Nhóm sinh viên Đà Nẵng với sản phẩm mực viết, màu vẽ từ phế phẩm nông nghiệp – Ảnh: ĐOÀN NHẠN
Mực viết, màu vẽ từ nghiên cứu của nhóm bạn trẻ đã giải quyết cùng lúc hai vấn đề. Đó là vừa tận dụng được nguồn rác thải hữu cơ vừa khai sinh một dòng mực thực vật an toàn cho sức khỏe người sử dụng.
Biến rác thải hữu cơ thành mực
Trưởng nhóm Trần Nhân Kiệt kể ý tưởng sử dụng rau củ quả bị loại bỏ để tạo ra mực viết và màu vẽ đã được nhóm hình thành khoảng một năm về trước.
Nhận thấy ô nhiễm môi trường do rác thải hữu cơ tại địa phương đang là vấn đề đáng báo động trong khi lượng thực phẩm bị vứt bỏ ở các chợ, siêu thị và nhà máy chế biến là rất lớn. Lượng phế phẩm thực vật này bị bỏ chủ yếu do hỏng, quá chín hoặc không đạt tiêu chuẩn thương phẩm. Điều này gây lãng phí tài nguyên nghiêm trọng và tạo ra nhiều bãi rác, góp phần làm gia tăng ô nhiễm môi trường.
Từ tháng 6-2023, nhóm bắt đầu nghiên cứu để quyết tâm tìm cách tái sử dụng triệt để nguồn nguyên liệu hữu cơ đang bị bỏ đi. Sau giờ học, các bạn lại lặn lội khảo sát thực tế tại một số chợ truyền thống, siêu thị và nhà máy thực phẩm ở Đà Nẵng.
Qua quan sát, nhóm ước tính lượng rau củ quả bị loại bỏ hằng ngày có thể lên tới hàng tấn. Con số khủng khiếp đó càng thôi thúc nhóm hành động, mục tiêu tận dụng tối đa nguồn nguyên liệu hữu cơ này thông qua việc sản xuất mực viết và màu vẽ.
Kiệt cho biết để tạo ra mực viết và màu vẽ từ thực vật, nhóm bạn đã nghiên cứu và áp dụng các kỹ thuật chiết xuất, tinh chế và ổn định màu sắc dựa trên hợp chất anthocyanin – một nhóm sắc tố thực vật tự nhiên. Theo đó, nhóm tiến hành các bước như thu thập nguyên liệu, xử lý sơ bộ, chiết xuất sắc tố, lọc và nồng độ hóa để thu được các dung dịch màu sắc đa dạng.
Sau nhiều lần nghiên cứu, thử nghiệm, cuối cùng nhóm cũng thu được những lọ mực, màu thực vật mang tên “Botanical Inks” đầu tiên trong niềm vỡ òa hạnh phúc.
“Sản phẩm có tốc độ khô nhanh gấp sáu lần so với màu nước thông thường, có độ bền màu cao, an toàn cho sức khỏe người dùng và môi trường. Sự kết hợp giữa tính thẩm mỹ và tính bền vững sẽ làm nên sự khác biệt của Botanical Inks so với các sản phẩm màu vẽ truyền thống”, Kiệt nói.
Để có được những sản phẩm như ý, nhóm đã gặp không ít thách thức, đặc biệt là trong việc tối ưu hóa quy trình trích ly và ổn định màu sắc của các dung dịch. Việc tìm ra được những thông số kỹ thuật phù hợp để đạt được chất lượng sản phẩm như mong muốn đòi hỏi các bạn phải thử nghiệm rất nhiều lần, kiên trì điều chỉnh các thông số.
Bên cạnh đó, việc tìm kiếm nguồn nguyên liệu ổn định và đáp ứng nhu cầu sản xuất cũng là một thách thức không hề nhỏ.
Sản phẩm có tốc độ khô nhanh gấp sáu lần so với màu nước thông thường, có độ bền màu cao, an toàn cho sức khỏe người dùng và môi trường.
