Lễ hội cầu ngư vạn đầm Xương Lý ở một làng chài Bình Định đón nhận Bằng chứng nhận đặc biệt này

Lễ hội cầu ngư vạn đầm Xương Lý, xã Nhơn Lý gắn liền với đời sống tinh thần và tín ngưỡng của cư dân vùng biển địa phương tôn thờ cá voi (cá Ông, thần Nam Hải – vị thần hộ mệnh của ngư dân), không chỉ mang ý nghĩa cầu mong mưa thuận gió hòa, tôm cá đầy khoang mà còn thể hiện tinh thần đoàn kết, gắn kết cộng đồng qua nhiều thế hệ.

Với bề dày lịch sử hơn 200 năm, lễ hội này đã chứng kiến và đồng hành cùng những thăng trầm của vùng đất Nhơn Lý từ những ngày đầu hình thành Trường Lăng vào năm 1815, đến khi chính thức được tổ chức tại vũng Nồm (đầm Xương Lý) vào năm 1839. Trải qua nhiều lần tái thiết, đặc biệt là sau năm 2014, Lễ hội cầu ngư vạn đầm Xương Lý được phục dựng đầy đủ, trở thành nét đẹp văn hóa đặc trưng của địa phương nói riêng, tỉnh Bình Định nói chung.

Với những giá trị văn hóa đặc sắc, Lễ hội cầu ngư vạn đầm Xương Lý đã được Bộ VH-TT&DL ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Quyết định số 3994/QĐ-BVHTTDL ngày 10/12/2024.

Đây là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thứ 6 của tỉnh Bình Định được vinh danh kế tiếp các di sản: Võ cổ truyền Bình Định, hát bội Bình Định, nghệ thuật bài chòi dân gian Bình Định, Lễ hội Chùa Bà – Cảng thị Nước Mặn, nghề chằm nón ngựa Phú Gia.

Theo ông Nguyễn Tự Công Hoàng – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Địn, việc Lễ hội cầu ngư vạn đầm Xương Lý được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ là niềm tự hào của người dân địa phương mà còn là minh chứng cho sự giàu có, đa dạng của kho tàng văn hóa dân tộc của đất Bình Định. Đây còn là cột mốc quan trọng, mở ra những cơ hội mới để di sản này tiếp tục được gìn giữ, phát huy và lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định đề nghị UBND TP.Quy Nhơn chủ động phối hợp với Sở VH&TT, các ngành liên quan xây dựng kế hoạch bảo tồn và phát huy giá trị di sản cụ thể, chi tiết.

Quy hoạch chi tiết khu vực Lăng Ông Nam Hải vạn đầm Xương Lý bảo đảm không gian tổ chức lễ hội phù hợp với cảnh quan, môi trường sinh thái; tư liệu hóa lễ hội, khuyến khích cộng đồng địa phương tích cực tham gia thực hành, gìn giữ nghi lễ truyền thống.

Kết nối lễ hội với du lịch, xây dựng các sản phẩm du lịch văn hóa hấp dẫn quảng bá đến du khách trong và ngoài nước; tôn vinh những nghệ nhân, cá nhân, tổ chức có nhiều đóng góp trong việc bảo vệ và phát huy giá trị của lễ hội, để tiếp tục lan tỏa tinh thần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc…

Ông Nguyễn Phương Nam – Phó Chủ tịch UBND TP.Quy Nhơn cho biết, thành phố sẽ tiếp tục thực hiện hiệu quả chương trình hành động quốc gia về bảo tồn, phát huy giá trị di sản Lễ hội cầu ngư vạn đầm Xương Lý theo phương châm lấy người dân là trung tâm, là chủ thể của các hoạt động. Biến di sản thành tài sản phục vụ phát triển của địa phương, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc trong bối cảnh hội nhập quốc tế.