Trang chủNewsThời sựLàng nghề đóng tàu hơn 600 tuổi nguy cơ thất truyền

Làng nghề đóng tàu hơn 600 tuổi nguy cơ thất truyền

Có bề dày hơn 600 năm, song hiện làng nghề đóng tàu vỏ gỗ Cống Mương ở phường Phong Hải, thị xã Quảng Yên (Quảng Ninh) đang dần mai một, đứng bên bờ vực thất truyền.

Một thời hoàng kim

Chiều muộn một ngày đầu tháng 3, ngồi trong căn nhà lớn vốn là cơ ngơi do tổ tiên truyền lại, nghệ nhân Lê Văn Chắn – truyền nhân đời thứ 17 của làng nghề Cống Mương chậm rãi nhớ lại thời hoàng kim của làng nghề.

Làng nghề đóng tàu hơn 600 tuổi nguy cơ thất truyền- Ảnh 1.

Nghệ nhân Lê Văn Chắn bên mô hình con thuyền ba vát chạy buồm cánh dơi – sản phẩm làm nên thương hiệu riêng của làng nghề Cống Mương.

Ông Chắn cho biết, theo các bậc cao niên trong làng truyền lại, thời vua Lê Thánh Tông, vào năm 1434, có 17 nhóm họ từ kinh thành Thăng Long dong thuyền xuôi về khu vực phía Đông để khai hoang, mở đất.

Khi đến khu vực Hà Nam thuộc thị xã Quảng Yên ngày nay thì thấy nơi đây đất đai màu mỡ, khí hậu ôn hoà, nên đã dừng lại để định cư. Họ đã quai đê, lấn biển lập lên vùng dân cư trù phú.

Cũng tại đây, nhiều làng nghề được hình thành, trong đó có nghề đóng tàu, thuyền vỏ gỗ được ra đời tại làng Phong Lưu xưa, nay là Cống Mương, phường Phong Hải.

Tại đây, nhiều loại tàu, thuyền vươn khơi bám biển đã ra đời. Nhưng nổi tiếng nhất là loại thuyền ba vát chạy buồm cánh dơi với ưu điểm có thể chạy được ngược nước, ngược gió.

Với những thành tựu như vậy, làng nghề được nhiều triều đại phong kiến khen thưởng, sắc phong. Điển hình là năm thứ 28, vua Tự Đức đã sắc phong là “Làng nghề ích nước, lợi nhà, dân lợi, khí dụng”. Hay năm Thành Thái thứ 8, nhà vua cũng đã có sắc phong ngợi ca tay thợ tài hoa của làng đóng thuyền Phong Lưu.

Đặc biệt là những năm kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, nhiều con tàu do làng nghề đóng đã góp phần quan trọng vào việc vận tải vũ khí, đạn dược, lương thực toả đi khắp các chiến trường trong Nam ngoài Bắc.

“Với nhiều ưu điểm của thuyền ba vát cánh dơi, có nhiều nhà nghiên cứu trong nước và quốc tế đến tìm hiểu, vận dụng kinh nghiệm, kỹ thuật đóng thuyền ở Cống Mương. Vinh dự là tháng 11/2014, Cống Mương đã được tỉnh Quảng Ninh công nhận là làng nghề truyền thống”, nghệ nhân Chắn khoe.

Nguy cơ thất truyền

Có truyền thống lâu đời và đáng tự hào là thế, tuy nhiên vài năm trở lại đây, làng nghề đã không còn đóng mới thêm con tàu nào do không có đơn đặt hàng. Làng nghề đang có nguy cơ mai một, thất truyền.

Làng nghề đóng tàu hơn 600 tuổi nguy cơ thất truyền- Ảnh 2.

Vốn là làng nghề đóng tàu vỏ gỗ đông đúc, giờ Cống Mương èo uột, vắng vẻ,có nguy cơ thất truyền.