Trưởng nhóm Trần Nhân Kiệt
Giải quyết vấn đề môi trường
Đến nay, nhóm đã đưa sản phẩm Botanical Inks thử nghiệm tại một số trường mỹ thuật, trung tâm sáng tạo và các cộng đồng họa sĩ ở Đà Nẵng. Các giảng viên, họa sĩ chuyên môn đều đánh giá rất cao chất lượng, độ bền màu và tính an toàn của những sản phẩm này.
Họa sĩ Thanh Hoàng (Đà Nẵng) – một trong số những người đã sử dụng màu thực vật của nhóm trong quá trình giảng dạy – cho biết rất ấn tượng với màu sắc rực rỡ, tươi mới và khả năng tạo nên những đường nét mềm mại của sản phẩm.
“Tôi đánh giá cao việc sử dụng nguyên liệu hoàn toàn từ thực vật, không chứa hóa chất tổng hợp, đảm bảo an toàn cho người dùng. Mức giá dự kiến khi đưa ra thị trường chỉ vài chục nghìn đồng mỗi lọ là khá hợp lý, phù hợp với phân khúc khách hàng trung lưu”, cô Thanh Hoàng nói.
Sinh viên năm 3 Nguyễn Hoàng Thanh Trâm – một thành viên trong nhóm – chia sẻ hiện các bạn đang kết nối thêm các doanh nghiệp và cơ sở giáo dục có quy mô hàng trăm học sinh sử dụng sản phẩm để tạo tiền đề mở rộng quy mô dự án.
“Dự kiến trong tương lai, chúng mình sẽ mở rộng sản xuất, đa dạng hóa sản phẩm và phát triển kênh bán hàng trực tuyến để phục vụ nhu cầu ngày càng tăng của khách hàng”, Trâm chia sẻ.
Phạm Như Uyên Nhi, một thành viên khác, cho biết nhóm hiện có kế hoạch mở rộng thêm lĩnh vực màu nhuộm vải. “Từ những ưu điểm của sản phẩm, nhóm tin có thể tạo ra sự khác biệt khi phát triển công thức nhuộm mới, mở rộng danh mục sản phẩm để có thể cạnh tranh hiệu quả trên thị trường. Hy vọng ý tưởng của chúng mình sẽ góp phần nhỏ bé nhưng ý nghĩa vào việc giảm thiểu lượng rác thải hữu cơ, bảo vệ hệ sinh thái và cải thiện sức khỏe cộng đồng”, Nhi chia sẻ.
Dự án Mực thực vật Botanical Inks đã vượt qua hàng trăm dự án trên toàn quốc lọt vào top 50 của cuộc thi Khởi nghiệp trong học sinh, sinh viên năm 2024 do Bộ GD-ĐT tổ chức.
Sản phẩm màu vẽ được đưa ra thị trường – Ảnh: ĐOÀN NHẠN
Tiêu dùng xanh và bảo vệ môi trường
PGS.TS Giang Thị Kim Liên, phó viện trưởng Viện Nghiên cứu và đào tạo Việt – Anh – người hướng dẫn nhóm dự án Botanical Inks, cho biết: “Tôi đánh giá cao ý tưởng sáng tạo, tính ứng dụng và tiềm năng phát triển của dự án. Nhóm đã đạt thành công về mặt kỹ thuật, sản phẩm cũng như nhấn mạnh ý nghĩa về mặt cộng đồng trong việc nâng cao nhận thức về tiêu dùng xanh và bảo vệ môi trường”. Bà Liên cũng lưu ý nhóm về việc đảm bảo nguồn cung ứng nguyên liệu rau củ quả ổn định và liên tục.
Gen Z gây bất ngờ trong sáng tạo chế biến nông sản
Nguồn: https://tuoitre.vn/lam-muc-viet-mau-ve-tu-rac-thai-huu-co-20240507103558081.htm
