc tế, Cấn Trần Thành Trung chọn lối đi ‘ngược’ khi quyết định trở về Việt Nam làm giảng viên sau khi hoàn thành chương trình tiến sĩ tại Mỹ.
ĐƯỢC TỰ CHỦ HỌC THUẬT VÀ CƠ HỘI ĐỂ CỐNG HIẾN
Tiến sĩ Cấn Trần Thành Trung (29 tuổi) là một trong những ứng viên trúng tuyển vào chương trình VNU350 thu hút nhà khoa học trẻ xuất sắc và nhà khoa học đầu ngành của Đại học Quốc gia TP.HCM.
Với nhiều người, quyết định này có thể hơi khó hiểu. Nhưng với Thành Trung, đơn giản vì điều quan trọng nhất với anh chỉ là được làm công việc phục vụ học sinh, sinh viên yêu thích toán học. “Nếu so sánh về thu nhập thì vị trí giảng viên này có thể thấp hơn nhiều lần so với đề nghị làm việc khác mình từng nhận được”, anh phân tích và nói: “Yếu tố tài chính không nằm trong số những việc khiến mình suy nghĩ nhiều. Ngược lại, mình còn thấy thật may mắn khi được nhận mức đãi ngộ như những giảng viên làm việc lâu năm hơn; được làm chủ các nghiên cứu của chính mình, tham gia các dự án hợp tác quốc tế lớn, tự do xây dựng các nhóm nghiên cứu. Tự chủ học thuật và cơ hội để cống hiến là điều mình mong đợi nhiều nhất trong lựa chọn này”.
Là cựu học sinh lớp chuyên toán Trường phổ thông Năng khiếu, Thành Trung giành huy chương vàng Olympic toán quốc tế năm 2013 tại Colombia. Sau đó anh theo học Đại học Duke (Mỹ) với học bổng toàn phần và tốt nghiệp thủ khoa ngành toán vào năm 2018, trước khi làm nghiên cứu sinh tại Viện Công nghệ California (Caltech, Mỹ). Theo bảng xếp hạng US News, Duke và Caltech lần lượt ở vị trí thứ 7 và 10 đại học hàng đầu nước Mỹ. Theo bảng xếp hạng THE 2024, Caltech xếp thứ 7 các trường đại học tốt nhất thế giới.
Chia sẻ về thời điểm đưa ra quyết định này, Thành Trung cho biết mọi việc diễn ra một cách nhanh chóng. Bởi từ khi còn học đại học, chàng sinh viên ngành toán đã ấp ủ hoài bão về nước sau khi học xong. Tháng 6.2024, khi nhận được lời mời của doanh nghiệp Mỹ, Trung đọc thấy thông tin từ chương trình VNU350. “Nghĩ tới lựa chọn của những người đi trước như Giáo sư Võ Văn Tới, mình quyết định nộp hồ sơ. Rồi tháng 9 mình chính thức là giảng viên tại bộ môn công nghệ tri thức, Khoa Công nghệ thông tin Trường ĐH Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia TP.HCM)”, Trung kể lại.
Nhìn lại quyết định của bản thân, giảng viên trẻ này bày tỏ: “Mình khá bất ngờ khi có nhiều người quan tâm tới sự trở về này. Rồi thì mình biết, mình đã trở thành cá nhân hy hữu trong số những người đoạt huy chương vàng toán quốc tế chọn trở về sau khi hoàn thành việc học”.
DÙNG HỌC BỔNG CHO HOẠT ĐỘNG TRẠI HÈ TOÁN
Đây không phải lần đầu tiên chủ nhân huy chương vàng toán quốc tế không xem điều kiện vật chất là ưu tiên trong lựa chọn của mình. Từ năm 2016, khi đang học năm 2 Đại học Duke, Thành Trung đã quyết định dùng số tiền học bổng của bản thân để sáng lập Trại hè toán học và ứng dụng PiMA cho học sinh THPT cả nước. Lý giải quyết định này, Trung nói: “Dù yêu thích toán nhưng đến khi học đại học, mình vẫn băn khoăn không biết học toán để làm gì, cho đến khi ứng dụng toán vào các dự án thực tế. Với trại hè toán học này, mình mong có thể làm cầu nối để học sinh Việt Nam thấy được vai trò hữu ích của toán trong đời sống”.
