Trang chủVăn hóa - Xã hộiGiáo dục"Làm cha mẹ tích cực" để điều chỉnh hành vi lệch chuẩn...

“Làm cha mẹ tích cực” để điều chỉnh hành vi lệch chuẩn của trẻ

Để khắc phục tình trạng ứng xử lệch chuẩn trong giới trẻ hiện nay, cần áp dụng nhiều giải pháp đồng bộ như nâng cao chất lượng giáo dục gia đình bằng cách truyền thông về phương pháp “làm cha mẹ tích cực”.

Nam
PGS. TS. Trần Thành Nam cho rằng, cần nâng cao chất lượng giáo dục gia đình bằng cách truyền thông về phương pháp “làm cha mẹ tích cực”. (Ảnh: NVCC)

Thực trạng ứng xử lệch chuẩn của người trẻ hiện nay

Hành vi lệch chuẩn được hiểu là những hành vi đi ngược lại chuẩn mực, quy định của cộng đồng. Nó có thể được chia thành hai loại là hành vi lầm lạc và hành vi không theo khuôn phép.

Hành vi lầm lạc chỉ sự sai lệch khỏi cái đã được coi là bình thường và đúng đắn. Những người thực hiện hành vi này không có ý thay đổi giá trị của chuẩn mực mà đơn giản chỉ là sự vi phạm chuẩn mực vì những mục đích cá nhân mà thôi.

Trái lại, hành vi không theo khuôn phép được thực hiện với mục đích thay đổi những chuẩn mực mà cá nhân phủ định trên thực tế. Họ muốn thay thế chuẩn mực cũ bằng chuẩn mực mới, cái mà họ tin tưởng là đúng đắn hơn. Vì thế, nếu những người có hành vi lầm lạc thường cố ý che giấu hành vi của mình thì những người thực hiện hành vi không theo khuôn phép lại công khai thể hiện giá trị của chuẩn mực mới.

Ở nước ta giai đoạn hiện nay, cùng với những tiến bộ xã hội nhất định đạt được nhờ quá trình đổi mới toàn diện cũng nảy sinh những tệ nạn xã hội như buôn bán và nghiện ma tuý, mại dâm, buôn lậu, tham nhũng, tội phạm hình sự…

Mặc dù đã có nhiều biện pháp để quản lý tình trạng trên nhưng thực tế, các tệ nạn xã hội ngày càng diễn ra trên phạm vi rộng và tinh vi hơn. Nhiều nghiên cứu xã hội đề ra những phương hướng quản lý, giải pháp mang tính hiệu quả cao dường như vẫn còn ít ỏi.

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng ứng xử lệch chuẩn trong giới trẻ.

Trước hết, có thể kể đến đặc điểm nhân cách cá nhân. Nghiên cứu về đặc điểm nhân cách tội phạm trong nhiều năm cho thấy, họ có lịch sử vi phạm các chuẩn mực xã hội từ khi còn nhỏ. Phân tích sâu về mặt tâm lý, những cá nhân này chưa đạt đến được giai đoạn lập luận trí tuệ logic tương đương với tuổi trưởng thành. Vì vậy, về cơ bản, họ thiếu nhận thức về hậu quả của hành động, đặc biệt là vô cảm, không có khả năng đặt mình vào hoàn cảnh của người khác để cảm nhận về những hệ quả hành vi họ gây ra. Mặc dù có thể gây ra hệ quả nghiêm trọng nhưng trong tâm trí những người này luôn biện minh rằng người khác làm trầm trọng hóa nó lên.

Thứ đến là tác động của bạo lực và những hành vi lệch chuẩn trên truyền thông, mạng Internet. Môi trường mạng xã hội và truyền thông hiện nay cũng ngập tràn bạo lực và khiêu dâm. Việc tiếp xúc với những cảnh bạo lực, khiêu dâm trên phim ảnh, mạng xã hội có thể tác động rất lớn đến hành vi của trẻ.

Video game bạo lực và khiêu dâm cũng là một vấn nạn dẫn đến bạo lực. Video game làm tăng mức độ suy nghĩ và cảm giác bạo lực và giảm thiểu các hành vi thấu hiểu, thông cảm đến người khác. Đặc biệt, nếu trẻ em bị cuốn hút, lôi kéo vào những game bạo lực có thể tiềm ẩn những tác hại. Đối với trẻ ở độ tuổi vị thành niên, cơ thể phát triển nhanh, trong khi về tâm lý còn rất non nớt, đang chuyển đổi, chưa có nhiều kinh nghiệm trong ứng xử, lại rất dễ bị lôi kéo, học theo và làm theo các dẫn dụ của game, trò chơi bạo lực.

