“Việc đặt hàng này giúp tăng trưởng trong nước, còn nếu mua nước ngoài sẽ chảy ra nước ngoài và không bao giờ chúng ta có ngành công nghiệp đường sắt” – đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) nói.
Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (đoàn Bình Định) – Ảnh: Quochoi.vn
Đổi nhà để khai thác hiệu quả sử dụng
Với quan điểm khai thác hiệu quả tuyến đường sắt đô thị, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (đoàn Bình Định) cho hay đã trực tiếp đi ba tuyến đường sắt đô thị ở Hà Nội và TP.HCM, các tuyến xe buýt kết nối và nhận thấy cung chưa gặp cầu.
Ông chỉ ra thực tế, nhiều người sống gần ga nhưng không có nhu cầu sử dụng đường sắt đô thị, trong khi nhiều người có nhà khá xa các nhà ga lại có nhu cầu đi tuyến đường này.
Ví dụ tại TP.HCM, một gia đình sống ở quận 10, cha mẹ làm việc ở quận 1 gần ga Bến Thành, con học ở trường đại học gần ga Đại học Quốc gia. Nếu gia đình này có nhà gần các điểm ga của tuyến Bến Thành – Suối Tiên sẽ có nhu cầu sử dụng metro, rất tiết kiệm và thuận tiện.
Tuy nhiên, cũng có gia đình ở gần ga nhưng không có nhu cầu sử dụng metro để phục vụ đi lại. Vì thế, ông Cảnh cho rằng sẽ rất thuận tiện nếu như hai gia đình đổi nhà cho nhau thì sẽ nhiều lợi ích trong đi lại, học tập, làm việc và tuyến sẽ có thêm nhiều khách hàng.
“Nhà ở hẻm thì đổi cho hẻm, nhà chung cư đổi nhà chung cư, có thể đổi cho nhau. Chúng ta có thể định giá tài sản, thống nhất tiền chênh lệch, mỗi gia đình có thể thuận mua và bán. Nhưng để tìm mua và bán sẽ lâu và giảm hiệu quả khai thác tuyến.
Vì vậy, đề nghị trung ương có cơ chế hỗ trợ đổi nhà, hỗ trợ làm thủ tục chuyển đổi, để nâng cao sử dụng tài sản công” – ông Cảnh đề nghị thêm là có thể bổ sung một số tuyến buýt con thoi đi lại giữa các ga, bán vé chung…
Bộ trưởng Trần Hồng Minh – Ảnh: Quochoi.vn
Cần đặt hàng doanh nghiệp làm metro
Trong khi đó, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) đề nghị trong xây dựng tuyến đường sắt và đường sắt đô thị, cần ưu tiên đặt hàng và giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp nội địa tham gia xây dựng đường, cầu và hầm; sản xuất đường ray và đóng toa xe.
“Việc đặt hàng này giúp tăng trưởng trong nước, còn nếu mua nước ngoài sẽ chảy ra nước ngoài và không bao giờ chúng ta có ngành công nghiệp đường sắt. Vì vậy cần đưa vào nghị quyết là ưu tiên đặt hàng. Chính phủ cam kết doanh nghiệp trong nước có thị phần để mạnh dạn và yên tâm đầu tư, gắn với việc bắt buộc chuyển giao cho doanh nghiệp trong nước” – ông Cường nhấn mạnh.
Giải trình thêm, ông Trần Hồng Minh – bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải – cho biết với các cơ chế chính sách đặc thù cho phát triển đường sắt đô thị, mô hình giao thông công cộng (TOD) rất được quan tâm nhằm khai thác hiệu quả quỹ đất, giúp ổn định đời sống nhân dân, cảnh quan môi trường.
Với một số đề xuất về thủ tục, chính sách về chủ trương đầu tư cho các dự án, ông Minh cho hay theo quy định thông thường, dự án cần lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, báo cáo nghiên cứu khả thi, đấu thầu, thi công, triển khai dự án, với thời gian mất từ 3-5 năm, thậm chí là 5 năm ở hai thành phố.
Vì vậy, nếu thành phố phải thực hiện đúng quy định về thủ tục, các tuyến đường sắt đô thị sẽ không thể kịp thời về thời gian, yêu cầu, trong khi nhu cầu xây dựng là cần thiết, các dự án cũng đủ điều kiện xác định quy mô, hướng tuyến, khả năng cân đối.
Trên cơ sở đó, ông Minh cho biết sẽ đẩy mạnh phân cấp, phân quyền để rút ngắn thời gian sẽ giảm từ 3-5 năm, rút ngắn trình tự phê duyệt theo nguyên tắc địa phương quyết, địa phương làm và chịu trách nhiệm.
Đối với chính sách chỉ định thầu, nếu thực hiện cũng sẽ rút ngắn thời gian thực hiện mà không phát sinh tình huống như phải đấu thầu lại, có dự án đã thực hiện chỉ định thầu tiết kiệm chi phí và phát huy hiệu quả.
Về quan ngại về rủi ro chỉ định thầu, ông Minh cho rằng sai phạm do triển khai thực hiện chứ không phải do chủ trương lựa chọn hình thức này và khẳng định sẽ tiếp thu ý kiến góp ý của các đại biểu.
Nguồn: https://tuoitre.vn/lam-duong-sat-va-duong-sat-do-thi-can-uu-tien-dat-hang-doanh-nghiep-noi-20250215171353877.htm
