Lễ hội Đền Bà Triệu sẽ diễn ra trong 4 ngày từ 20/3

Theo Sở VHTTDL Thanh Hóa, Lễ hội Đền Bà Triệu năm 2025, kỷ niệm 1.777 năm ngày mất Anh hùng dân tộc Triệu Thị Trinh (22/2 năm Mậu Thìn 248 – 22/2 năm Ất Tỵ 2025), được tổ chức quy mô cấp tỉnh, diễn ra từ ngày 20 đến 23/3 (tức từ ngày 21 đến 24/2 âm lịch) tại Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt đền Bà Triệu (thôn Phú Điền, xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc).

Trong đó, phần lễ gồm Lễ mộc dục, lễ trình cáo, tế lễ, lễ yên vị theo nghi thức cổ truyền, lễ dâng hương tại đền Bà Triệu ngày 21/3 (tức ngày 22/2 âm lịch năm Ất Tỵ).

Dâng hương tại lăng mộ Bà Triệu trên núi Tùng, lăng mộ ba ông tướng họ Lý dưới chân núi Tùng, đền Đệ Tứ, miếu Bàn Thề, đình làng Phú Điền ngày 20/3 (tức ngày 21/2 âm lịch năm Ất Tỵ).

Lễ hội Đền Bà Triệu năm 2025 sẽ chính thức khai mạc lúc 8 giờ, ngày 21/3 (tức ngày 22/2 âm lịch năm Ất Tỵ) theo nghi thức truyền thống, trang trọng, thành kính và tôn nghiêm.

Đáng chú ý, điểm nhấn của phần hội tại lễ khai mạc là chương trình nghệ thuật sân khấu hóa và nghi thức rước kiệu. Lễ rước kiệu được tổ chức theo nghi thức truyền thống, do nhân dân xã Triệu Lộc thực hiện rước kiệu từ Đền Bà Triệu về Đình Làng, miếu Bàn Thề, Lăng mộ Bà Triệu và thờ tại Đình làng Phú Điền, sau đó trở lại Đền Bà Triệu.

Ngoài phần lễ, trong lễ hội sẽ tổ chức trưng bày pano, ảnh giới thiệu về các di sản văn hóa xứ Thanh, di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt Bà Triệu – Lễ hội Đền Bà Triệu và các di tích tiêu biểu của huyện Hậu Lộc.

Bên cạnh đó sẽ diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, thể thao sôi nổi, hấp dẫn như: bóng chuyền hơi nam, nữ; trò chơi kéo co nữ; hội diễn văn nghệ quần chúng; nấu cơm thi…

Theo sử sách, năm 248, Triệu Thị Trinh (tức Bà Triệu) cùng người anh trai Triệu Quốc Đạt, một huyện lệnh có uy thế trong vùng, đã tập hợp nghĩa sĩ, chọn núi Nưa làm căn cứ để luyện tập võ nghệ, dấy binh khởi nghĩa, đánh đuổi quân Đông Ngô xâm lược.

Cuộc khởi nghĩa Bà Triệu sau đó thất bại, nữ tướng phải tuẫn tiết ở núi Tùng (xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc ngày nay) vào ngày 22/2 năm Mậu Thìn 248.

Cuộc khởi nghĩa đánh quân Đông Ngô xâm lược của Bà Triệu tuy thất bại nhưng đã tạo nên mốc son sáng chói trong lịch sử, thể hiện tinh thần bất khuất chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta.

Để tưởng nhớ công lao của Bà Triệu, người dân xã Triệu Lộc đã lập đền thờ, xây lăng mộ bà trên đỉnh núi Tùng, xây dựng đền thờ Bà Triệu trên núi Gai, dựng ngôi đình lớn ở giữa làng Phú Điền.

Qua các triều Lý, Trần, Lê, Nguyễn đều cho tu sửa đền miếu, ban sắc phong và quy định tế lễ với nghi thức quốc lễ.

Hằng năm, vào ngày giỗ Vua Bà (22.2 âm lịch), Nhân dân trong vùng và du khách đến dâng hương tại đền Bà Triệu, các điểm di tích và tổ chức nhiều nghi lễ, các hoạt động văn hóa, thể thao như rước kiệu Bà, trình tấu Chúc văn trên đền Bà.

Trong đó, nghi thức rước kiệu (hay còn gọi lễ rước bóng) là nghi thức đặc sắc, quan trọng và linh thiêng bậc nhất, thu hút đông đảo người dân, du khách tham dự. Điều đặc biệt khiến lễ rước kiệu trở nên độc đáo đó là hiện tượng “kiệu bay”.

Trải qua hơn 17 thế kỷ, Lễ hội Đền Bà Triệu là một trong những lễ hội lâu đời nhất, có sức lan tỏa sâu rộng nhất và giàu giá trị bậc nhất của xứ Thanh.

Năm 2014, Di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật đền Bà Triệu được công nhận Di tích quốc gia đặc biệt.