Nhiều trẻ bị lôi cuốn, đam mê chơi trò chơi bạo lực và khi bị ảnh hưởng bởi những những hình ảnh này trẻ có thể trở nên hung hăng hơn, dễ trở thành thủ phạm hoặc nạn nhân của những hành vi bạo lực ngoài đời. Một số các em bị nghiện game còn gánh chịu những hậu quả nặng nề về mặt tinh thần. Trẻ ít tham gia vào hoạt động xã hội, ít giao tiếp với mọi người dẫn đến bị cô lập và cảm thấy cô đơn, không có bạn bè.

Có thể nói, việc tiếp xúc nhiều cảnh bạo lực trên phim ảnh, Internet và video game trong một khoảng thời gian dài dẫn đến quy tắc ứng xử (đạo đức) và lý trí bị tê liệt. Người xem mất phản xạ kiềm chế khiến cho hành vi bạo lực xảy ra nhiều hơn và dễ dàng hơn.

Giới trẻ hiện nay cũng có xu hướng lạm dụng rượu bia và các chất gây nghiện nhiều hơn. Rất nhiều hành vi lệch chuẩn xã hội được thực hiện dưới ảnh hưởng chất gây nghiện phổ biến trong đó có rượu, ma túy hoặc các chất cấm khác.

Rượu bia cũng làm tăng mức độ nhạy cảm đối với những gì được coi là xúc phạm hay coi thường và góp phần tạo ra hành vi bạo lực thiếu kiểm soát. Hiện ở Việt Nam, không giới hạn độ tuổi với người mua rượu bia. Thực tế, nghiện nghập cũng đẩy thanh thiếu niên lún sâu vào những áp lực tài chính và phải thực hiện nhiều hành vi lệch chuẩn khác nữa.

Làm 'cha mẹ tích cực' để giảm tình trạng lệch chuẩn trong giới trẻ
Kỷ luật tích cực tạo ra môi trường khích lệ, hỗ trợ tích cực cho học sinh. (Ảnh minh họa: Internet)

Giáo dục gia đình có vai trò quan trọng

Có thể nói, giáo dục gia đình có vai trò cực kỳ quan trọng. Cha mẹ của trẻ vi phạm chuẩn mực thường sử dụng bạo lực để giáo dục con cái. Họ cũng thường vi phạm những chuẩn mực khác trong cuộc sống hằng ngày như chửi bậy, vi phạm luật giao thông…

Những mẫu hành vi bạo lực, vi phạm chuẩn mực của cha mẹ trong sinh hoạt hằng ngày đã làm cho trẻ chấp nhận rằng, bạo lực là điều bình thường giữa người với người. Hành vi bạo lực và thiếu chuẩn mực của cha mẹ được nhập tâm thành những khuôn mẫu hành vi của trẻ.

Do hành xử bạo lực và thiếu chuẩn mực, trẻ không được các bạn đồng trang lứa chấp nhận, dẫn đến thiếu hụt môi trường rèn luyện kỹ năng như kỹ năng nhận diện và diễn giải vấn đề một cách khách quan; kỹ năng giải quyết vấn đề linh hoạt; kỹ năng nhận diện cảm xúc người khác.

“Tăng cường phối hợp các bên để quản lý các nội dung độc hại trên truyền thông, trên mạng xã hội và Internet. Cần có các khóa học về kỹ năng sống an toàn trên Internet trong trường học, phòng chống bắt nạt, quấy rối trên không gian mạng và qua các phương tiện công nghệ”.

Trẻ sẽ tiếp tục quy gán hành vi của người khác mang tính thù địch và hành động kiểu trả thù. Bước vào giai đoạn dậy thì, đứng trước những thay đổi về sinh lý cơ thể và bất ổn về tâm lý, trẻ rất cần sự quan tâm, chỉ bảo và giám sát của người lớn.

Đáng ra, cha mẹ cần quan tâm hơn, dành thời gian hơn cho trẻ lúc này nhưng thực tế cho thấy đây là thời điểm cha mẹ buông lỏng việc quản lý con cái nhiều nhất. Đặc biệt, đối với phụ huynh có con với nhiều vấn đề hành vi và thất bại học đường. Vì quá mệt mỏi sau nhiều năm quản lý hà khắc mà không có kết quả, cha mẹ đến thời điểm này thường buông xuôi, mặc kệ cho con muốn làm gì thì làm.