Dẫn PV ra khu vực xưởng của gia đình vắng lặng, khu vực trước dùng làm âu, đà đóng tàu giờ thành bãi tập kết vỏ hầu, ông Chắn xót xa: “Với truyền thống hơn 600 năm, từ làng nghề hàng chục lán thợ, hàng trăm nhân công đêm, ngày sáng rực cả dòng sông, vậy mà giờ cả làng chỉ còn vài cơ sở sản xuất èo uột. Làng nghề đang đứng trước nguy cơ thất truyền mất rồi!”.

Nếu như chục năm trước, cả làng có gần 30 xưởng đóng tàu vỏ gỗ với khoảng 500 thợ, đóng mới 30 chiếc/năm thì nay chỉ còn vài xưởng với vài chục thợ chủ yếu là sửa chữa.

Ông Nguyễn Nhật Thắng, 75 tuổi, một trong những gia đình vẫn còn duy trì được xưởng sửa chữa, tàu thuyền ở Cống Mương cho biết: “Dòng họ nhà tôi đã có nhiều đời làm nghề và trở nên giàu có.

Trước đây, xưởng của gia đình lúc nào cũng đông thợ, đơn hàng đặt không làm xuể. Thế mà giờ đây, trong xưởng chỉ còn vài người, làm theo kiểu công nhật và cũng chỉ đủ tiền mua gạo”.

Theo ông Thắng, căn nguyên của tình trạng này là do một số quy định về hạn ngạch cấp phép khai thác thuỷ sản và tàu đánh bắt vùng lộng phải từ 15m trở lên, khiến giá thành đóng mới tàu, thuyền tăng cao, khó tìm được nguồn cung gỗ kích cỡ lớn như vậy để đóng.

Mặt khác, thời gian gần đây, nhu cầu đóng tàu sắt, tàu composite rất lớn nên ít người đặt hàng đóng tàu vỏ gỗ. Do vậy, làng nghề Cống Mương dần rơi vào cảnh vắng vẻ, thưa tiếng búa.

“Chúng tôi già rồi, tất thảy đều mong đợi vào thế hệ trẻ tâm huyết, trách nhiệm với nghề của cha, ông thôi”, ông Thắng nói.

Khát khao giữ lửa nghề

Sau khi chỉ đạo thợ hoàn thiện chi tiết sửa chữa chiếc tàu sắt đậu ở ven sông, anh Lê Đức Sơn, là con trai thứ 4 của nghệ nhân Lê Đức Chắn chia sẻ, gia đình hiện chỉ có anh là theo nghề tổ truyền. Các anh, chị em của anh đều chuyển sang đóng bè nuôi thuỷ sản hoặc kinh doanh dịch vụ từ nhiều năm nay.

Làng nghề đóng tàu hơn 600 tuổi nguy cơ thất truyền- Ảnh 3.

Công việc của một số xưởng ở làng nghề Cống Mương hiện nay là sửa chữa các con tàu vỏ gỗ, nên rất ít việc làm.

“Đây là nghề truyền thống, hưng thịnh qua nhiều thế kỷ qua. Chính vì vậy, tôi quyết theo nghiệp tổ truyền. Tuy nhiên, cái khó là hiện nay với các chủ xưởng là vốn, mặt bằng sản xuất và đầu ra của sản phẩm”, anh Thắng cho hay.

Cũng theo nhiều vị cao niên, không phải đến lúc này, những người tâm huyết với làng nghề mới trăn trở tìm hướng đi mới. Từ gần chục năm trước, nhiều người trong làng đã chuyển hướng sang đóng tàu vỏ sắt, tàu composite.

Nhiều hộ đã chủ động liên doanh, liên kết, cử con em đi học tập, lĩnh hội những kỹ thuật mới. Cùng đó, UBND thị xã Quảng Yên cũng kết nối các doanh nghiệp về Cống Mương để khai thác du lịch trải nghiệm.

