Lính Ukraine cho biết hầm chỉ huy phòng không Kharkov vốn có khả năng chống chịu vụ nổ hạt nhân, nhưng nó đã khuất phục trước hai quả tên lửa Kalibr của Nga.
Phim tài liệu do nhà báo Ukraine Dmytro Komarov công chiếu hồi tuần trước cho thấy những gì còn lại của sở chỉ huy phòng không tỉnh Kharkov, một trong những mục tiêu đầu tiên bị quân đội Nga tập kích trong ngày mở màn chiến dịch tại nước láng giềng.
Giới chuyên gia quân sự phương Tây nhận định đòn không kích quy mô lớn mở màn chiến dịch của Nga không đạt hiệu quả, do các đơn vị Ukraine đã phân tán lực lượng và cơ động đến những khu vực dự bị từ trước.
Tuy nhiên, một trong những ngoại lệ là sở chỉ huy phòng không của tỉnh Kharkov. 5h15 ngày 24/2/2022, một tên lửa hành trình Kalibr của Nga lao xuống bãi cỏ bên ngoài một căn cứ tại Kharkov và phát nổ. Sức ép của nó phá thủng lớp đất dày nhiều mét và các khối bê tông kiên cố, làm sập một phần hầm ngầm bên dưới và khiến ít nhất 5 quân nhân tại sở chỉ huy thiệt mạng tại chỗ.
Hầm ngầm chỉ huy phòng không Kharkov bị Nga phá hủy hồi tháng 2/2022. Video: Dmytro Komarov
“Cuộc tấn công có độ chính xác tuyệt đối. Đối phương nắm rõ tọa độ hầm ngầm và lên kế hoạch hoàn hảo cho đòn đánh này, bởi công trình được xây từ thời Liên Xô. Lực lượng Nga nắm toàn bộ sơ đồ thiết kế hầm ngầm, nó đang nằm trong kho lưu trữ nào đó tại Moskva”, Vadym Syniavsky, sĩ quan phòng không tại Kharkov, thừa nhận.
Hầm ngầm từng được một đơn vị hạt nhân của quân đội Liên Xô sử dụng.
“Nó được thiết kế để chống chịu vụ nổ hạt nhân từ khoảng cách 5 km. Về lý thuyết, đầu đạn tên lửa hành trình không thể uy hiếp địa điểm này, nhưng hai quả tên lửa Kalibr cùng đánh vào một vị trí và dẫn tới kết cục như vậy. Một tên lửa khác lao xuống khu nhà chứa khí tài và phá hủy toàn bộ những gì trong đó”, Syniavsky nhớ lại.
Các sĩ quan Ukraine thừa nhận không thể phát hiện những tên lửa Kalibr đang lao đến vì lực lượng Nga tận dụng triệt để ưu thế tác chiến điện tử. “Toàn bộ màn hiển thị radar đều trắng xóa, chúng tôi gần như không thấy gì”, Syniavsky cho hay.
Tướng Serhii Melnyk, chỉ huy lực lượng phòng vệ Kharkov, tiết lộ 90% hệ thống phòng không tại tỉnh này đã bị xóa sổ trong những giờ đầu xung đột. “Tôi gọi cho chỉ huy Lữ đoàn Tên lửa phòng không số 302 để hỏi tại sao các trận địa không khai hỏa. Ông ấy đáp rằng ‘gần như toàn bộ lữ đoàn đã bị hủy diệt'”, tướng Melnyk cho hay.
Justin Bronk, nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI), cho rằng đòn tập kích bằng tên lửa Kalibr nhằm vào sở chỉ huy phòng không Kharkov là bài học xương máu cho quân đội Ukraine, khiến họ nhanh chóng phân tán lực lượng và gây hàng loạt khó khăn cho đối phương, ngăn không quân Nga kiểm soát hoàn toàn bầu trời nước láng giềng.
Cục diện chiến sự Nga – Ukraine. Đồ họa: WP
Vũ Anh (Theo Forbes)
