Làng Phẩm, xã Dương Thành, huyện Phú Bình, Thái Nguyên nổi tiếng trong giới chơi ngựa bạch không chỉ bởi những tay chơi nhiều kinh nghiệm, lành nghề mà còn bởi nghề này đã giúp nhiều hộ dân trong làng trở thành tỷ phú.
Làng toàn biệt thự
Với người dân làng Phẩm, ngựa bạch không đơn thuần chỉ là một món hàng để mua bán, mà nó còn gắn bó với văn hóa, với những kỉ niệm của vùng đất trung du này từ mấy chục năm trước, khi đất nước còn khó khăn.
Những ngôi biệt thự được xây dựng khang trang tại làng Phẩm.
Từ những chú ngựa thồ hàng, kéo xe, cày ruộng… giờ đây, làng Phẩm trở thành một thủ phủ nuôi ngựa bạch lớn bậc nhất đất bắc.
Về làng Phẩm bây giờ, đâu đâu người ta cũng nhìn thấy ngựa bạch, những trang trại lớn nhỏ và những dòng xe tấp nập của người buôn kẻ bán. Đan xen là những ngôi biệt thự khang trang mọc lên như nấm. Đó là thành quả từ mô hình chăn nuôi ngựa bạch đem lại cho người dân.
Tiếp chuyện PV giữa căn nhà khang trang của gia đình, bà Nguyễn Thị Thanh (60 tuổi ở làng Phẩm) cho biết, từ xưa người dân làng Phẩm đã biết kinh doanh và buôn bán ngựa. Hơn 10 năm trở lại đây, việc dùng ngựa để phục vụ sản xuất nông nghiệp không còn nữa nên người dân đã chuyển sang nuôi ngựa để bán lấy thịt, xương nấu cao.
“Giờ đây, người dân ở làng Phẩm thường xuyên dùng thịt ngựa trong đám cỗ, cưới hỏi. Ngoài ra, các nhà hàng ở trong ngoài tỉnh Thái Nguyên cũng có nhu cầu rất lớn về thịt ngựa”, bà Thanh nói.
Bà Thanh cho biết thêm, trong đợt Tết vừa rồi có một hộ kinh doanh ở làng Phẩm đã mổ gần 100 con ngựa để phục vụ người dân. Sản phẩm chủ yếu là thịt ngựa tươi, giò ngựa, cao ngựa…
“Đến tận bây giờ, hộ gia đình này vẫn mổ 1 đến 2 con mỗi ngày để phục vụ người dân, cung cấp cho nhà hàng. Làng Phẩm giờ biệt thự mọc lên như nấm, tính bình quân 100 ngôi nhà thì phải có 80 ngôi là biệt thự”, bà Thanh nói.
Kiếm tiền tỷ không khó
Khi đang đi vào trong khu xóm Phẩm 2, phóng viên gặp được ông Trần Văn Thu (62 tuổi, ở làng Phẩm) đang trên đường vào một hộ dân để tìm mua ngựa về nuôi. Ông Thu chia sẻ, từ bé ông đã được tiếp xúc với ngựa. Ngoài nuôi ngựa thịt, ông còn thuần ngựa để làm ngựa cưỡi.
“Sức khỏe của tôi đã kém nên chỉ nuôi 1 đến 2 con lấy công làm lãi. Trước Tết gia đình có bán đi 1 con ngựa bạch, giờ đang đi tìm loại này để nuôi lớn rồi bán cho các hộ họ thịt làm cao”, ông Thu nói.
Ông Thu chia sẻ thêm về doanh thu từ con ngựa: “Nuôi ngựa cũng đem lại kinh tế khá cao. Đơn cử như tôi nuôi một con, trừ đi chi phí mỗi tháng tôi cùng được gần 2 triệu đồng. Nếu nhà nào nuôi nhiều, mỗi năm kiếm vài tỷ đồng là bình thường”.