Thế nhưng, khi công cuộc chuyển đổi sang phương thức mới vừa vào guồng thì đại dịch Covid-19 ập đến. Do không có vốn đề duy trì, vậy là nhiều xưởng phải đóng cửa, chuyển nghề.

Chỉ tay vào con thuyền ba vát chạy buồm cánh dơi để bán làm quà lưu niệm, nghệ nhân Lê Đức Chắn cho hay: “Gỗ để đóng những chiếc tàu dài thân khai thác thuỷ sản ở những vùng theo quy định như hiện nay đã cơ bản không còn. Chính vì thế, để hoài niệm, bà con chỉ còn cách đóng mô hình để bán cho du khách”.

Để giữ được làng nghề, rất cần nhà nước có cơ chế hỗ trợ về mặt bằng nhà xưởng, vốn để duy trì sản xuất. Việc liên kết phát triển du lịch cũng cần có sự hỗ trợ của chính quyền. Bởi cách đây mấy năm, có doanh nghiệp lữ hành về định đầu tư liên kết, nhưng do khó khăn về thủ tục đất đai, nên họ từ bỏ.

“Cùng đó, mỗi chủ xưởng cần tuyển dụng, bố trí cho con em đi đào tạo để nắm bắt các công nghệ đóng tàu hiện đại. Có như vậy mới giữ được làng nghề”, ông Chắn bày tỏ.

Trao đổi với PV, ông Dương Văn Hào, Phó chủ tịch thị xã Quảng Yên thừa nhận những khó khăn hiện nay của làng nghề Cống Mương và chính quyền chưa có cơ chế hỗ trợ phù hợp…

“Tới đây, cơ quan chức năng sẽ nghiên cứu, có giải pháp để làng nghề này không bị mai một, nhất là vấn đề đất đai, nhà xưởng và phát triển du lịch trải nghiệm…”, ông Hào cho hay.



Nguồn: https://www.baogiaothong.vn/lang-nghe-dong-tau-hon-600-tuoi-nguy-co-that-truyen-192250313231347277.htm

Cùng chủ đề

TP Hạ Long dẫn đầu toàn tỉnh về năng lực cạnh tranh và chuyển đổi số

Ngày 15/3, tỉnh Quảng Ninh tổ chức hội nghị công bố kết quả các chỉ số PAR INDEX, SIPAS, DDCI, DGI, DTI của các cơ quan, đơn vị, địa phương năm 2024. Báo cáo đánh giá kết quả các chỉ...

Tội phạm ma túy sa lưới sau 21 năm trốn truy nã

(Dân trí) - Bị Công an tỉnh Quảng Ninh truy nã về tội Mua bán trái phép chất ma túy từ năm 2004, Đoàn Đức Hải đã bỏ trốn khỏi địa phương. Mới đây, Hải bị công an bắt giữ ở TPHCM. Ngày 15/3, Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết, ngày 12/3 tại khu vực công viên làng hoa thuộc phường 8, quận Gò Vấp, TPHCM, Tổ công tác thuộc Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma...

Thành phố Cẩm Phả dẫn đầu chỉ số hài lòng của người dân tại Quảng Ninh

Thành phố Cẩm Phả là địa phương dẫn đầu chỉ số hài lòng của người dân (SIPAS) tại khối các địa phương trong tỉnh Quảng Ninh. Ngày 15/3, UBND tỉnh Quảng Ninh tổ chức hội nghị công bố kết quả các chỉ số cải cách hành chính (PAR INDEX), chỉ số hài lòng của người dân (SIPAS), chỉ số năng lực cạnh tranh cấp huyện, thị và sở, ngành (DDCI), chỉ số hiệu quả quản trị (DGI) và chỉ số...

Những thợ nón cuối cùng giữ biểu tượng phụ nữ tần tảo, nét đẹp làng quê

(Dân trí) - Nghề chằm nón lá từng là niềm tự hào của phụ nữ xã Quế Minh, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam. Nhưng theo thời gian, nghề truyền thống dần mai một, chỉ còn vài phụ nữ lớn tuổi miệt mài giữ nghề. Ở tuổi 70, bà Thái Thị Thanh, một người thợ chằm nón tại thôn Diên Lộc, xã Quế Minh, vẫn miệt mài bên khung nón. Đôi tay gầy guộc nhưng dẻo dai của bà thoăn...

