Phí tăng vọt gấp đôi
Ngày 4.2, trên trang mạng xã hội có tên H.L rao: “Đổi tiền đến 30 tết, càng cận tết phí càng cao”. Ông H.L cung cấp bảng phí đổi tiền mới lì xì tăng cao ở một số mệnh giá so với cách đây 2 tuần. Các loại mệnh giá 1.000 đồng tăng từ 10 lên 20%, tiền mệnh giá 20.000 đồng tăng từ 6 – 8% lên 15 – 20%, tiền mệnh giá 50.000 đồng tăng từ 7 lên 8%… mức phí tăng mạnh gấp đôi, gấp ba trước đó. Các mệnh giá khác như 2.000 đồng, 5.000 đồng, 100.000 đồng, 200.000 đồng vẫn giữ nguyên phí đổi tương ứng 10%, 4% và 3%.
Trên diễn đàn đổi tiền tại TP.Thủ Đức (TP.HCM), một người tên L.D rao có 4 tép (mỗi tép là 100 tờ tiền) loại mệnh giá 20.000 đồng và 3 tép loại mệnh giá 100.000 đồng đổi cùng mức phí 5% để “đi nhanh” (giao dịch nhanh). Như vậy, để đổi tổng cộng 38 triệu đồng tiền mới, khách hàng mất 1,9 triệu đồng tiền phí.
Phí đổi tiền mới tăng
So với các năm trước, mỗi mệnh giá tăng phí từ 1 – 10%. Đặc điểm thị trường năm nay là phí đổi tiền mệnh giá 20.000 đồng chạy loạn xạ. Một người tên H.N báo phí đổi tiền 20.000 đồng có phí là 13%, tiền 100.000 đồng có phí 3%, có chỗ thì báo phí 20%, chỗ 15%, chỗ 13%. Một số ngân hàng cho biết tiền mệnh giá mới 20.000 đồng năm nay rất ít, nhiều người không đổi được dù chỉ 1 tép. Trong khi những tiền mệnh giá lớn như 100.000 đồng, 200.000 đồng có từ sớm. Những loại mệnh giá 10.000 đồng, 50.000 đồng xuất hiện nhiều hơn vào những tuần gần đây.
Trên một số trang mạng xã hội, hy hữu một số người rao đổi vài ngàn tờ tiền mệnh giá 200 đồng nhưng đa phần là tiền cũ. Phí đổi tờ 200 đồng cũng có giá trên trời. Cụ thể, với khối lượng gần 5.000 tờ tiền 200 đồng có mức giá cả lô 1,4 triệu đồng, cao hơn giá trị thật 400.000 đồng, tương đương 40%. Những điểm đổi tiền đa phần thông tin sẽ giao miễn phí nếu ở gần địa chỉ, còn không sẽ đặt grab giao có phí.
Ngoài các tờ tiền mới, các loại tờ tiền có hình rồng của các nước hay tiền lưu niệm có họa tiết hình rồng cũng tăng phí đến chóng mặt. Tiền mệnh giá 100 của Macao có hình rồng có giá 150.000 đồng/10 tờ (cách đây 2 tuần vào khoảng 400.000 đồng/100 tờ); cặp tiền xu vàng – bạc có hình rồng của Úc tăng giá từ 60.000 đồng/cặp lên 90.000 đồng/cặp, có nơi bán 150.000 đồng/cặp; tiền rồng Bhutan 1 Ngutrum combo 5 tờ có giá 150.000 đồng, 10 tờ có giá 250.000 đồng, 20 tờ có giá 450.000 đồng…
Riêng đối với ngoại tệ mệnh giá 2 USD thường được thị trường ưa chuộng những năm gần đây lại có mức phí giảm vào những ngày cận tết, từ 60.000 đồng/tờ xuống 55.000 đồng/tờ. Tuy nhiên, loại mệnh giá 2 USD được các dịch vụ biến hóa khá phong phú, đa dạng, chẳng hạn như tờ tiền được chế tác mạ phủ vàng 3D hình con rồng bên trái phải tờ tiền để kỷ niệm dịp tết năm mới Giáp Thìn sắp đến. Trọn bộ sản phẩm gồm tờ tiền 2 USD rồng vàng 3D và hồng bao đỏ lì xì có giá 135.000 đồng/bộ.
