Không phải Mỹ, Trung Quốc mới là quốc gia giữ vai trò “thống lĩnh” về sản xuất công nghệ cao

Chiến lược “Made in China 2025” đã giúp Trung Quốc “vượt mặt” Mỹ và phương Tây trong lĩnh vực sản xuất công nghệ cao. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Chiến lược công nghiệp đầy tham vọng “Made in China 2025” của Trung Quốc đã đưa nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đi đúng hướng để trở thành quốc gia dẫn đầu toàn cầu về sản xuất thông minh trong vài năm tới, dù vậy vẫn cần có những đột phá trong một số công nghệ trọng yếu, theo báo cáo mới nhất vừa được Đại học Nhân dân Trung Quốc có trụ sở tại Bắc Kinh công bố.

Dự án “Made in China 2025”, được khởi động cách đây một thập kỷ, nhằm mục đích đưa Trung Quốc lên vị trí hàng đầu trong một loạt ngành công nghiệp công nghệ cao, bao gồm hàng không vũ trụ, ô tô điện, robot và viễn thông.

Ông Wang Wen, Hiệu trưởng Viện Nghiên cứu Tài chính Trùng Dương thuộc Đại học Nhân dân Trung Quốc cho biết: “Mặc dù buộc phải công khai chính sách này trong những năm gần đây bất chấp làn sóng phản đối trên toàn cầu – đặc biệt là từ phía Mỹ – nhưng chiến lược này vẫn giúp Bắc Kinh đạt được những tiến bộ đáng kể trong một số lĩnh vực quan trọng”.

Dù hiện tại chính quyền vẫn chưa công bố đánh giá chính thức về chiến lược “Made in China 2025”, nhưng theo tính toán của giới truyền thông năm 2024, khoảng 86% mục tiêu đặt ra trong kế hoạch đã đạt được.

Tại phiên điều trần của quốc hội Mỹ về “Made in China 2025” hồi tháng Hai, các chuyên gia đã bày tỏ sự lo ngại về tiến độ nhanh chóng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới trong các lĩnh vực sản xuất tiên tiến, đồng thời cảnh báo Washington có nguy cơ “tụt hậu trong cuộc Cách mạng Công nghiệp tiếp theo”.

Báo cáo được đưa ra vào thời điểm cạnh tranh kinh tế giữa hai siêu cường hàng đầu thế giới đang gia tăng, đặc biệt trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump cố gắng gây sức ép buộc các nhà sản xuất công nghệ cao đưa dây chuyền sản xuất trở lại Mỹ thông qua vũ khí thuế quan.

Ông Wang Wen cho rằng, chính phủ Trung Quốc nên kiên trì với mục tiêu của mình bằng cách tiếp tục phát huy thế mạnh sản xuất trong khi tiếp tục thúc đẩy đổi mới công nghệ độc lập. Ông cho biết, nếu làm được như vậy, tương lai sẽ tươi sáng.

Theo dữ liệu từ Công ty tư vấn Mỹ Grand View Research, Trung Quốc sẽ trở thành trung tâm sản xuất thông minh toàn cầu trong vòng 5 đến 10 năm tới và dẫn đầu thị trường sản xuất thông minh toàn cầu, với doanh thu tăng trưởng ở mức 18,2%/năm và đạt 158,2 tỷ USD vào năm 2030.

Ở bên kia bờ Đại Tây Dương, cũng theo dự báo của Grand View Research, Mỹ sẽ chứng kiến ​​ngành sản xuất thông minh tăng trưởng 13,6% mỗi năm và đạt 152,1 USD vào năm 2030.

Báo cáo của Đại học Nhân dân Trung Quốc khuyến nghị, nhiệm vụ tiếp theo mà nền kinh tế lớn thứ hai thế giới cần làm là thúc đẩy việc tích hợp các công nghệ mới, bao gồm trí tuệ nhân tạo, vào ngành sản xuất. Theo đó, nỗ lực này sẽ làm tăng tỷ trọng của nền kinh tế kỹ thuật số trong GDP của Trung Quốc lên hơn 50% hoặc thậm chí lên tới 60%. Dữ liệu chính thức cũng cho thấy, nền kinh tế kỹ thuật số chiếm 42,8% GDP của Trung Quốc vào năm 2023.

Trước đó, báo cáo công tác của chính phủ Trung Quốc năm 2025 vừa công bố cũng nêu bật mục tiêu tập trung ngày càng tăng của Bắc Kinh vào các công nghệ thế hệ tiếp theo, với các thuật ngữ như “mạng 6G” và “AI hiện thân” được đề cập lần đầu tiên.

Báo cáo nhấn mạnh, Trung Quốc cũng cần tiếp tục tăng cường đầu tư vào khoa học cơ bản, nghiên cứu và phát triển công nghệ để vượt qua những nút thắt quan trọng trong các lĩnh vực bao gồm chất bán dẫn, dụng cụ chính xác và phần mềm công nghệ.

“Mặc dù Mỹ đang nỗ lực đưa hoạt động sản xuất trở lại, nhưng nền kinh tế số một thế giới sẽ phải vật lộn để thay thế hoàn toàn chuỗi cung ứng tại Trung Quốc, sau một thập kỷ bối cảnh sản xuất toàn cầu đã được định hình lại”, Cai Tongjuan, nghiên cứu viên tại Viện Nghiên cứu Tài chính Trùng Dương cho biết.

Bà Cai Tongjuan cũng lưu ý, dù khu vực Đông Nam Á hay Ấn Độ đều đã sẵn sàng trở thành trung tâm sản xuất mới, nhưng chuỗi cung ứng lại không được hoàn thiện như của Trung Quốc.

“Trong khi đó, Trung Quốc sẽ tiếp tục củng cố vị thế dẫn đầu toàn cầu của mình bằng cách đẩy nhanh tiến độ trong sản xuất thông minh và cao cấp”, chuyên gia này cho hay.