Sáng 26-12, tại Hà Nội, Câu lạc bộ Nhà báo Công nghệ thông tin Việt Nam (ICT Press Club) đã tổ chức chương trình kỷ niệm 20 năm thành lập và công bố 10 sự kiện ICT tiêu biểu năm 2023. 10 sự kiện ICT tiêu biểu được hơn 50 nhà báo chuyên theo dõi ICT từ 43 cơ quan báo chí hàng đầu Việt Nam đề cử và lựa chọn.
Dưới đây là 10 sự kiện ICT tiêu biểu năm 2023, được bình chọn từ 20 sự kiện do các nhà báo ICT Press Club đề cử và chấm điểm theo mức độ tác động đến xã hội, doanh nghiệp, người dân, hoạt động báo chí,… (xếp thứ tự theo số điểm được chấm từ cao nhất xuống):
1. Quốc hội thông qua Luật Viễn thông (sửa đổi): Ngày 24-11, Quốc hội chính thức thông qua Luật Viễn thông (sửa đổi). Đây là đạo luật quan trọng, ảnh hưởng sâu rộng bậc nhất tới ngành ICT. Luật Viễn thông nhìn rộng ra sẽ tạo nền tảng cho công cuộc chuyển đổi số, hướng tới xã hội số, công dân số.
Luật Viễn thông (sửa đổi) mở rộng đối tượng, phạm vi điều chỉnh một số dịch vụ mới như điện toán đám mây, dịch vụ trung tâm dữ liệu, dịch vụ viễn thông cơ bản trên Internet và được quản lý theo hướng “quản lý nhẹ”, mở, linh hoạt, hướng đến bảo vệ quyền lợi người sử dụng, bảo đảm an toàn, an ninh. Luật cũng quy định cụ thể các loại tài nguyên viễn thông cấp qua hình thức đấu giá.
2. Chuẩn hóa thông tin cho hàng triệu thuê bao: Để xử lý vấn nạn cuộc gọi rác, tin nhắn rác, cuộc gọi lừa đảo… từ ngày 31-3, các nhà mạng bắt đầu khóa 1 chiều với những thuê bao có thông tin không trùng khớp thông tin đối soát với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Sau đó, khóa thông tin 2 chiều với những thuê bao này và sau 2 tháng sẽ chấm dứt hợp đồng nếu thuê bao không đăng ký chuẩn hóa thông tin cá nhân. Trong lần chuẩn hóa này, đã có hàng triệu thuê bao đăng ký chuẩn hóa thông tin cá nhân.
3. Quốc hội thông qua Luật Giao dịch điện tử: Luật Giao dịch điện tử được Quốc hội khóa XV thông qua ngày 22-6. So với Luật Giao dịch điện tử năm 2005, Luật mới mở rộng phạm vi áp dụng giao dịch điện tử tới tất cả hoạt động của đời sống xã hội; tạo một khung pháp luật thống nhất về hoạt động giao dịch điện tử trong các lĩnh vực để thực hiện chuyển đổi các giao dịch từ môi trường thực sang môi trường số, thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia.
4. Nhiều tập đoàn bán dẫn khai trương nhà máy sản xuất tại Việt Nam: Năm 2023, lĩnh vực bán dẫn Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến của nhiều hãng sản xuất bán dẫn khi thu hút sự quan tâm, hiện diện của những tập đoàn hàng đầu thế giới đến từ Mỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc,… với những dự án từ hàng trăm triệu đến cả tỷ USD đầu tư. Bên cạnh các dự án nước ngoài, Việt Nam cũng có một số đơn vị, doanh nghiệp công nghệ đã nghiên cứu, thiết kế, sản xuất chip như FPT Semiconductor, Viettel,… Đây sẽ là con đường để Việt Nam tham gia sâu hơn vào ngành chip bán dẫn toàn cầu.