Trong 2 năm đầu tiên, trại hè được hoạt động bằng học bổng của cá nhân chàng sinh viên ngành toán. Các năm sau đó, hoạt động tình nguyện này nhận được sự quan tâm của các nhà tài trợ. Chương trình nhằm giới thiệu toán ứng dụng hiện đại cho học sinh THPT và rèn luyện những kỹ năng mềm như làm việc nhóm, nghiên cứu, lập trình.
“Một động lực lớn để duy trì hoạt động này là mỗi năm luôn có những học sinh đặc biệt đến với toán học. Sau 8 năm tổ chức, nhiều trại sinh của PiMA đã rất thành đạt, hiện đang làm việc tại các công ty công nghệ hàng đầu hoặc là nghiên cứu sinh ở các đại học lớn trên thế giới. Mình mong muốn có thể phát triển trại hè thành một dự án xã hội bền vững”, Thành Trung cho hay.
PHÁT TRIỂN TOÁN HỌC Ở VIỆT NAM LÀ TRÁCH NHIỆM VÀ MỤC TIÊU LỚN NHẤT
“Năng khiếu toán học gần như là một món quà khi gia đình không có ai theo con đường này. Nhờ toán học và cộng đồng mà mình nhận được rất nhiều cơ hội để phát triển bản thân. Do đó, đối với mình, cống hiến để phát triển toán học ở Việt Nam là trách nhiệm và mục tiêu lớn nhất trong thời gian sắp tới”, Thành Trung chia sẻ.
Chia sẻ dự định sắp tới, Thành Trung cho biết sẽ tập trung vào công việc giảng dạy và nghiên cứu. Ngoài việc xây dựng các khóa học mới cho sinh viên công nghệ thông tin, anh còn được giao nhiệm vụ xây dựng nhóm nghiên cứu tại trường. “Khi đứng lớp, chia sẻ những điều bổ ích về toán mình học được với bạn trẻ, luôn khiến mình hạnh phúc. Dạy học là một quá trình tương tác hai chiều, mình chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm nhưng cũng học lại từ các bạn nhiều điều mới mẻ”, tiến sĩ trẻ nói về công việc giảng dạy.
Yếu tố tạo nên thành công: Sự đam mê và cộng đồng tốt
Nói về toán ứng dụng, tiến sĩ Viện Công nghệ California trăn trở: “Khi làm nghiên cứu sinh, mình đã trải nghiệm định hướng nghiên cứu về lý thuyết số. Lý thuyết này dù đẹp, dù sâu sắc nhưng rất ít người có thể hiểu được nó. Thời gian tới, mình sẽ trở lại với các nghiên cứu về toán ứng dụng để gần gũi hơn với cuộc sống”.
Dẫn chứng sự đam mê và cộng đồng tốt sẽ tạo nên thành công, Thành Trung lấy ví dụ từ bản thân mình. Sinh ra trong gia đình không có người chuyên sâu về lĩnh vực toán khi bố là công nhân viên quốc phòng, mẹ là kỹ sư điện lạnh. Nhưng từ nhỏ, anh đã sớm bộc lộ năng khiếu và đam mê toán học. Trước khi sở hữu huy chương vàng Olympic toán quốc tế, anh từng giành giải cao khi thi năng khiếu toán lớp 5, thi học sinh giỏi thành phố lớp 9, giải nhì quốc gia lớp 11, giải ba thành phố; huy chương vàng Olympic 30.4 của thành phố, được đặc cách giải nhất toán thành phố lớp 12…
Nguồn: https://thanhnien.vn/loi-di-nguoc-cua-huy-chuong-vang-olympic-toan-quoc-te-18525010314263443.htm