Lo tăng thuế, doanh nghiệp dệt may tranh thủ “chạy nước rút”

Khởi đầu thuận lợi

Mặc dù mất gần 10 ngày nghỉ Tết Nguyên đán nhưng kết quả sản xuất kinh doanh tháng 1/2025 của Tập đoàn Dệt may Việt Nam khá tốt, tăng trưởng 14% so với cùng kỳ.

Doanh nghiệp sợi thuộc tập đoàn về cơ bản đã có đơn hàng cho sản xuất, nhiều đơn vị đã có lợi nhuận trở lại khi sản xuất các sản phẩm sợi đặc thù cho thị trường ngách. Với ngành may, hầu hết các đơn vị trong tập đoàn đã có đủ đơn hàng sản xuất tới hết tháng 6/2025 và đang tiếp tục đàm phán ký kết các đơn hàng trong quý 3/2025.

Hiện một số doanh nghiệp dệt may đã có đơn hàng đến hết tháng 6/2025. Ảnh: Cấn Dũng

Tuy nhiên, khách hàng còn thận trọng khi các chính sách về thuế quan của Mỹ có thể ảnh hưởng nhiều tới chuỗi cung ứng. Về vấn đề này, tại Hội thảo chuyên đề tháng 2/2025, ông Hoàng Mạnh Cầm – Phó Chánh Văn phòng HĐQT Tập đoàn Dệt may Việt Nam phân tích, hiện tại các biện pháp thuế quan mới của Mỹ chưa nhắm vào Việt Nam và ngành dệt may cũng chưa thuộc diện bị đánh thuế bổ sung. Năng lực sản xuất của ngành dệt may Mỹ rất nhỏ (hiện chỉ đáp ứng 3% nhu cầu nội địa) nên vẫn phụ thuộc rất lớn vào nhập khẩu.

Dữ liệu cũng cho thấy, xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam sang Mỹ vẫn tăng trưởng tốt, vẫn có khả năng tăng thị phần. Tuy nhiên, Mỹ có thể siết chặt kiểm soát các nhà xuất khẩu nhằm đảm bảo tính tuân thủ các quy định về nguồn gốc xuất xứ của đạo luật chống lao động cưỡng bức người Ngô Duy Nhĩ của Mỹ.

Đại diện Dệt May Huế, Dệt May Hòa Thọ, Dệt May miền Nam cũng chung nhận định, thị trường ngành may có những tín hiệu phục hồi trong 6 tháng đầu năm nhưng từ quý 3/2025 có dấu hiệu chững lại vì khách hàng còn đang nghe ngóng tác động từ các chính sách thuế của Mỹ đối với nền kinh tế.

Cùng với đó, 6 tháng đầu năm 2025 hầu hết các đơn hàng dịch chuyển sang Việt Nam đều là những đơn hàng có tính kỹ thuật cao, quy mô nhỏ, kể cả hàng dệt kim nhưng các yêu cầu về đặc tính kỹ thuật cao hơn so với dệt kim thông thường số lượng lớn. Do đó, các đơn vị đều tận dụng tối đa các cơ hội của thị trường để sản xuất hàng FOB, gia tăng lợi nhuận. Tuy nhiên, nửa cuối năm 2025, nếu như các tác động của chính sách thuế rõ ràng hơn, thì có thể sẽ phải chuẩn bị các phương án sản xuất gia công để giảm thiểu rủi ro về nguồn gốc xuất xứ khi xuất khẩu sang thị trường Mỹ.

Tận dụng cơ hội tăng tốc sản xuất

Trước hiện trạng đã được phân tích, lãnh đạo Tập đoàn Dệt may Việt Nam cho rằng, các doanh nghiệp tận dụng tối đa cơ hội từ thị trường trong 6 tháng đầu năm để tăng trưởng doanh thu và kim ngạch xuất khẩu khi các chính sách thương mại chưa xảy ra. Từ đó, hiện thực hóa kết quả sản xuất kinh doanh năm 2025 nhanh nhất khi thị trường còn dồi dào đơn hàng, tập trung vào việc đàm phán các đơn hàng có thời gian giao hàng nhanh, không xử lý đơn hàng theo nguyên tắc thông thường.

Ông Vũ Đức Giang-Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam

Có các biện pháp đàm phán đối với các đơn hàng FOB, làm rõ nguyên tắc trong các hợp đồng đàm phán đối với trường hợp giao hàng sau tháng 6/2025 về nguồn gốc xuất xứ của nguyên phụ liệu, cũng như cam kết đồng hành của các nhà mua hàng đối với nhà sản xuất.

Năm 2025 được dự đoán là năm có tốc độ phá giá đồng Việt Nam cao, điều này sẽ có lợi đối với các đơn vị xuất khẩu, nhưng với đơn vị có tỷ trọng nhập siêu nguồn nguyên phụ liệu hay đầu tư chiều sâu cho máy móc thiết bị… cần nghiên cứu kỹ khi có sự chênh lệch tỷ giá hối đoái.

Sự thận trọng của doanh nghiệp dệt may trong nước là không thừa, với khoảng 80% sản lượng dành cho xuất khẩu, mỗi biến động nhỏ của thị trường thế giới đều có thể tác động đến ngành.

Nhìn lại năm 2024 vừa qua, nửa cuối năm, biến động tại Bangladesh khiến một lượng lớn đơn hàng đổ về Việt Nam. Nói như ông Vũ Đức Giang – Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam, dù là đơn hàng cơ bản, giá không cao nhưng số lượng lớn đã “cứu cánh” cho không ít doanh nghiệp thiếu đơn hàng. Cũng đồng thời là nhân tố thúc đẩy ngành tăng trưởng năm vừa qua.

Dù nhiều chuyên gia, doanh nghiệp vẫn nghiêng về khả năng ngành dệt may Việt Nam chưa chịu tác động ngay từ chính sách thuế, cũng chưa ngã ngũ về việc thuế nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam sẽ tăng nhưng sự cẩn thận của doanh nghiệp sẽ không thừa.

Bên cạnh đó, dung lượng thị trường dệt may thế giới năm nay cũng được dự báo chưa có chuyển biến rõ rệt, do vậy chắt chiu từng cơ hội vẫn là hướng doanh nghiệp ưu tiên.