Bên cạnh những lợi ích mà Trí tuệ nhân tạo (AI) mang lại, cũng có những mối quan tâm về cách giới trẻ tương tác với công nghệ này.
 |
| Biểu tượng của Công ty trí tuệ nhân tạo OpenAI trên màn hình điện thoại và máy tính. (Nguồn: AFP) |
Giới trẻ ngày nay không chỉ sử dụng Trí tuệ nhân tạo cho học tập và giải trí mà còn xem nó như một người bạn để trò chuyện và chia sẻ, song điều này làm dấy lên mối quan tâm về an toàn trực tuyến.
Trong thời đại công nghệ số phát triển như vũ bão, Trí tuệ nhân tạo (AI) đang dần trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của giới trẻ. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà AI mang lại, cũng có những mối quan tâm về cách giới trẻ tương tác với công nghệ này.
Các cuộc khảo sát gần đây cho thấy một thực tế đáng ngạc nhiên: giới trẻ không chỉ sử dụng AI cho mục đích học tập hay giải trí mà còn xem công nghệ này như một người bạn để trò chuyện và chia sẻ.
Tại Bỉ, khảo sát #Génération 2024 và Apentaartjaren cho thấy, 57% học sinh trung học ở Wallonie-Bruxelles và 66% ở Flanders đã từng sử dụng các ứng dụng hoặc trang web dựa trên AI.
Động lực chính của họ bao gồm tìm kiếm thông tin, khám phá công nghệ mới và hỗ trợ học tập. Đáng chú ý, 10% học sinh trung học ở Wallonie-Bruxelles và 20% ở Flanders sử dụng AI để trò chuyện với “bạn ảo” – những chatbot như MyIA trên Snapchat hay ChatGPT. Điều này cho thấy AI đang dần thay thế vai trò của bạn bè, người thân trong việc chia sẻ cảm xúc và giải quyết vấn đề của giới trẻ.
Việc sử dụng AI mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng tiềm ẩn không ít rủi ro. Các thuật toán AI có thể chứa đựng những thiên kiến, dẫn đến những thông tin sai lệch và định kiến xã hội. Hơn nữa, việc thu thập dữ liệu cá nhân có thể gây xâm phạm quyền riêng tư và thậm chí ảnh hưởng đến sự an toàn của người dùng.
Đặc biệt, đối với những em cảm thấy cô đơn hoặc bị cô lập, AI có thể trở thành một “phao cứu sinh” ảo, nhưng điều này cũng có thể dẫn đến những hệ lụy tiêu cực. Liên minh Betternet (Trung tâm Bỉ vì một Internet an toàn hơn bao gồm ChildFocus, Média Animation, Hội đồng cấp cao về giáo dục truyền thông và Mediawijs) nhấn mạnh:”AI không thể thay thế được sự lắng nghe và hỗ trợ từ con người”.
Trong bối cảnh đó, giáo dục về truyền thông đóng vai trò then chốt. Betternet kêu gọi các bậc phụ huynh và nhà trường tăng cường giáo dục cho giới trẻ về cách sử dụng AI một cách an toàn và có trách nhiệm.
Điều này bao gồm việc trang bị cho các em kiến thức về AI, phát triển tư duy phản biện để nhận biết các rủi ro tiềm ẩn và khuyến khích các em tìm kiếm sự hỗ trợ từ những người xung quanh khi gặp khó khăn.
Ngoài ra, việc duy trì một cuộc trò chuyện cởi mở giữa cha mẹ và con cái về việc sử dụng các công cụ kỹ thuật số cũng rất quan trọng. Cha mẹ nên quan tâm đến các hoạt động trực tuyến của con mình, đồng thời cung cấp cho các em những thông tin và nguồn lực cần thiết để bảo vệ bản thân trên không gian mạng.
Sự gia tăng trong việc sử dụng AI như một “người bạn” ảo là một vấn đề đáng lo ngại, nhưng cũng là cơ hội để hiểu rõ hơn về nhu cầu và tâm lý của giới trẻ trong thời đại số.
Việc tăng cường giáo dục, khuyến khích đối thoại và xây dựng một môi trường hỗ trợ lẫn nhau có thể sẽ giúp giới trẻ tận dụng tối đa lợi ích của AI, đồng thời giảm thiểu những rủi ro tiềm ẩn.
