Lộ tham vọng khủng tái vũ trang châu Âu để tìm kiếm hòa bình bằng sức mạnh, lên kế hoạch hậu thuẫn Ukraine

Từ trái qua phải: Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen xuất hiện cùng nhau trước khi bước vào Hội nghị thượng đỉnh đặc biệt của EU ngày 6/3 ở Brussels, Bỉ. (Nguồn: DPA)

Hội nghị có sự tham gia của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen.

Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump có những điều chỉnh lớn trong chính sách đối ngoại, bao gồm việc khôi phục quan hệ ngoại giao với Nga, tạm ngừng viện trợ quân sự cho Ukraine và làm suy yếu sự gắn kết của liên minh xuyên Đại Tây Dương, đặt châu Âu trước nhiều thách thức.

Dự án khổng lồ cho châu Âu

Phát biểu khai mạc hội nghị, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen nhấn mạnh rằng châu Âu và Ukraine đang ở vào một “thời điểm quyết định”. Bà cho rằng châu Âu đang đối mặt với “mối đe dọa hiển hiện” từ bên ngoài, đòi hỏi lục địa này phải có khả năng tự bảo vệ và phòng thủ trong mọi tình huống.

Theo Hãng thông tấn TASS, Chủ tịch EC đã công bố một dự án quy mô lớn mang tên “Kế hoạch tái vũ trang châu Âu”. Kế hoạch này bao gồm việc cung cấp các khoản vay từ EU, nới lỏng quy định ngân sách và huy động vốn từ khu vực tư nhân, giúp các quốc gia thành viên có thể tiếp cận khoản vay lên tới 800 tỷ Euro (khoảng 865 tỷ USD).

Bà von der Leyen nhấn mạnh, kế hoạch này sẽ tạo điều kiện tài chính để các quốc gia thành viên đầu tư vào quốc phòng. Đồng thời, nó cũng cho phép họ rót vốn vào ngành công nghiệp quốc phòng của Ukraine hoặc mua sắm thiết bị quân sự để chuyển trực tiếp cho Kiev.

Theo bà, mục tiêu của kế hoạch là đạt được hòa bình ở Ukraine thông qua sức mạnh. Đây được coi là một nỗ lực chưa từng có, và các nhà lãnh đạo châu Âu đã thể hiện sự sẵn sàng cam kết thực hiện.

Trở thành ‘chiếc ô’ cho Ukraine

Việc hỗ trợ Ukraine cũng là một trong những chủ đề chính được các nhà lãnh đạo châu Âu thảo luận tại Hội nghị thượng đỉnh đặc biệt của EU.

Phát biểu trong cuộc gặp báo chí trước hội nghị cùng Tổng thống Zelensky và bà von der Leyen, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa một lần nữa cam kết rằng, EU đã, đang và sẽ tiếp tục sát cánh cùng Ukraine cho đến khi các cuộc hòa đàm diễn ra và sau đó là quá trình Kiev gia nhập EU.

Trong khi đó, bà von der Leyen cho rằng, EU cần cung cấp cho Ukraine các phương tiện cần thiết, vì một nền hòa bình công bằng và bền vững. Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng tại khu vực, tuyên bố của Chủ tịch EC một lần nữa tái khẳng định cam kết của EU trong việc ủng hộ Kiev.

Một trong những sáng kiến quan trọng được 27 nguyên thủ quốc gia và chính phủ EU thảo luận là việc thành lập một “liên minh tình nguyện”, bao gồm các nước thành viên trong khối và cả các đối tác bên ngoài, tập trung vào việc thiết lập các cam kết an ninh bền vững cho Ukraine, đặc biệt trong trường hợp Kiev đạt được thỏa thuận hòa bình công bằng và lâu dài với Moscow.

Các nước châu Âu sẽ đưa ra những bảo đảm hỗ trợ cụ thể về quân sự, tài chính, cũng như các biện pháp ổn định khu vực trong dài hạn. Hiện tại, các cuộc thảo luận sơ bộ về quy mô và mức độ tham gia của EU trong liên minh đang được tiến hành.

Theo một số nguồn tin ngoại giao, Chủ tịch EC von der Leyen, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Costa và Đại diện cấp cao của EU về chính sách an ninh và đối ngoại Kaja Kallas sẽ có cuộc họp quan trọng vào ngày 7/3 để đánh giá kết quả của Hội nghị thượng đỉnh và bàn về việc mở rộng liên minh với sự tham gia của các đồng minh chiến lược như Anh, Thổ Nhĩ Kỳ, Na Uy và Iceland.