Kinh tế Mỹ đối mặt với những thay đổi chưa từng có, nhà đầu tư gặp “nỗi sợ hãi tột độ”, suy thoái hay không?

Lo ngại về lạm phát do thuế quan của ông chủ Nhà Trắng đang khiến nước Mỹ rơi vào tình thế khó khăn. (Nguồn: CNN)

Ông Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng tại Moody’s cho rằng, những thay đổi đang diễn ra dưới thời Tổng thống Trump được cho là chưa từng có và khiến mọi người rất lo lắng.

Theo nhiều cuộc khảo sát khác nhau, lo ngại về lạm phát do thuế quan của ông chủ Nhà Trắng đang khiến nước Mỹ rơi vào tình thế khó khăn. Và chi tiêu của người tiêu dùng là một tring những lĩnh

Theo The Conference Board, niềm tin của người tiêu dùng giảm mạnh trong tháng 2/2025, ghi nhận mức giảm hàng tháng mạnh nhất kể từ tháng 8/2021.

Sự bi quan đang trở nên rõ ràng ở Phố Wall. Theo CNN, tâm lý nhà đầu tư vào ngày 25/2 (giờ Mỹ) đã chuyển sang “nỗi sợ hãi tột độ” – điều chưa từng xảy ra kể từ tháng 12/2024.

Chi tiêu tiêu dùng bấp bênh

Tuy nhiên, theo các nhà kinh tế, những vấn đề trên sẽ không ảnh hưởng đến việc giảm chi tiêu của người tiêu dùng.

Ví dụ, vào tháng 6/2022, khi tâm lý người tiêu dùng giảm xuống mức thấp kỷ lục vì lạm phát đạt mức cao nhất trong 4 thập kỷ, người mua sắm ở Mỹ vẫn tiếp tục chi tiêu. Thế nhưng, bất ổn lần này có sự khác biệt.

Nhà kinh tế Zandi nói: “Còn quá sớm để kết luận rằng, động lực suy thoái đang bắt đầu diễn ra. Thế nhưng, đây có thể là thời điểm đặc biệt, khi sự không chắc chắn làm đảo lộn tâm lý và có thể ảnh hưởng đến người tiêu dùng”.

Chi tiêu tiêu dùng chiếm khoảng 70% hoạt động của nền kinh tế Mỹ và doanh số bán lẻ chiếm khoảng 1/3 tổng chi tiêu. Vì vậy, nếu người dân nền kinh tế lớn nhất thế giới tiếp tục chi tiêu, Mỹ có thể tránh được suy thoái.

Mặc dù chưa có dấu hiệu về sự sụt giảm chi tiêu của người tiêu dùng nhưng dữ liệu mới nhất về chi tiêu bán lẻ không mấy khả quan.

Theo dữ liệu của Bộ Thương mại, doanh số bán lẻ đã giảm 0,9% trong tháng 1/2025 so với tháng trước, mức giảm hàng tháng đầu tiên kể từ tháng 8/2024.

Trong khi, Walmart – nhà bán lẻ lớn nhất nước Mỹ – đã cảnh báo rằng, tốc độ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp này có thể chậm lại trong năm nay.

Nhiều năm đối mặt với lạm phát cao và chi phí vay tăng cao đã gây căng thẳng cho một số người tiêu dùng, đặc biệt là những người có thu nhập thấp.

Tony James, cựu chủ tịch công ty quản lý tài sản Blackstone nhấn mạnh: “Tôi nghĩ nền kinh tế đang suy yếu. Sự bất ổn ở Washington đang khiến hoạt động kinh doanh chậm lại”.

Ông James đã chỉ ra tình trạng nợ quá hạn ngày càng gia tăng và tình hình hiện tại ở Mỹ có thể làm suy yếu niềm tin của người tiêu dùng.

Không thấy suy thoái

Về suy thoái kinh tế, theo ông Robert Frick, chuyên gia kinh tế tại Navy Federal Credit Union, không thấy suy thoái kinh tế sẽ diễn ra trong năm nay.

Dữ liệu của Bộ Lao động cho thấy, thị trường việc làm ở Mỹ nhìn chung vẫn ở trạng thái tốt, với tỷ lệ thất nghiệp ở mức 4% và thu nhập trung bình mỗi giờ tiếp tục tăng. Đó là tín hiệu tốt cho việc chi tiêu của người tiêu dùng.

Tuy nhiên, ông Frick bày tỏ lo ngại về việc sa thải nhân viên liên bang có thể khiến người tiêu dùng phải cắt giảm chi tiêu.

Với sự hỗ trợ của Bộ Hiệu quả chính phủ do tỷ phú Elon Musk lãnh đạo, Nhà Trắng đã sa thải hoặc đưa ra các gói trợ cấp thôi việc cho nhân viên trên toàn chính phủ liên bang.

Mặc dù quy mô chính xác của việc cắt giảm việc làm vẫn chưa rõ ràng, nhưng bằng chứng cho thấy, con số này ít nhất là hàng chục nghìn người.

Chính quyền Tổng thống Trump đã chỉ đạo các cơ quan liên bang sa thải nhân viên thử việc. Đây là những nhân viên mới được tuyển dụng, mới làm việc trong chính phủ liên bang chỉ một hoặc hai năm và chưa có đầy đủ quyền bảo vệ công vụ.

Ông Frick nói: “Khi đợt sa thải gần đến, mọi người bắt đầu lo lắng”.

Việc mất việc làm sẽ gây khó khăn lớn về tài chính cho các hộ gia đình. Trợ cấp thất nghiệp có thể tạm thời hỗ trợ phần nào cho những người đủ điều kiện, nhưng theo dữ liệu của Bộ Lao động Mỹ, trung bình khoản trợ cấp này chỉ bằng khoảng 1/3 mức lương trước đó.

Ông Ernie Tedeschi, Giám đốc kinh tế từ Trung tâm nghiên cứu tài chính thuộc Đại học Yale nhận định: “Hậu quả kinh tế của việc sa thải giống như hiệu ứng domino, lan rộng khắp các nền kinh tế địa phương, ảnh hưởng đến cả những doanh nghiệp dường như không có bất kỳ mối liên hệ nào với chính phủ liên bang”.