Nhiều bậc cha mẹ còn tránh né các tình huống phải đối mặt hay nói chuyện với trẻ để cảm thấy được nghỉ ngơi, cảm thấy không bận đầu bởi các lỗi hành vi các em gây ra. Nhưng cách ứng xử đó càng làm cho trẻ cảm thấy thù ghét gia đình, thù ghét trường học và những người bạn học luôn coi thường trẻ. Chúng sẽ tiếp tục hành xử theo cách vi phạm chuẩn mực.

Định hướng hành vi cho giới trẻ

Vấn đề đặt ra, cần những giải pháp nào có thể giúp định hướng lại hành vi và tư duy của giới trẻ, nhằm giảm thiểu tình trạng lệch chuẩn? Theo tôi, để khắc phục tình trạng ứng xử lệch chuẩn trong giới trẻ hiện nay, cần áp dụng nhiều giải pháp đồng bộ.

Thứ nhất, nâng cao chất lượng giáo dục gia đình bằng cách truyền thông về phương pháp làm cha mẹ tích cực. Tương tự, giáo viên cũng cần được học kỹ năng quản lý lớp học hiệu quả và chiến lược kỷ luật tích cực.

Thứ hai, cần có các chế tài đưa việc dạy người trở lại đúng vị thế của nó. Đơn cử là cần có những hành động cụ thể để lấy lại vị thế của môn Giáo dục công dân, Giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống trong chương trình giáo dục phổ thông để tác động vào các yếu tố tâm lý cá nhân tiêu cực.

Thứ ba, phải có chế tài kiểm soát và xử phạt nghiêm minh với những trường hợp tàng trữ, vận chuyển, buôn bán chất cấm. Cần sớm có quy định quản lý người trẻ tuổi tiếp cận với các chất có cồn.

Thứ tư, cần quan tâm phát triển hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần trong cộng đồng gồm các bác sĩ, nhà tâm lý lâm sàng, chuyên gia tham vấn tâm lý và nhân viên công tác xã hội. Xây dựng mã nghề và xác định vị trí cho các nhà tâm lý học trong bệnh viện, trường học, tổ chức để kịp thời sàng lọc, phát hiện và can thiệp những cá nhân tổn thương sức khỏe tâm thần.

Thứ năm, tăng cường phối hợp các bên để quản lý những nội dung độc hại trên truyền thông, mạng xã hội và Internet. Cần có các khóa học về kỹ năng sống an toàn trên Internet trong trường học, phòng chống bắt nạt, quấy rối trên không gian mạng và qua các phương tiện công nghệ.





Nguồn: https://baoquocte.vn/lam-cha-me-tich-cuc-de-dieu-chinh-hanh-vi-lech-chuan-cua-tre-290254.html

Cùng chủ đề

“Giảm áp lực học tập” từ giải bóng rổ có 1.000 học sinh tiểu học tham gia

(NLĐO)- Hơn 1.000 học sinh tiểu học từ khắp các quận, huyện ở TP HCM đã tham gia giải bóng rổ cấp TP, đồng thời truyền thông đi thông điệp "Giảm áp lực học tập" ...

Thích ứng với quy chế tuyển sinh nhiều điểm mới

Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã ban hành Quy chế tuyển sinh đại học năm 2025. Theo đó, nhiều trường đại học cũng công bố phương thức tuyển sinh theo hướng điều chỉnh phù hợp. Các trường lưu ý thí sinh theo dõi thông tin từ các trường, nắm rõ quy chế mới để không bỏ lỡ ngành học, trường học yêu thích. ...

yếu tố nền tảng thực hiện thành công Chương trình 06

Bồi dưỡng tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc Giai đoạn 2021 - 2025, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội đã tích cực, chủ động tham mưu, ban hành nhiều kế hoạch, triển khai thực hiện nhóm đề án, kế hoạch. Trong đó, phải kể đến đề án "Xây dựng văn hóa ứng xử trong trường học giai đoạn 2021 - 2025"; kế hoạch biên soạn, lồng ghép nội dung giáo dục nét văn hóa Hà...

Chuyển đổi số giúp minh bạch tuyển sinh

Mùa tuyển sinh năm 2025, ngoài việc đăng ký thi tốt THPT bằng tài khoản được cấp trên hệ thống của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT), thí sinh có thể sử dụng tài khoản VNeID để đăng nhập (thông qua Cổng dịch vụ công Quốc gia) và thực hiện đăng ký. ...

Phân cấp cho hiệu trưởng quyền tuyển dụng nhà giáo?