Nhiều đơn hàng lớn, đóng tàu lo làm không hết việc

Ngành đóng tàu Việt Nam đang có cơ hội rất lớn do nhu cầu đổi mới đội tàu trong nước và thế giới giữa xu hướng chuyển đổi xanh. Nhiều doanh nghiệp đóng tàu liên tục nhận được các đơn hàng lớn từ đối tác nước ngoài. ...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Tìm thấy thi thể nam sinh lớp 11 sau gần một tuần mất tích

Sau gần một tuần tích cực tìm kiếm, lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể của nam sinh nhảy cầu tự vẫn trên sông Mã. ...

Bộ Xây dựng yêu cầu sớm hoàn thành điều hành cao tốc Bắc

Bộ Xây dựng yêu cầu các đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ hoàn thành hệ thống giao thông thông minh (ITS) đồng thời với tuyến đường bộ cao tốc khi đưa vào khai thác trong năm 2025. ...

Xe chở học sinh loay hoay thực hiện quy định mới

Từ ngày 1/1/2025, xe đưa đón học sinh buộc phải đáp ứng nhiều quy định mới nhằm nâng cao an toàn. Tuy nhiên, đến nay, không ít doanh nghiệp vẫn rất khó triển khai. ...

Thúc tiến độ lựa chọn nhà đầu tư cao tốc Dầu Giây

Cục Đường bộ VN vừa có văn bản yêu cầu Ban Quản lý dự án Thăng Long đẩy nhanh tiến độ lựa chọn nhà đầu tư Dự án cao tốc Dầu Giây - Tân Phú. ...

Tăng tải, đẩy nhanh tiến độ xử lý nền đất yếu cao tốc Cần Thơ

Chủ đầu tư đang yêu cầu các nhà thầu tiếp tục tăng tải bằng vật liệu đá, bảo đảm cho các đoạn tuyến mới hoàn thành công tác gia tải xử lý nền đất yếu đủ điều kiện dỡ tải trong tháng 9, tiến tới thi công móng mặt để về đích năm 2025. ...

Bài đọc nhiều

Nỗ lực xóa đói giảm nghèo

Những năm qua, chính quyền huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam tập trung triển khai nhiều biện pháp nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, bảo đảm an sinh xã hội; huy động và sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực phục vụ quá trình phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. ...

79 năm Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập: Giữ vững lời thề lịch sử

Đội tiêu binh danh dự duyệt đội ngũ qua trước Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. (Ảnh: Hoàng Hiếu/TTXVN) Bản Tuyên ngôn độc lập thể hiện mạnh mẽ khát vọng của Việt Nam về vấn đề độc lập dân tộc và ý chí “quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mệnh và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy.” Ngày 2/9/1945 tại quảng trường Ba Đình, Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh...

Toàn cảnh trục Bắc – Nam TP.HCM được đầu tư gần 10.000 tỷ đồng làm đường trên cao

Trục Bắc - Nam TP.HCM (đường Nguyễn Hữu Thọ) sẽ được đầu tư khoảng 10.000 tỷ đồng để làm đường trên cao dài 7,2km và đường song hành, giải quyết tình trạng ùn ứ giao thông tại cửa ngõ phía Nam thành phố. ...

Có được đổi bằng lái B2 sang hạng B hoặc C1?

Đại diện Cục CSGT (Bộ Công an) cho biết, theo quy định của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, người dân có thể đổi từ bằng lái B2 (cũ) sang hạng B hoặc C1. Từ ngày 1/1, Luật Trật tự, an toàn giao thông chính thức có hiệu lực. Theo đó, luật này quy định 15 hạng giấy phép lái xe thay vì 13 hạng như Luật Giao thông đường bộ 2008. Nhiều người bày tỏ băn khoăn...