Khi được hỏi về những hộ gia đình chăn nuôi với mô hình lớn tại địa phương, ông Thu cho biết, điển hình là gia đình anh Dương Xuân Trường.
Chăm ngựa như chăm con mọn
Từ lời giới thiệu của ông Thu, phóng viên tìm gặp được anh Dương Xuân Trường, Phó giám đốc Hợp tác xã chăn nuôi ngựa bạch làng Phẩm.
Để có một con ngựa bạch khỏe mạnh, người dân làng Phẩm phải chăm chút từng ly, từng tý.
Anh Trường cho biết, có thời điểm gia đình nuôi đến 60 con ngựa bạch, còn hiện tại duy trì 30 – 40 con. Nhiều năm gắn bó với nghề chăn nuôi ngựa, anh Trường nắm rất rõ kinh nghiệm để nhận biết và lựa chọn được ngựa bạch chuẩn và khỏe mạnh nhất.
Theo anh, khi lựa chọn con giống, nên chọn ngựa từ 4 tháng tuổi trở lên, trọng lượng đạt khoảng 120kg hơi. Như vậy sẽ đảm bảo việc sinh trưởng và phát triển tốt nhất của ngựa. Chăn nuôi ngựa bạch tương đối dễ. Tuy nhiên, ngựa dễ bị ho khi chuyển vùng, thay đổi môi trường sống đột ngột. Do đó, cần tiêm phòng chống nhiễm khuẩn thì ngựa sẽ không bị bệnh.
Nguồn thức ăn chính của ngựa bạch là cỏ. Trung bình mỗi ngày, một con ngựa bạch trưởng thành sẽ ăn khoảng 30kg cỏ tươi. Ngoài ra, anh còn bổ sung thêm một số thức ăn tinh bột như cám ngô, thóc để đảm bảo đủ dinh dưỡng cho ngựa phát triển.
Ngựa bạch giống được anh bán với giá từ 270.000 – 300.000 đồng/kg hơi, còn thịt ngựa có giá 300.000 đồng/kg. Đối với sản phẩm cao ngựa bạch hiện đang được hợp tác xã bán với giá 1,2 triệu đồng/lạng, phổi ngựa bạch ngâm mật ong bán với giá 1 triệu đồng/lít…
Anh Trường chia sẻ thêm, ngoài phần thịt bán ra thị trường, mỗi con ngựa nặng khoảng 200kg thì chế biến được khoảng 4-5kg cao, tương đương 40-50 triệu đồng. Còn ngựa bạch mắt đỏ thì giá trị cao hơn.
Theo anh Trường, so với một số loại vật nuôi khác như trâu, bò thì việc nuôi ngựa bạch đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn gấp nhiều lần.
Chủ tịch UBND xã Dương Thành, ông Nguyễn Văn Thành cho biết, làng Phẩm hiện có khoảng 400 hộ dân sinh sống. Trong đó, những hộ làm nghề chăn nuôi, chế biến sản phẩm từ ngựa bạch có thu nhập rất cao, có những hộ thu nhập nhiều tỷ đồng/năm như gia đình các anh Dương Xuân Trường, Đào Văn Cường, Dương Văn Trung…
Được biết, nhằm bảo tồn nguồn gen ngựa bạch và phát triển loài động vật đặc thù này, những năm vừa qua làng Phẩm đã được tỉnh Thái Nguyên, huyện Phú Bình, trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên, Trại ngựa Bá Vân – cơ sở bảo tồn nguồn gen ngựa quý hiếm (thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) chuyển giao kỹ thuật chăn nuôi, bảo tồn nguồn gen ngựa bạch; đầu tư, hỗ trợ làm chuồng trại, đường giao thông, kênh mương tưới nước phục vụ trồng cỏ nuôi ngựa.
Nguồn: https://www.baogiaothong.vn/lang-ty-phu-nho-nuoi-ngua-bach-19225022722223248.htm