Dự thảo luật Nhà giáo phân quyền cho ngành giáo dục, phân cấp triệt để theo hướng ủy quyền cho người đứng đầu cơ sở giáo dục công lập chủ động trong tuyển dụng nhà giáo. ...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Hải quân Việt Nam-Thái Lan tuần tra chung lần thứ 51

Sáng 2/4, Biên đội tàu 263, 261 thuộc Hải đội 515, Lữ đoàn 175, Vùng 5 Hải quân nhân dân Việt Nam đã cập quân cảng Vùng 5 (Kiên Giang), kết thúc tốt đẹp chuyến tuần tra chung thường niên lần thứ 51 với Biên đội tàu 421, 561 của Hải quân Hoàng gia Thái Lan.

Bộ trưởng Pete Hegseth khẳng định “liên minh sắt đá” Mỹ-Philippines tại khu vực

Chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tới Philippines là cơ hội quan trọng để truyền tải chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump, định hình quan điểm can dự của Washington tại khu vực.

Thị trường trầm lắng, tâm lý găm hàng cao, lượng tiêu xuất khẩu thấp nhất trong 6 năm

Giá tiêu hôm nay 31/3/2025 tại thị trường trong nước tiếp tục đi ngang ở các địa phương trọng điểm, giao dịch từ 159.000 – 160.000 đồng/kg.

Quyết chấm dứt nạn đói cho trẻ em châu Phi, AfDB phê duyệt lập quỹ hàng chục triệu USD

Hội đồng quản trị của Ngân hàng Phát triển châu Phi (AfDB) đã phê duyệt việc thành lập một quỹ nhằm giúp chấm dứt nạn đói và suy dinh dưỡng ở trẻ em trong độ tuổi đi học tại châu lục.

Đội cứu hộ, cứu nạn Việt Nam hạ cánh xuống sân bay Yangon, sẵn sàng hỗ trợ khắc phục hậu quả động đất tại...

Đội cứu hộ của Việt Nam từ ngày mai sẽ triển khai nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn tại các nơi bị ảnh hưởng động đất ở Myanmar.

Bài đọc nhiều

Vì sao đa số cán bộ y tế trường học ở Thanh Hóa không có chuyên môn y?

TPO - Theo kết quả kiểm tra, giám sát công tác y tế trường học ở Thanh Hóa cho thấy, cán bộ thực hiện công tác y tế trường học đa số là cán bộ kiêm nhiệm, không có chuyên môn y. TPO - Theo kết quả kiểm tra, giám sát công tác y tế trường học ở Thanh Hóa cho thấy, cán bộ thực hiện công tác y tế trường học đa số là cán bộ...

Đề Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT năm 2025 sẽ ra sao?

Tại buổi họp báo kết thúc kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024 chiều ngày 28/6, nói về công tác làm đề thi, GS Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD-ĐT) chia sẻ: “Chúng tôi đang định hướng đề thi càng ngày càng phải hướng đến năng lực học sinh và có sự phân hóa, đặc biệt ở mức độ vận dụng và vận dụng cao. Như vậy, nhiều trường đại học top...

Điểm chuẩn Trường Đại học Nông Lâm TPHCM 2 năm qua, cao nhất 25 điểm

Năm 2023, điểm chuẩn trúng tuyển Trường Đại học Nông lâm TPHCM dao động từ 15 - 25 điểm.Theo đó, ngành Thú y (chương trình tiên tiến) có điểm chuẩn cao nhất 25 điểm.Điểm chuẩn như sau:Năm 2022, Trường Đại học Nông Lâm TPHCM có điểm chuẩn dao động từ 16 - 23,5 điểm.Điểm chuẩn từng ngành như sau:Năm 2024, Trường Đại học Nông Lâm TPHCM dự kiến tuyển sinh 5.095 chỉ tiêu cho cơ sở chính tại...

Phản ứng trên mạng của phụ huynh và những hiệu trưởng không chọn cách tránh né

Tại nhiều trường học ở TPHCM, thay vì tránh né các phản ứng tiêu cực trên mạng của phụ huynh, hiệu trưởng tìm hướng giải quyết tích cực. Điều này thể hiện một phần văn hoá ứng xử của lãnh đạo trường. Cách đây chưa lâu, trên diễn đàn học sinh TPHCM lan truyền 2 đoạn tin nhắn trong nhóm Zalo giữa giáo viên có tên L. - Trường THPT Nguyễn Văn Linh và học sinh của lớp cô dạy.  Theo...