5. Bùng phát lừa đảo trên không gian mạng: Năm 2023 được cho là năm bùng nổ nạn lừa đảo trên không gian mạng. Các đối tượng lừa đảo thường nhắm đến những người già, phụ nữ. Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05, Bộ Công an) cho biết, tội phạm công nghệ cao vẫn tiếp tục gia tăng và diễn biến phức tạp, với những phương thức mới nổi lên như lừa đảo dùng công nghệ Deepfake, tổ chức đánh bạc và đánh bạc với số tiền lớn, mua bán thông tin tài khoản ngân hàng để phục vụ mục đích trái pháp luật, sử dụng các thiết bị tương tự trạm thu phát sóng (BTS) của các nhà mạng hoặc dùng các phần mềm để phát tán tin nhắn có nội dung lừa đảo; hoạt động tín dụng đen, vay tiền nhanh trên các nền tảng di động và qua mạng; hoạt động đánh cắp, mua bán dữ liệu cá nhân…
6. Lần đầu tiên kiểm tra mạng xã hội TikTok ở Việt Nam: Đầu tháng 10-2023, Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (Bộ TT-TT) đã công bố kết quả kiểm tra toàn diện hoạt động của TikTok ở Việt Nam. Theo đó, đoàn kiểm tra liên ngành do Bộ TT-TT chủ trì đã tiến hành thực hiện kiểm tra toàn diện hoạt động của TikTok tại Việt Nam từ giữa tháng 5 đến cuối tháng 9-2023. Kết luận kiểm tra yêu cầu TikTok triển khai 9 nội dung để khắc phục các sai phạm như gỡ bỏ 100% các nội dung vi phạm pháp luật Việt Nam.
7. Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Chiến lược Chuyển đổi số báo chí: Ngày 6-4-2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 348/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược “Chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Chiến lược đặt mục tiêu đến năm 2030: 100% cơ quan báo chí đưa nội dung lên các nền tảng số; 90% cơ quan báo chí sử dụng nền tảng phân tích, xử lý dữ liệu tổng hợp tập trung, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để tối ưu hóa hoạt động; 100% cơ quan báo chí hoạt động, vận hành mô hình tòa soạn hội tụ và các mô hình phù hợp với sự phát triển của khoa học, công nghệ tiên tiến trên thế giới, sản xuất nội dung theo các xu hướng báo chí số.
8. FPT cán mốc doanh thu 1 tỷ USD xuất khẩu phần mềm: Tháng 12-2023, FPT cán mốc doanh thu 1 tỷ USD xuất khẩu phần mềm chủ yếu từ ba thị trường trọng điểm là Nhật Bản, châu Mỹ và châu Á – Thái Bình Dương. Kết quả này đưa FPT trở thành doanh nghiệp công nghệ đầu tiên của Việt Nam đạt doanh thu tỷ USD từ xuất khẩu phần mềm, ghi dấu ấn trí tuệ Việt trên toàn cầu và đóng góp vào sự phát triển chung của nền kinh tế.
9. Bỏ đề xuất thuế tiêu thụ đặc biệt cho game online: Ngày 24-7-2023, Văn phòng Chính phủ đã thông báo kết luận của Thường trực Chính phủ chưa đưa kinh doanh game online vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Trước đó, Bộ Tài chính đề nghị đưa game online vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt nhằm hạn chế sản xuất và tiêu dùng các mặt hàng gây tác hại đến sức khỏe, xã hội. Tuy nhiên, sau khi đề nghị này đưa ra đã gặp phải phản ứng mạnh từ các chuyên gia, doanh nghiệp và các bộ, ngành liên quan. Nếu áp thuế tiêu thụ đặc biệt với game online sẽ khiến cho các doanh nghiệp trong nước có xu hướng dịch chuyển thành lập doanh nghiệp ở nước ngoài.
10. Khánh thành trung tâm dữ liệu lớn nhất Việt Nam tại Hòa Lạc: Ngày 25-10-2023, Tập đoàn VNPT khai trương Trung tâm dữ liệu (IDC) tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, Hà Nội. VNPT IDC Hòa Lạc có tổng diện tích sử dụng lên tới 23.000m2 sàn, có quy mô đến 2.000 tủ racks, lớn nhất tại Việt Nam hiện nay. IDC Hòa Lạc đã đạt chứng chỉ Uptime Tier III cho hạng mục thiết kế, xây dựng lắp đặt và sắp tới sẽ là chứng chỉ về vận hành. Mục tiêu của VNPT là trở thành nhà cung cấp IDC hàng đầu Việt Nam và khu vực để hiện thực hóa sứ mệnh đóng góp cho công cuộc chuyển đổi số quốc gia.
TRẦN BÌNH