Cục CSGT đề nghị làm rõ clip 2 phụ nữ ‘thả dáng’ trên đường ray, tàu hỏa phải phanh gấp

Cục CSGT (Bộ Công an) đã đề nghị đơn vị chức năng vào cuộc, làm rõ clip 2 người phụ nữ bước, tạo dáng trên đường ray khi tàu hỏa đến, gây mất an toàn giao thông đường sắt. XEM CLIP: (Nguồn: OFFB) Sáng 15/3, trên mạng xã hội lan truyền đoạn clip ghi lại cảnh 2 người phụ nữ tạo dáng chụp ảnh trên đường ray. Lúc này, đoàn tàu đang đến gần, hai người này vẫn thản nhiên bước...

Cùng chuyên mục

Cảnh nhếch nhác ở bãi biển đẹp nhất xứ Thanh

(NLĐO)- Dọc bãi biển Sầm Sơn (Thanh Hóa) có hệ thống hàng rào sắt hiện xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho du khách ...

Sân bay lớn nhất châu Phi có mức đầu tư 7,8 tỷ USD

Tập đoàn Ethiopian Airlines và Ngân hàng AfDB sẽ hợp tác xây dựng một sân bay mới với chi phí dự kiến lên đến 7,8 tỷ USD, trở thành sân bay lớn nhất châu Phi. ...

Tìm thấy thi thể nam sinh lớp 11 sau gần một tuần mất tích

Sau gần một tuần tích cực tìm kiếm, lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể của nam sinh nhảy cầu tự vẫn trên sông Mã. ...

Ngư dân Peru mất tích 95 ngày trên Thái Bình Dương trở về nhà

(CLO) Một ngư dân Peru, sau 95 ngày lạc giữa Thái Bình Dương, sống sót nhờ ăn gián, chim và rùa biển, đã trở về đoàn tụ với gia đình. ...

Thủ tướng chỉ đạo tuyến đường dây 500 kV, vốn hơn 7 ngàn tỉ đồng hoàn thành trong 6 tháng

(NLĐO) - Ngày 16-3, tại Vĩnh Phúc, Thủ tướng dự Lễ khởi công và phát động phong trào thi đua xây dựng Dự án đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên ...

Mới nhất

Bế mạc Hội nghị tập huấn công tác Đảng và chuyên môn nghiệp vụ năm 2025

Sau 2 ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, chiều ngày 15/3, Hội nghị tập huấn công tác Đảng và chuyên môn nghiệp vụ năm 2025 của Tổng Công ty ĐSVN đã kết thúc thành công tốt đẹp. Đây là một hoạt động quan trọng, nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và củng cố công...

Triển khai dự án đường dây 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên với yêu cầu “6 hơn”

Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan và địa phương tích cực phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ chủ đầu tư để xử lý ngay khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai dự án. ...

Ngư dân Peru mất tích 95 ngày trên Thái Bình Dương trở về nhà

(CLO) Một ngư dân Peru, sau 95 ngày lạc giữa Thái Bình Dương, sống sót nhờ ăn gián, chim và rùa biển, đã trở về đoàn tụ với gia đình. ...

Thủ tướng: Đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên hoàn thành chậm nhất ngày 31/8

Sáng 16/3, dự lễ khởi công và phát động phong trào thi đua xây dựng dự án đường dây tải điện 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu phải hoàn thành chậm nhất ngày 31/8 năm nay. Đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên là dự án trọng điểm quốc gia được...

Thủ tướng phát lệnh làm dự án đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên trong 6 tháng

Với yêu cầu ngày 31-8 phải hoàn thành đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, Thủ tướng đề nghị chủ đầu tư và các bộ ngành, địa phương tập trung tháo gỡ, đẩy nhanh tiến độ. ...

Mới nhất