“Lấy người dân làm trung tâm”khẳng định vai trò của người dân không chỉ là người thụ hưởng mà còn là chủ thể, đối tượng trung tâm mà các chính sách và dịch vụ công cần hướng tới. Từ việc lắng nghe nhu cầu, hiểu rõ mong muốn đến việc cung cấp các dịch vụ nhanh chóng, thuận tiện, lấy người dân làm trung tâm là yếu tố cốt lõi để nâng cao chất lượng quản trị quốc gia.
Ý nghĩa của việc lấy người dân làm trung tâm thể hiện ở nhiều khía cạnh: giúp xây dựng lòng tin giữa chính phủ và người dân, từ đó tạo nền tảng cho xã hội ổn định và phát triển bền vững. Việc tập trung vào nhu cầu thực tế của người dân giúp cải thiện tính hiệu quả của các dịch vụ công, giảm thiểu lãng phí và nâng cao sự hài lòng của cộng đồng.
Trong những năm gần đây, Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong cải cách hành chính và cung cấp dịch vụ công, đặc biệt là việc triển khai các dịch vụ công trực tuyến. Các cổng dịch vụ công quốc gia và địa phương đã được xây dựng và hoàn thiện, cung cấp hàng trăm dịch vụ thiết yếu như đăng ký hộ tịch, cấp giấy phép kinh doanh, và thanh toán phí dịch vụ công.
Những cải tiến này giúp người dân tiếp cận các dịch vụ mọi lúc, mọi nơi, mà không cần phải đến trực tiếp các cơ quan hành chính. Sự tiện lợi này không chỉ tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn giảm bớt áp lực cho cán bộ công chức, đồng thời tăng tính minh bạch và công khai trong quá trình xử lý thủ tục.
Bên cạnh đó, nhiều địa phương đã triển khai các ứng dụng di động và nền tảng trực tuyến với giao diện thân thiện, dễ sử dụng, nhằm hỗ trợ người dân tra cứu thông tin, đăng ký dịch vụ và nhận thông báo từ chính quyền. Những giải pháp này là minh chứng rõ ràng cho sự chuyển đổi từ mô hình “chính quyền quản lý” sang mô hình “chính quyền phục vụ.”
Vai trò của công nghệ trong nâng cao trải nghiệm người dân
Công nghệ đóng vai trò không thể thiếu trong việc hiện thực hóa triết lý lấy người dân làm trung tâm. Các giải pháp như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), và hệ thống định danh điện tử (VNeID) đã được áp dụng để nâng cao chất lượng và hiệu quả của dịch vụ công.
Hệ thống định danh điện tử cho phép người dân thực hiện các thủ tục như đăng ký hộ tịch, khai báo y tế hay thanh toán dịch vụ công một cách nhanh chóng và bảo mật. Dữ liệu lớn giúp chính quyền phân tích nhu cầu của người dân, từ đó thiết kế các chính sách và dịch vụ phù hợp. Trí tuệ nhân tạo, thông qua các trợ lý ảo và chatbot, hỗ trợ người dân giải đáp thắc mắc và hướng dẫn thủ tục một cách tự động, chính xác.
Ngoài ra, việc kết nối các cơ sở dữ liệu quốc gia với các dịch vụ công trực tuyến giúp giảm thiểu các thủ tục giấy tờ rườm rà. Người dân không còn phải cung cấp cùng một thông tin nhiều lần cho các cơ quan khác nhau, qua đó nâng cao trải nghiệm sử dụng dịch vụ.
Thách thức trong việc lấy người dân làm trung tâm
Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, việc cung cấp dịch vụ công lấy người dân làm trung tâm vẫn đối mặt với không ít thách thức. Một trong những trở ngại lớn nhất là sự chênh lệch về hạ tầng công nghệ và kỹ năng số giữa các vùng miền. Ở các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, việc tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến vẫn còn hạn chế, khiến nhiều người dân chưa thể thụ hưởng trọn vẹn những lợi ích từ cải cách hành chính.
Bên cạnh đó, tâm lý e ngại về việc sử dụng công nghệ số, cùng với nỗi lo về an toàn dữ liệu và bảo mật thông tin cá nhân, cũng là những yếu tố cần được giải quyết. Để vượt qua các thách thức này, cần có sự đầu tư đồng bộ vào hạ tầng công nghệ, tăng cường phổ cập kỹ năng số cho người dân và xây dựng hành lang pháp lý rõ ràng để bảo vệ quyền lợi của người dân khi sử dụng dịch vụ công trực tuyến.
Tương lai của dịch vụ công tại Việt Nam phụ thuộc vào việc hiện thực hóa mô hình chính quyền lấy người dân làm trung tâm. Để đạt được điều này, chính quyền các cấp cần không ngừng lắng nghe và phản hồi các ý kiến từ người dân, cải tiến quy trình và nâng cao chất lượng dịch vụ.
Việc triển khai các dịch vụ công trực tuyến không chỉ là nhiệm vụ trước mắt mà còn là chiến lược lâu dài nhằm thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia. Với sự đồng lòng của các bên liên quan, Việt Nam có thể xây dựng một hệ thống dịch vụ công hiện đại, minh bạch và dễ tiếp cận, đáp ứng tốt nhất nhu cầu của người dân trong thời đại số hóa.
Hướng tới mục tiêu đó, lấy người dân làm trung tâm không chỉ là một phương châm mà cần trở thành kim chỉ nam cho mọi hoạt động cải cách hành chính và cung cấp dịch vụ công, góp phần xây dựng một chính quyền vì dân, gần dân và phục vụ dân./.
Nguồn: https://mic.gov.vn/lay-nguoi-dan-lam-trung-tam-trong-cung-cap-dich-vu-cong-197241231110603432.htm