Điểm xét tuyển IELTS vào các trường đại học top đầu năm 2025

Mùa tuyển sinh năm 2025, thí sinh có thể sá»­ dụng chứng chỉ IELTS từ 5.0 để xét tuyển đầu vào trường đại học top đầu. Trường Đại học Ngoại thương có 3 cách xét tuyển với thí sinh có chứng chỉ IELTS trong năm 2025, gồm: xét IELTS với học bạ THPT, xét IELTS với điểm thi tốt nghiệp THPT và xét IELTS với SAT/ACT/A-level (các chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế khác cũng được xét tương tự).Trong đó,...

Cùng chuyên mục

Tuyển giáo viên trước sáp nhập đơn vị hành chính: Nơi tự tạm dừng, nơi tiếp tục tuyển

Tại tỉnh Ninh Thuận có huyện tiếp tục tuyển giáo viên để đảm bảo việc dạy học, nhưng có nơi lại tạm dừng vì lý do sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính. Ngược lại, UBND huyện Ninh Phước cũng đã có thông...

Đừng tự nuốt ‘chén đắng’ do gian dối thi cử

Nhiều quảng cáo về chuyện thi hộ các chứng chỉ tiếng Anh, trong đó có nhiều chứng chỉ quốc tế uy tín đang công khai trên mạng. "Thi hộ chứng chỉ ngoại ngữ. Thanh toán khi biết điểm. PTE-IELTS-TOEIC. Cam kết đạt mục tiêu,...

TP Hồ Chí Minh thông báo kế hoạch tuyển sinh lớp 10 công lập năm học 2025-2026

Học sinh tốt nghiệp THCS năm học 2024 - 2025, tại TP Hồ Chí Minh trong độ tuổi quy định đều được tham gia dự thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT công lập theo 2 phương thức  xét tuyển và thi tuyển. Phương thức xét tuyển chỉ dành riêng cho học sinh đã tốt nghiệp Trường THCS - THPT Thạnh...

TPHCM mở rộng đối tượng thi tuyển lớp 10 chuyên

Trường Trung học phổ thông chuyên Lê Hồng Phong và Trung học phổ thông chuyên Trần Đại Nghĩa được phép tiếp nhận thí sinh đã tốt nghiệp trung học cơ sở ở các tỉnh, thành phố khác. ...

Danh sách học sinh các tỉnh lọt đội tuyển dự thi Olympic quốc tế năm 2025

Bộ GD-ĐT vừa công bố kết quả kỳ thi chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic quốc tế và khu vực năm 2025. Theo đó, có 37 học sinh lọt vào danh sách này. Từ ngày 25 - 27/3, Bộ GD-ĐT tổ chức kỳ thi chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic quốc tế và khu vực năm 2025. Kỳ thi năm nay có sự tham gia của 187 thí sinh đến từ các tỉnh, thành phố trên...

Mới nhất

Tin tức doanh nghiệp-NCV Games chính thức công bố phát hành dự án ‘bom tấn’ Lineage 2M

Bom tấn MMORPG Lineage 2M sẽ được NCV Games - liên doanh giữa VNGGames và NCSOFT - phát hành chính thức vào ngày 20/5/2025 trên đồng thời các nền tảng: iOS, Android và PC thông qua ứng dụng hỗ trợ Purple Launcher. Sản phẩm sẽ được phát hành rộng rãi tại 6 thị trường Đông Nam Á: Thái...

Tin tức doanh nghiệp-AI: Đòn bẩy giúp Ngành Tài chính

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành công cụ quan trọng giúp các tổ chức tài chính và ngân hàng tại Việt Nam tối ưu hóa hiệu quả hoạt động, nâng cao chất lượng dịch vụ và đảm bảo  an toàn cho khách hàng  trong thời đại số.Đơn giản hóa trải nghiệm khách hàngTrước những yêu cầu...

Tăng trưởng kinh doanh mạnh mẽ, doanh thu tăng 22%, đột phá về AI

(Thành phố Hồ Chí Minh – Ngày 03 tháng 4 năm 2025) – Công ty Cổ phần VNG (VNG) vừa công bố kết quả tài chính đã được kiểm toán cho năm tài chính 2024. Trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động, công ty vẫn ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu thuần ấn tượng 22%, đạt...

Tin tức doanh nghiệp-Bắt nhịp kỷ nguyên công nghệ, nhiều đơn vị công an triển khai hoạt động trên không gian số

Hàng loạt đơn vị công an trên cả nước đang tiên phong ứng dụng Zalo Official Account (OA) và Zalo Mini App để kết nối với người dân, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và thúc đẩy chuyển đổi số.Đây là bước đi thiết thực, thể hiện tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ...

Mới nhất