Cẩn thận lừa đảo
Ông Nguyễn Đức Lệnh – Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh TP.HCM cho biết nhu cầu thanh toán, lưu thông hàng hóa – tiền tệ trong dịp cuối năm thường tăng cao, đây là tính quy luật khách quan, các tổ chức tín dụng tăng cường công tác thanh toán; công tác tiền tệ – kho quỹ, đảm bảo đáp ứng nhu cầu tiền mặt về cả số lượng, cơ cấu và chất lượng tiền cho lưu thông hàng hóa, tiền tệ. Đồng thời thông qua nghiệp vụ thu chi tiền mặt thực hiện nâng cao chất lượng tiền cho lưu thông; thu đổi và tuyển lựa tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông.
Ông Lệnh nhấn mạnh, chỉ có NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố và các tổ chức tín dụng mới được phép thu đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông. Vì vậy, mọi hành vi thu, đổi tiền mới, tiền lẻ của cá nhân, tổ chức khác nhằm hưởng chênh lệch; rao đổi tiền trên mạng không được phép, đều vi phạm quy định pháp luật và phải được ngăn chặn, xử lý nghiêm minh. NHNN mong rằng các cơ quan ban ngành liên quan, phản ánh, thông tin kịp thời để ngăn chặn và xử lý kịp thời. Đồng thời thông tin cho người dân biết để nhận thức đầy đủ về chính sách cũng như phòng ngừa rủi ro pháp luật phát sinh liên quan.
Agribank vừa đưa ra cảnh báo những ngày cận tết, các hoạt động trao đổi tiền lẻ, tiền mới càng trở nên rầm rộ hơn bởi truyền thống lì xì tiền mới. Lợi dụng nhu cầu này, trên mạng xã hội đã xuất hiện nhiều dịch vụ đổi tiền với lời mời chào hấp dẫn như “phí đổi thấp”, “cam kết tiền thật”, “tiền nguyên seri”… khiến không ít người rơi vào tình cảnh “tiền mất tật mang”.
Agribank đưa ra những cảnh báo về hình thức lừa đảo đổi tiền mới hiện nay được “chào hàng” tràn lan trên các trang website, Facebook, Zalo, TikTok… Tùy vào số lượng và mệnh giá tiền, phí đổi sẽ khác nhau. Người dùng sẽ được giao hàng tận nơi, trên phạm vi toàn quốc. Ngoài dịch vụ đổi tiền mới, tiền lẻ, các địa chỉ trên còn quảng cáo đổi cả các đồng tiền hiếm với giá trị gấp nhiều lần mệnh giá thực tế. Với những tờ tiền có số seri đẹp, giá bán có thể lên tới hàng triệu đồng.
Bên cạnh việc phải chịu thêm phí đổi tiền, đã có không ít trường hợp người dùng chỉ nhận về cọc tiền giả, tiền bị rút ruột, không đúng seri lẫn tiền cũ nát, thậm chí có người đã mất toàn bộ số tiền cọc trước và bị cắt liên lạc… Agribank khuyến cáo người dân, khách hàng không đứng ra đổi tiền bất hợp pháp; chủ động phòng, tránh âm mưu, thủ đoạn của các đối tượng lợi dụng hoạt động đổi tiền nhằm mục đích trục lợi, lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo Nghị định 88/2019 của Chính phủ quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng, bất kỳ hành vi đổi tiền mới, tiền lẻ nhằm hưởng phần trăm chênh lệch, đổi tiền thu lời đều là hành vi trái pháp luật và có thể bị xử phạt từ 20 đến 40 triệu đồng. Mức phạt trên áp dụng với cá nhân, còn với tổ chức sẽ tăng nặng gấp 2 lần.
